"Mentibus memoratis", czyli w wolnym tłumaczeniu "umysłom zasłużonym, godnym pamięci". To tytuł nowej serii wydawniczej w Uniwersytecie Śląskim. Serii poświęconej wybitnym zmarłym profesorom naszej Uczelni. W ten sposób chcemy przypomnieć postacie tych, którzy odeszli, ale przede wszystkim pokazać, to, co tu na Górnym Śląsku, pracując na naszym Uniwersytecie, wniosły do nauki w różnych jej dziedzinach. Pamięć o nich to nasz obowiązek, nasza powinność. Powinność wobec tych, którzy odeszli, a którzy rozsławiali nasze górnośląskie środowisko naukowe.

Podobnie czynią zresztą także inne środowiska naukowe. Wiele już tomów liczy podobna seria wydawana przez Łódzkie Towarzystwo Naukowe, swoich zmarłych pracowników w ten sposób przypomina też Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Znana jest też inicjatywa Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie. Również w Katowicach możemy się pochwalić uczonymi, którzy wnieśli trwały wkład do polskiej nauki. To przecież wkład Górnego Śląska do dorobku naszej polskiej nauki. To działanie w tym kierunku, aby Górny Śląsk mógł być dostrzegany i doceniany, by ziemia ta nie była postrzegana tylko poprzez postać telewizyjnego Bercika.

Uniwersytet Śląski zbliża się do jubileuszu 40-lecia. 40 lat to już znaczący okres czasu. W kategoriach genealogicznych to więcej niż jedno pokolenie. Wielu z tych, którzy tworzyli jego zręby, których twórcza praca i znaczące osiągnięcia wiązały się z naszym Uniwersytetem nie ma dziś już wśród nas.

Serię rozpoczynają dwa tomy poświęcone osobom związanym z Wydziałem Filologicznym. Mają one tu dziś sale swojego imienia. Prof. Zbigniewa Jerzego Nowaka wielu jeszcze pamięta, Prof. Mieczysławę Miterę - Dobrowolską może trochę mniej. Wydawanie serii "Mentibus memoratis" to inicjatywa Rektorskiej Komisji ds. Opracowania Historii Uniwersytetu Śląskiego - inicjatywa już sprzed ok. trzech lat. Członkami tej Komisji są reprezentanci wszystkich wydziałów Uniwersytetu Śląskiego.

W imieniu tejże Komisji chciałem serdecznie podziękować Władzom Uczelni za podjęcie inicjatywy: JM Rektorowi prof. zw. dr. hab. Januszowi Janeczkowi i Prorektorowi ds. Nauki i Informatyzacji prof. dr. hab. Wiesławowi Banysiowi. Dziękuję także Wydawnictwu Uniwersytetu Śląskiego z jego dyrektorem dr. hab. Adamem Dziadkiem i przewodniczącym Rady Wydawniczej prof. zw. dr. hab. Czesławem Głombikiem.

Antoni Barciak