Wzorem lat ubiegłych, na dużej scenie Teatru Śląskiego im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach 23 września 2005 r. odbyła się uroczystość wręczenia statuetek Clemens pro Mundo. Promowanie idei tolerancji, podnoszenie poziomu świadomości, walka z wszelkimi przejawami ksenofobii oraz dyskryminacji jest w polskim społeczeństwie koniecznością i chyba nikogo nie trzeba o tym przekonywać. Na szczęście w województwie śląskim nie brakuje osób, instytucji i organizacji, które z ogromnym zaangażowaniem i poświęceniem podejmują działania zmierzające do zmiany postaw oraz sposobu postrzegania rzeczywistości przez mieszkańców regionu. To właśnie z myślą o podkreśleniu ich zasług przygotowano w katowickim teatrze uroczystą galę.

Wśród laureatów tegorocznej nagrody nie zabrakło Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, który od lat otwarcie manifestuje swoje przywiązanie do podstawowej wartości, jaką jest poszanowanie osoby ludzkiej i jej poglądów. Nasz Uczelnia została uhonorowana za "otwarty umysł i serce, prowadzenie działalności na rzecz tolerancji w murach i poza murami tej jednostki", a także za to "że jest i chce pozostać największą w województwie platformą wymiany myśli, kultur, poglądów, nacji i religii oraz przyjmuje postawę gotowości gościnnego przyjęcia tego co inne i odmienne". W gronie laureatów znaleźli się także: Magdalena Środa - Pełnomocnik Rządu ds. Równego Statusu Kobiet i Mężczyzn za "bezkompromisową postawę wobec przejawów nierówności, inicjatywy rządowe - skuteczne, choć nie zawsze popularne, determinację w propagowaniu idei równości i tolerancji - wszędzie gdzie jest to możliwe i wszędzie, gdzie jest to niemożliwe"; firma Abbott Laboratories Poland za "wspieranie inicjatyw pozarządowych i stałą współpracę z nimi, udział w spotkaniach na Studiu Akceptacji, za ciepło i zrozumienie w kontaktach z pacjentami z HIV, zarówno w swojej pracy jak i społecznie, bezinteresowne dofinansowanie zajęć terapeutycznych dla osób zakażonych", a także firma Bristol-Myers Squibb za "ogromne zaangażowanie i otwartość, nieodpłatne przekazywanie swoich produktów organizacjom pozarządowym zajmującym się leczeniem osób z HIV/AIDS, edukację pacjentów zażywających leki przeciwko HIV/AIDS oraz przyjazny stosunek wobec pacjentów".

Ponad to wyróżnienia otrzymali: Regionalny Ośrodek Metodyczno-Edukacyjny "Metis" z Katowic za "profesjonalizm w swoich działaniach na rzecz idei tolerancji, współtworzenie studia akceptacji, pomoc psychologiczną osobom zakażonym i chorym oraz ludziom, którym tolerancja i zrozumienie są naprawdę potrzebne"; Wyższa Szkoła Zarządzania Ochroną Pracy za "wspieranie działań organizacji pozarządowych w obszarze narkomanii oraz HIV/AIDS, pomoc merytoryczną w trakcie corocznych akcji, otwartość kadry naukowej, stałe i czynne uczestnictwo w debatach na rzecz tolerancji, organizację ogólnopolskich konferencji na temat profilaktyki HIV/AIDS" oraz Centrum Nauczania Języków Obcych "Translator" za "nieodpłatne kursy dla osób, które ukończyły terapię w ośrodkach uzależnieniowych, krzewienie otwartości, tworzenie miejsc pracy dla obcokrajowców oraz promowanie różnych kultur, nacji i języków".

Specjalne podziękowania za stałą współpracę i wsparcie akcji otrzymali: Tomasz Wojtasik i Barbara Mola z Regionalnego Ośrodka Metodyczno-Edukacyjnego "Metis", Grażyna Słomska z Wojewódzkiej Komendy Policji, Krzystof Czekaj z Ośrodka Leczenia i Terapii Uzależnień "Szansa" - Pławniowice, Jacek Owczarski z Monaru Częstochowa, Anna Kruczek ze Śląskiego Forum Organizacji Socjalnych KAFOS, Edward Bożek z Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Chorzowie, Tadeusz Rosa z Klubu Abstynenta w Mikołowie, Adam Niedbała, prezes Stowarzyszenia "Bez Granic", Maria Pietrzak z Ośrodka Integracji w Rudzie Śląskiej, a także Magdalena Jaworska, wykładowca Uniwersytetu Śląskiego, Maja Chojnacka, studentka UŚ, Łukasz Kłys, przedstawiciel Uczelnianej Rady Samorządu Studenckiego UŚ, Lucyna Sadzikowska z Wojewódzkiego Szpitala nr 5 w Sosnowcu.

Prorektor UŚ ds. Współpracy i Promocji, prof. UŚ dr hab. Barbara Kożusznik

W imieniu JM Rektora UŚ prof. zw. dr. hab. Janusza Janeczka statuetkę odebrała prof. UŚ dr hab. Barbara Kożusznik - Prorektor ds. Współpracy i Promocji, która swoim wystąpieniu przekonywała, że "udział w programie Tolerancyjny dla świata jest dla Uniwersytetu Śląskiego sprawą naturalną, gdyż jest zgodny z jego misją, której realizacja wiąże się z cierpliwością i wyrozumiałością dla odmienności, poszanowaniem dla cudzych uczuć, upodobań i obyczajów. Uniwersytet opiera swoją działalność o szacunek dla wolności innych ludzi, ich myśli, opinii i sposobu życia, a jego zachowanie przybiera formy zrozumienia i życzliwości, co musi być naszym udziałem w imię demokratycznej wolności". Pani prorektor wyraziła wdzięczność wobec wszystkich pracowników Uniwersytetu Śląskiego, którzy aktywnie zaangażowali się w ten program, a studentom wyraziła uznanie za tak silną motywację do uczestnictwa oraz za ich wielką aktywność, także w promocji internetowej. Następnie pani profesor wygłosiła wykład "Wpływ większości i mniejszości w organizacji".

Pełnomocnik Wojewody Śląskiego ds. Rozwiązywania Problemów HIV/AIDS i Narkomanii

Uroczystą galę poprowadziła, główna jej inicjatorka - Pełnomocnik Wojewody Śląskiego ds. Rozwiązywania Problemów HIV/AIDS i Narkomanii pani Małgorzata Ocheduszko-Ludwik, której przekazano szczególne podziękowania za ogromne zaangażowanie w wykonywaną pracę, pomoc niesioną potrzebującym i zwracanie uwagi na ważne problemy społeczne. Wyraźnie wzruszona i pełna obaw, ale jednocześnie nadziei o przyszłe losy akcji powiedziała: "Być może na tej sali jest ktoś, kto będzie miał już niedługo wpływ na nasz region również w tym obszarze i w tym wymiarze. Wierzę w to, że nie zdarzy się nic, co zburzy to, co udało się stworzyć. Chciałabym prosić o to, ażeby dbać o spójność tych podmiotów i tych osób, którym udało się tę spójność zbudować. Tym bardziej, że tych podmiotów i tych osób z roku na rok jest coraz więcej. Ci wszyscy ludzie skupieni wokół jednej, dużej, ważnej sprawy to wspaniały kapitał i szkoda byłoby to zmarnować. Żywię jednak nadzieję, że to, co dobre, będzie nadal kontynuowane".

Uroczystość uświetnił recital w wykonaniu Renaty Przemyk wraz z zespołem. Artystka zapewniła o swoim poparciu dla tak ważnej inicjatywy, a po znakomitym występie podziękowała publiczności za to, "że była dla niej tolerancyjna", czym wzbudziła aplauz widowni. Poproszona o wyrażenie opinii na temat tolerancji powiedziała: "Tolerancja jest dla mnie jedną z podstawowych wartości nie tylko we współczesnym świecie, ale w ogóle w życiu. Jest jedną z odmian wolności, a każdy, kto ceni sobie dobrze pojętą wolność będzie się nią dzielił również z innymi. Niestety nietolerancji jest sporo i co smutne, wynika ona w dużej mierze z ignorancji, głupoty, wąskich horyzontów oraz patrzenia nie dalej niż koniec własnego nosa.

Renata Przemyk podczas występu

To często nie jest kwestia złej woli tylko tego, że ludzie żyją w nieświadomości. Każda odmienność wytrąca ich ze źle rozumianego poczucia bezpieczeństwa i budzi w nich przede wszystkim strach. Uważam, że ludzie zamiast oceniać w człowieku to, co jest w nim najbardziej wartościowe, czyli przede wszystkim jego wnętrze, posługują się pewnymi schematami myślowymi. Moim zdaniem bardzo istotne jest to, by te schematy zwalczać. Właśnie realizacji tego celu powinny służyć takiego rodzaju imprezy jak dzisiejsza, które są corocznym zwieńczeniem propagowania tolerancji. Działania te są w Polsce bardzo potrzebne".

Tegoroczne rozdanie statuetek Clemens pro Mundo, stanowiło tylko jeden z elementów akcji Tolerancyjny dla Świata, zorganizowanej przez Pełnomocnika Wojewody Śląskiego ds. Rozwiązywania Problemów HIV/AIDS i Narkomanii oraz Uniwersytet Śląski. Kampania, której patronowała prezydentowa Jolanta Kwaśniewska oraz Wojewoda Śląski Lechosław Jarzębski, obejmowała dwumiesięczny cykl debat, wykładów, konferencji, warsztatów i imprez artystycznych. Głównym celem tej ważnej inicjatywy było propagowanie idei szeroko pojętej tolerancji oraz edukacja i profilaktyka w zakresie HIV/AIDS. W realizację projektu włączyły się: Śląskie Centrum Zdrowia Publicznego, Śląskie Forum Organizacji Socjalnych KAFOS, Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej, Krajowe Centrum ds. AIDS, a także inne instytucje państwowe i organizacje pozarządowe. Mecenat sponsorski nad tegoroczną akcją objęły: Uni Mensa, Restauracja Club 99, Bristol-Myers Squibb, Glaxo Smith Kline, Translator - Centrum Nauczania Języków Obcych, Abbott Laboratories Poland. O właściwe nagłośnienie medialne zadbali: Telewizja Polska Oddział Katowice, Radio Katowice, Gazeta Uniwersytecka, Suplement, Ogólnopolski Miesięcznik Studencki - Semestr.

W akcji Tolerancyjny dla świata nie chodziło o przyznanie nagród, światła fleszy czy lampkę bankietowego szampana, ale przede wszystkim o zwrócenie uwagi na drugiego człowieka, o zamanifestowanie prawa do godnego życia i wyeliminowanie postaw, które tej godności uwłaczają. Chociaż ludzi świadomych tej misji stale przybywa, czego świadectwem jest powiększające się grono laureatów statuetek Clemens pro Mundo, wciąż jest wiele do zrobienia. Ogromnie ważne jest kontynuowanie działań, które zmuszają do refleksji nad obojętnością i ignorancją, bo jak śpiewa Stanisław Soyka w swojej piosence "Tolerancja": daleko raj, gdy na człowieka się zamyka...

Rafał Smolorz