Uniwersytecki dar dla ołomunieckich polonistów

Współpraca Uniwersytetu Śląskiego z Uniwersytetem im. Palackiego w Ołomuńcu trwa już od wielu lat. Była prowadzona między innymi przez Wydział Filologiczny. Dla Szkoły Języka i Kultury Polskiej „przygoda z Ołomuńcem” rozpoczęła się od przyjmowania pojedynczych studentów na kursy wakacyjne w ramach umowy bilateralnej obu uczelni. Studenci bohemistyki z Sosnowca wyjeżdżali do Czech, by doskonalić znajomość języka czeskiego, korzystać z ołomunieckich bibliotek, zbierać na miejscu materiały do swoich prac i badań. W zamian 2-3 studentów tamtejszej polonistyki było przyjmowanych na naszą letnią szkołę, by mogli uzupełniać swoją wiedzę o Polsce i naszym rodzimym języku.

„Od pięciu lat współpraca między Katedrą Polonistyki Uniwersytetu Palackiego a Szkołą Języka i Kultury Polskiej UŚ nabrała rumieńców – opowiada dyrektor Szkoły, dr Jolanta Tambor. – Przez ten czas Szkoła przyjęła około siedemdziesięciu studentów z Ołomuńca”. Bliższe kontakty między tymi placówkami zostały nawiązane, gdy dyrekcja Szkoły została zaproszona do Ołomuńca na AFO (Akademia Filmu Oświatowego) wiosną 1995 roku. Wtedy w ramach tegoż festiwalu postanowiono zorganizować jedną sesję w całości poświęconą multimedialnym środkom służącym nauczaniu języków obcych. Szkoła mogła tam zaprezentować wśród studentów i pracowników polonistyk i slawistyk z całych Czech program komputerowy do nauczania gramatyki języka polskiego GRAMPOL. Po tym spotkaniu został podpisany program współpracy pomiędzy polonistyką ołomuniecką a Szkołą na najbliższe lata. W ramach realizacji programu pracownicy i współpracownicy Szkoły wielokrotnie w ciągu ostatnich kilku lat bywali w Ołomuńcu z wykładami, z cyklami seminariów dla studentów tamtejszej polonistyki. Z kolei w Katowicach byli przyjmowani studenci z Ołomuńca na śródroczne praktyki – obecnie w Katowicach przebywa grupa czeskich studentów IV i V roku polonistyki, aby zebrać materiały do swoich prac magisterskich i skonsultować plany tych prac z polskimi specjalistami. Dr Jolanta Tambor szczególnie ciepło wspomina pobyt studentów czeskich z niższych lat, którzy pod opieką dr Ivany Dobrotovej razem z polskimi studentami uczestniczyli w jej zajęciach z gramatyki historycznej. Na zajęciach tych często wykorzystuje się słowniki polsko-czeskie, pozwalające potwierdzić pewne historyczne hipotezy dotyczące języka prasłowiańskie. Tym razem to czescy studenci stali się „żywymi słownikami”. Współpraca w ławkach, w których siedzieli parami: Czech i Polak układała się rewelacyjnie. Po takich ćwiczeniach metateza dla polskich studentów nie stanowiła problemu, a czescy studenci, którzy w programie studiów nie mają żadnych zajęć historycznojęzykowych zapałali do nich nadzwyczajną miłością i po powrocie sprowokowali wprowadzenie elementów historii języka u siebie.

Jednakże pomoc wyłącznie w postaci sporadycznych wszak wykładów i seminariów nie wystarczy. Aby poloniści w Ołomuńcu mogli swą wiedzę uzupełniać na bieżąco muszą mieć dostęp do aktualnej najistotniejszej literatury przedmiotu. Część książek oczywiście kupują – z pieniędzy uniwersyteckich, z grantów. Ale polonistyka to kierunek raczej mały, więc i pieniędzy ma nie za wiele. Dlatego zwrócono się do nas o pomoc w uzupełnianiu biblioteki. Prośba o pomoc znalazła natychmiastowy odzew w naszym Uniwersytecie. Pana Prorektor, prof. dr hab. Janusz Janeczek wydał zgodę, by nasze uniwersyteckie wydawnictwo przekazało nieodpłatnie książki z dziedziny dydaktyki języka i literatury polskiej oraz z językoznawstwa i literaturoznawstwa polskiego dla polonistyki w Ołomuńcu. Są to pozycje bardzo cenne, które staną się podstawą nowo tworzonego polonistycznego księgozbioru w Ołomuńcu. Dlaczego nowo tworzonego?

„Otóż – jak mówi dr Ivana Dobrotova, która przybyła z czeskimi studentami do Katowic – na polonistyce w Ołomuńcu przeprowadzono modyfikację struktury studiów. Obok klasycznej pięcioletniej polonistyki powstały trzyletnie, bakalarskie (licencjackie) studia języka polskiego z następującymi specjalizacjami: ruch turystyczny, ekonomia i prawo. Ten typ studiów wychodzi naprzeciw potrzebom rynku i chęciom studentów. Po ich ukończeniu studenci mogą uzupełniać swoje wykształcenie na dwuletnich studiach magisterskich. Poza tym – co jest nowością w Czechach – wprowadzono jednokierunkowe studia polonistyczne. Do tej pory czescy studenci musieli wybrać dwa kierunki do studiowania. Rekrutacja na wymienione specjalności odbędzie się najprawdopodobniej już w najbliższym roku akademickim, choć zależy to od decyzji Ministerstwa Szkolnictwa”.

To właśnie przede wszystkim z tych powodów zostały zintensyfikowane prace nad skompletowanie naprawdę aktualnego księgozbioru, by studenci wiedzieli i czuli, że studiują faktycznie nowoczesne kierunki.

„W związku z tą modyfikacją współpraca z Uniwersytetem Śląskim jest tym bardziej konieczna – mówi dr Ivana Dobrotová. – Zwróciliśmy się z prośbą do naszych przyjaciół ze Szkoły Języka i Kultury Polskiej o pomoc w pozyskaniu potrzebnej nam literatury, gdyż dostęp w Czechach do polskich podręczników jest nikły. Prośba została w Uniwersytecie Śląskim rozpatrzona pozytywnie, za co serdecznie dziękujemy władzom Uniwersytetu i Dyrekcji Szkoły Języka i Kultury Polskiej, która zorganizowała tę pomoc. Dziś właśnie odebraliśmy wspaniały dar w postaci kilkudziesięciu książek. Nasi studenci, będący właśnie w Katowicach na praktyce, przewiozą książki do swojego macierzystego uniwersytetu. Ale... już pewnie w pociągu powrotnym do Ołomuńca pierwsze »wypożyczenia«. Książki są wspaniałe i same proszą o natychmiastowe rozpoczęcie lektury”.