Uczestnicy uroczystości inauguracyjnych roku akademickiego 2003/2004, które odbywały się po raz pierwszy w auli budynku Wydziału Prawa i Administracji UŚ pamiętają zapewne wystąpienie honorowego gościa ceremonii - Rektora Uniwerstytetu Śląskiego w Opawie Prof. PhDr. Zdenka Jiráska w charakterystycznej czerwonej todze. Jego wizyta na Śląsku nie była dziełem przypadku, albowiem 1 października 2003 odbyło się w Katowicach wstępne, organizacyjne spotkanie przyszłej Ligi Rektorów Śląskich.

Międzynarodowe spotkanie przedstawicieli władz

Dom kultury im. Petra Bezrucza w Opawie

uniwersytetów śląskich odbyło się 20 listopada 2003 roku w Opawie, gdzie zadecydowano ostatecznie o utworzeniu Konferencji Rektorów Uniwersytetów Śląskich. Podpisana przez uczestników spotkania Deklaracja przewiduje zacieśnienie dotychczasowej współpracy oraz nadanie jej nowego wymiaru, zgodnego z procesem bolońskim. Działania Konferencji (w które mogą się włączać także rektorzy innych uczelni akademickich Śląska) służyć zaś winny umacnianiu współpracy regionalnej w duchu zjednoczonej Europy. Wielostronnie nakreślona współpraca obejmuje prowadzenie wspólnych badań naukowych (w szczególności związanych ze specyfiką Śląska), wymianę nauczycieli akademickich i studentów, współdziałanie w zakresie zdobywania stopni naukowych przez pracowników uczelni (będących członkami Konferencji), organizacje wspólnych konferencji i innych przedsięwzięć służących celom Konferencji oraz wymianę kulturalną (Deklarację w pełnym brzmieniu zamieszczamy na stronach internetowych "Gazety..."). Dokument podpisali: Rektor Uniwersytetu Opolskiego prof. dr hab. Józef Musielok, Rektor Ostravské univerzity Doc. Ing. Petr Pánek, CSc, Rektor Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach prof. dr hab. Janusz Janeczek, Rektor Uniwersytetu Wrocławskiego prof. dr hab. Zdzisław Latajka, Rektor Akademii Ekonomicznej w Katowicach prof. dr hab. Florian Kuźnik oraz Rektor Slezské univerzity v Opave Prof. PhDr. Zdenek Jirásek, CSc., który w pierwszym roku działalności Konferencji pełni role jej Przewodniczącego. Jeszcze w Opawie podjęto decyzję o wspólnym uczestnictwie w zaplanowanej na jesień br. przez Uniwersytet Wrocławski konferencji naukowej, poruszającej temat tożsamości Śląska i Ślązaków. Każda z uczelni członkowskich zdeklarowała się opracować jedno z przewodnich zagadnień sesji, takich jak: kultura, historia, religia, gospodarka i ekologia (gdzie Uniwersytetowi Śląskiemu w Katowicach przypada problematyka społeczna).

Tymczasem na tydzień przed spotkaniem władz uczelni

Ústav bohemistiky a knihovnictvíFilozoficko-přírodovědecké fakulty Slezské univerzity v Opavê

zebrali się w Opawie ich pracownicy - badacze literatury i kultury - uczestnicy międzynarodowej konferencji naukowej: Obraz przeszłości w literaturze współczesnej czeskiej i polskiej, organizowanej przez Ústav bohemistiky a knihovnictví Filozoficko-přírodovědecké fakulty Slezské univerzity v Opavě, którym kieruje Doc. PhDr. Jiři Urbanec, CSc. Opawskie sesje naukowe odbywają się cyklicznie od wielu lat, a rozmach organizacyjny pod względem afiliacji zapraszanych do udziału w obradach gości znacznie przekracza założenia Konferencji Rektorów Uniwersytetów Śląskich. Wśród tegorocznych referentów znaleźli się m. in. goście z Katowic, Cieszyna, Opola, Poznania, Lublina, Wrocławia, Warszawy, Bygdoszczy, Łodzi, Wałbrzycha, Brna, Ołomuńca i Mińska.

Założona w XII wieku na skrzyżowaniu ważnych dróg

Uczestnicy konferencji: Obraz przeszłości w literaturze współczesnejczeskiej i polskiej

handlowych niegdysiejsza stolica Księstwa Opawskiego pomimo znacznych zniszczeń wojennych może poszczycić się wieloma ciekawymi zabytkami, najważniejsze z nich to czternastowieczny kościół Wniebowzięcia NMP oraz klasztor norbertynów z kościołem św. Ducha, wybudowany w XIII wieku, w którego podziemiach spoczywają szczątki Przemyślidów opawskich. Odnowione, pastelowe fasady mieszczańskich kamienic starówki z jej dolnym i górnym rynkiem stanowią o uroku miasta. Dwudniowe obrady odbywały się zaś w położonym w centrum domu kultury im. Petra Bezrucza - urodzonego w 1867 roku poety, który dla literatury i kultury czeskiej jest równie ważnym autorem, jak Jaroslav Seifert, laureat nagrody Nobla z 1984 roku. Jak wyjaśnia nikłą znajomość jego twórczości na łamach "Śląska" (nr 10/96, październik 2003) Libor Martinek: Tak więc: przyjmij, czcigodny czytelniku, że Bezrucz po prostu nie lubił Polaków! Jego działalność przypadła bowiem na kulminację czeskich dążeń narodowych i wyzwoleńczych, przeciwstawiających się, między innymi, również procesom polonizacyjnym. W Opawie funkcjonuje archiwum literackie "Pomnik Petra Bezrucza", druga co do wielkości instytucja tego rodzaju w Republice Czeskiej, niosące nieocenioną pomoc badaczom silesianów. Wydaje się, że międzynarodowe spotkania miłośników i badaczy literatury i kultury nie tylko stanowią fundament oficjalnych dokumentów o współpracy międzyuczelnianej, ale świadczą również o wzajemnej akceptacji dziedzictwa, które wnosimy do europejskiej wspólnoty.