Przed dziewięcioma laty ówczesny Zakład Nauk Społecznych Filii UŚ w Cieszynie zorganizował pierwszą z konferencji poświęconych prawdzie w filozofii, nauce i sztuce. Od tego czasu odbyło się kilka spotkań, których uczestnicy coraz bardziej koncentrowali się na właściwym nauce, logicznym pojmowaniu prawdy. Rezultaty dociekań opublikowano w serii wydawniczej Postacie prawdy. Na konferencji Egzystencjalne i aksjologiczne wymiary prawdy, dobra i piękna, zorganizowanej przez Zakład Filozofii Wydziału Etnologii i Nauk o Edukacji, która odbyła się w dniach 17-19 listopada 2003 roku w cieszyńskiej Filii UŚ, przyjęto formułę szerszą, obejmującą także pozanaukowe sposoby przejawiania się prawdy w powiązaniu z dobrem i pięknem.

W filozoficznych dociekaniach poza metodycznie

Egzystencjalne obrady zgromadziły w cieszyńskiej sali konferencyjnej publiczność ciekawą i kompetentną

zdobywaną prawdą naukową pojawia się również ta, nie spełniająca wymogu intersubiektywnej sprawdzalności, ale jakże istotna w życiu człowieka, określająca wymiary jego egzystencji, wytyczająca drogi urzeczywistnienia właściwego mu powołania. Prawda ta uobecnia się w sposobie ludzkiego bytowania pośród innych ludzi; w rozmowie, w której wyłania się jako odpowiedź wywołana pytaniem lub samą tylko obecnością drugiego człowieka; w sferze polityki, kształtującej formy współbycia człowieka w społeczności; w historii, w której obrębie kształtuje interpretację dziejów; w sferze idei jako wyznacznik ukierunkowujący kulturę europejską; w sztuce, literaturze, poezji, gdzie najwyraźniej odkrywa swój związek z pięknem; w sferze aksjologicznej, w której sama występuje jako wartość i zarazem miara autentyczności innych wartości; wreszcie w religii, gdzie dookreśla związek człowieka z absolutem. O prawdzie takiej traktują metafizyczne analizy natury rzeczy, egzystencjalistyczne rozważania nad stawaniem się człowieka, antropologiczne badania aksjologicznej specyfiki sfery ludzkiej, próby określenia prawdziwości dzieła sztuki na gruncie estetyki. Znajduje ona swe miejsce także w naukach humanistycznych, w których autorska wizja często lepiej objaśnia duchową rzeczywistość człowieka, niż powtarzalny eksperyment, często zresztą niemożliwy do przeprowadzenia. Tym to formom uobecniania się prawdy i sposobom jej badania poświęcone były rozważania uczestników konferencji.

W pierwszym dniu obrad dominowały zagadnienia związków prawdy z dobrem; w drugim poszukiwano jej odniesienia do piękna i możliwościom przejawiania się różnych jej postaci w dziele sztuki; w trzecim podjęto także problematykę prawdy w polityce. Rozważano relacje łączące prawdę, dobro i piękno z samopoznaniem, z racjonalnością, ze sprawiedliwością; próbowano wyznaczyć miejsce prawdy w różnie pojmowanym dialogu, odnieść ją do zła i sytuacji, w których rozpada się klasyczna jej postać.

Podczas konferencji wysłuchano 24 referatów i kilku komunikatów, które wygłosili pracownicy naukowi wielu ośrodków akademickich (Uniwersytet Gdański, Uniwersytet Wrocławski, Akademia Podlaska w Siedlcach, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Uniwersytet im. Stefana Wyszyńskiego w Warszawie oraz Uniwersytet Śląski i jego Filia w Cieszynie). Foto: egzystencjalne.tif egzystencja publi.jpg - Egzystencjalne obrady zgromadziły w cieszyńskiej sali konferencyjnej publiczność ciekawą i kompetentną.