W bieżącym roku śląska romanistyka obchodzi trzydziestolecie swego istnienia. Jeżeli dziś możemy się tym szczycić, to dzięki ogromnej pracy i zaangażowaniu wielu osób.

Kolebką śląskiej romanistyki był, powstały w roku 1973 za sprawą

Od lewej siedzą: prof. dr hab. Aleksander Abłamowicz, Przewodniczący Rady Miejskiej Sosnowca Bogusław Kabała, Wiceprezydent Sosnowca Zbigniew Jaskiernia, prof. dr hab. Stanisław Karolak, JM Rektor UŚ prof. dr hab. Janusz Janeczek, Dziekan Wydziału Filologicznego dr hab. Piotr Wilczek oraz Dyrektor Instytutu Filologii Romańskiej prof. Wiesław Banyś - Prorektor UŚ ds. Nauki, Promocji i Współpracy

prof. zw. dr. hab. Kazimierza Polańskiego, Instytut Filologii Obcych. To na prof. Polańskim spoczął trud budowania od podstaw placówki w miejscu, gdzie nie było takiej tradycji ani doświadczeń. W ramach tego Instytutu działał przez pięć lat, kierowany z wielkim sukcesem przez prof. dr. hab. Stanisława Karolaka Zakład Filologii Romańskiej. Powstałym w 1978 roku Instytutem Filologii Romańskiej kierował, aż do roku 2002, prof. dr hab. Aleksander Abłamowicz - człowiek-instytucja, którego zasługi i oddanie Instytutowi w ciągu ćwierćwiecza jego działalności są nie do przecenienia. Obecnie dyrektorem Instytutu jest pan prof. dr hab. Wiesław Banyś. Instytut liczy 44 pracowników w tym: 8 samodzielnych pracowników naukowych;17 adiunktów; 14 asystentów - doktorantów; 5 wykładowców i lektorów.

Aby uczcić tak wielką okazję, jaką jest trzydziestolecie działalności romanistyki na Śląsku i Zagłębiu (od początku swego istnienia Instytut mieści się w budynku przy ul. Żytniej w Sosnowcu) Instytut Filologii Romańskiej zorganizował międzynarodową konferencję: Les images du monde dans les langues et dans les littératures romanes. W uroczystościach jubileuszowych udział wzięli znamienici goście: Jego Magnificencja Rektor UŚ prof. dr hab. Janusz Janeczek, Prorektor do Spraw Nauki, Współpracy i Promocji Uniwersytetu Śląskiego, pełniący jednocześnie funkcję Dyrektora Instytutu Filologii Romańskiej, prof. dr hab. Wiesław Banyś, Dziekan Wydziału Filologicznego prof. UŚ dr hab. Piotr Wilczek, byli dyrektorzy Instytutu Filologii Romańskiej: prof. dr hab. Stanisław Karolak i prof. dr hab. Aleksander Abłamowicz, który nadal jest pracownikiem naszego Instytutu, oraz Wiceprezydent Sosnowca Zbigniew Jaskiernia i Przewodniczący Rady Miasta Sosnowca pan Bogusław Kabała.

W czasie konferencji pracownicy Instytutu Filologii

Uczestnicy Międzynarodowej Konferencji: Les images du monde dans les langues et dans les littératures romanes

Romańskiej mieli przyjemność gościć u siebie przedstawicieli wielu uczelni zagranicznych, z którymi na co dzień Instytut ściśle współpracuje. Najliczniej reprezentowane były instytucje i uczelnie francuskie: Centre National de la Recherche Scientifique, Sorbonne Nouvelle w Paryżu, Université de Paris, Université Blaise Pascal w Clermont Ferrand, Université de Nancy, Université de Provence w Aix-en-Provence, Université de Picardie w Amiens, Université François Rabelais w Tours, Université de Valenciennes et du Hainaut Cambrésis w Valenciennes. Nie brakowało również uczonych z innych krajów - od najbliższych sąsiadów począwszy - z Uniwersytetu Masaryka w Brnie, poprzez profesorów z Uniwersytetu Babes-Bolyai w Cluju-Napoce w Rumunii, Uniwersytetu Hacettepe w Ankarze (w Turcji), aż do naukowców z Uniwersytetu Sao Paulo w Brazylii i Uniwersytetu Cheikh Anta Diop w Dakarze, w Senegalu. W konferencji udział wzięli również liczni przedstawiciele wszystkich ośrodków romanistycznych w Polsce - z Krakowa, Warszawy, Poznania, Wrocławia, Gdańska, Lublina, Torunia, Łodzi i Opola.

Spotkanie tak wielu znanych naukowców było oczywiście wyjątkową okazją do dyskusji (ciągnących się długo jeszcze w kuluarach, po obradach) do wymiany poglądów i doświadczeń, ale również, co wszyscy podkreślali, było to spotkanie dobrych przyjaciół. Nie obyło się oczywiście bez wspomnień, tych wzruszających i tych zabawnych. Rozstaliśmy się w przekonaniu, że takie spotkania są bardzo potrzebne i, że idąc za przykładem pana prof. dr. hab. Aleksandra Abłamowicza, organizatora kilkunastu poprzednich konferencji, należy tę tradycję kontynuować.

Instytut Filologii Romańskiej kształci obecnie 659. studentów na 4. kierunkach, w systemie trzyletnich studiów licencjackich i dwuletnich uzupełniających studiów magisterskich. Dwa kierunki proponują również studia w systemie zaocznym na poziomie dwuletnich uzupełniających studiów magisterskich (filologia romańska) oraz w zakresie trzyletnich studiów licencjackich (język hiszpański). Najpopularniejszym pod względem liczby studentów jest kierunek: filologia romańska, na którym studiuje 167 osób w systemie dziennym i 46 w systemie zaocznym. Drugim pod względem liczebności jest: język hiszpański, kształcący 122. studentów w trybie dziennym i 66. w trybie zaocznym. Filologię włoską studiuje 147 osób, zaś język francuski - 111. Instytut działa również w zamiejscowym Ośrodku Dydaktycznym w Rybniku, gdzie kształci 45. studentów na poziomie trzyletnich studiów licencjackich, na kierunku język francuski. Działalność dydaktyczna Instytutu rozwija się również we współpracy z pozauniwersyteckim językowymi szkołami wyższymi. Instytut Filologii Romańskiej sprawuje opiekę naukową nad Nauczycielskimi Kolegiami Języków Obcych w Gliwicach, Sosnowcu, Jastrzębiu i Cieszynie. Starania wszystkich, zarówno pracowników, jak i studentów, o stałą poprawę efektywności dydaktycznej Instytutu zostały docenione przez Konferencję Rektorów Uniwersytetów Polskich, która, decyzją z dnia 23 marca 2002 roku przyznała kierunkowi filologia - specjalność filologia romańska pięcioletnią akredytację.

Działalność naukową, w ramach Instytutu prowadzi 7

Konferencji towarzyszyła wystawa publikacji pracowników Instytutu Filologii Romańskiej

zakładów, które pracują nad ponad 30-ma projektami badawczymi. Najstarszym i najliczniejszym zakładem Instytutu jest Zakład Literatury francuskiej i porównawczej, którego długoletnim kierownikiem był nadal czynnie uczestniczący w działalności naukowej prof. dr hab. Aleksander Abłamowicz. Obecnie jest on kierowany przez prof. dr hab. Magdalenę Wandzioch. Badania naukowe Zakładu koncentrują się wokół zagadnień współczesnej powieści i noweli francuskiej oraz literatury popularnej i fantastycznej. Zakład Językoznawstwa Romańskiego, kierowany przez prof. dr hab. Wiesława Banysia zajmuje się przede wszystkim problemami Aplikatywnej Gramatyki Kognitywnej, warunkowością w języku naturalnym, konstrukcją elektronicznych słowników języków specjalistycznych, strukturą informacyjną oraz konstrukcją i rekonstrukcją tekstu. Zakład Metodyki Nauczania Języka Francuskiego, pod kierunkiem prof. UŚ dr hab. Pawła Płusy, pracuje m.in. nad zagadnieniami kompetencji nauczyciela w nauczaniu języków obcych oraz prowadzi badania nad możliwością nauczania - uczenia się różnych rejestrów współczesnego języka francuskiego. Godna zauważenia jest również szeroko zakrojona działalność w zakresie popularyzacji kultury francuskiej, koordynowana przez Michaela Morosiniego i Jean-Pierre'a Darcel'a. Zakład Italianistyki, działający od 1995 i kierowany przez prof. dr hab. Krystynę Wojtynek-Musik, bada różne sposoby literackiej ekspresji uczuć w dwudziestowiecznej prozie włoskiej, a także śledzi literacką aktualizację archetypów męskich i kobiecych. Obowiązki kierownika powstałego w 1996 roku Zakładu Hispanistyki pełni dr Mirosław Trybisz, a projekty badawcze zespołu to m.in.: dialog kultur romański i polskich, gramatyka kontrastywna polsko - hiszpańska, teoria przekładu polsko-hiszpańskiego oraz językowy obraz świata w konstrukcjach zdaniowych. Dwa najmłodsze zakłady Instytutu, działające, bowiem, od roku 2002 to: Zakład Francuskojęzycznej Literatury Kanadyjskiej i Przekładoznawstwa, kierowany przez prof. UŚ dr hab. Krzysztofa Jarosza.W zakres zainteresowań badawczych zespołu Zakładu wchodzą narracja modernizmu i postmodernizmu; jak również francuska powieść końca wieku, Zakład Kształcenia na Odległość, pod kierownictwem pani prof. UŚ dr hab. Haliny Widły. Członkowie Zakładu zajmują się pomiarem skuteczności kształcenia, na co dzień zaś prowadzą i aktualizują witryny internetowe Instytutu oraz witrynę pomocy dydaktycznych dla studentów wydziału. Poza tym pracownicy Zakładu współpracują przy tworzeniu romanistycznego portalu internetowego w Polsce.

W roku 2001 pracownicy Instytutu uczestniczyli w 16., a w roku 2002 - w 14. konferencjach naukowych, w kraju oraz 8. za granicą. Owocem pracy zespołu Instytutu jest około 1300 artykułów opublikowanych w czasopismach polskich i zagranicznych, 24 książki i 32. publikacje zbiorowe. Instytut Filologii Romańskiej prowadzi współpracę naukową z uniwersytetami w Europie, Ameryce i Afryce. Najlepszą jednak wizytówką Instytutu jest blisko tysięczna rzesza absolwentów, której poziom i codzienna praca są źródłem naszej dumy i satysfakcji.