doroczne spotkanie z władzami Uniwersytetu Śląskiego

Co słychać u niepełnosprawnych?

Doroczne spotkanie studentów niepełnosprawnych Uniwersytetu Śląskiego z władzami uczelni, przedstawicielami władz samorządowych, organizacji wspierających niepełnosprawnych i samorządu studenckiego odbyło się 5 marca, w budynku rektoratu uczelni.

Spotkanie trwało prawie trzy godziny. Przewodniczył

Trzeba, by sami niepełnosprawni odważnie mówili o swoich potrzebach, nie tylko podczas oficjalnych spotkań
Trzeba, by sami niepełnosprawni
odważnie mówili o swoich potrzebach,
nie tylko podczas oficjalnych spotkań
mu Rektor UŚ prof. dr hab. Janusz Janeczek oraz Prorektor UŚ ds. kształcenia prof. dr hab. Wojciech Świątkiewicz. Rektor rozpoczął od powitania gości, zapewnienia o przychylności władz uczelni w stosunku do osób niepełnosprawnych oraz zachęcenia do aktywnego udziału w spotkaniu. Następnie głos zabrała Anna Wandzel, konsultant ds. osób niepełnosprawnych, która przedstawiła roczne sprawozdanie z działalności biura ds. studentów niepełnosprawnych. Zaprezentowała program Uniwersytet równych szans i poinformowała o zlikwidowaniu kolejnych barier architektonicznych, a w tym, o przystosowaniu do potrzeb niepełnosprawnych pokojów w akademikach. Następnie wystąpiła przedstawicielka Regionalnego Ośrodka Programu "Młodzież" Justyna Tomecka, a Michael, wolontariusz z Francji, powitał wszystkich po polsku i zachęcał do pozostania po spotkaniu i rozmów na temat kwestii praktycznych związanych z wolontariatem.

Tradycyjnie na spotkaniu obecni byli przedstawiciele

Na pierwszym planie konsultant UŚ ds. studentów niepełnosprawnych mgr Anna Wandzel
Na pierwszym planie konsultant UŚ
ds.studentów niepełnosprawnych
mgr Anna Wandzel
Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych PFRON, tym razem w osobach dyrektora oddziału katowickiego, mgr. Jacka Jasiewicza oraz mgr Urszuli Słaby, zajmującej się popularnym programem Student. Uczestnicy spotkania dowiedzieli się, że niemal połowa decyzji pomocowych wydawanych przez PFRON w Katowicach, dotyczy studentów naszego Uniwersytetu. Poruszono kwestie dojazdu studentów na uczelnię, wpływu zmian przepisów prawnych na możliwości udzielania pomocy finansowej oraz podstawowe zasady funkcjonowania programów Student, Pegaz i Homer. Następnie rozpoczęła się część właściwa spotkania, czyli wypowiedzi samych studentów, którzy sygnalizowali problemy zauważane na co dzień, które prezentujemy poniżej wraz z odpowiedziami:

  • brak podręczników akademickich w bibliotekach miejskich
    • Dyrektor Biblioteki Uniwersytetu Śląskiego, dr Dariusz Pawelec wyjaśnił, że prawo nie zezwala na zakup podręczników przez Uniwersytet dla bibliotek miejskich. Natomiast praktykowana jest wymiana podręczników miedzy tymi instytucjami i w ten sposób będzie rozwiązywany ten problem;
  • trudność ze skanowaniem książek dla studentów niewidomych, lub udostępnianiem ich przez wydawnictwa w formie elektronicznej oraz przysosowanie do ich potrzeb stanowisk w czytelniach
    • Dyrektor Biblioteki Uniwersyteckiej zapewnił, że będzie starał się o uzyskanie takich wersji od wydawnictw. Kierownik Działu Spraw Studenckich Marek Piestrzyński dodał, że można też rozważyć zatrudnienie osoby, która na zlecenie wykona skany niezbędnych podręczników. Poza tym nawiązano do planu budowy nowoczesnej Biblioteki Uniwersyteckiej, wyposażonej w stanowiska przystosowane do potrzeb studentów niewidzących oraz poruszających się na wózkach;
  • potrzeba utworzenia grupy językowej dla studentów słabo słyszących i niesłyszących, którzy uczęszczając na zajęcia ze studentami pełnosprawnymi, mają trudności z nadążeniem za grupą i opanowaniem materiału. Sprawy nie rozwiązuje posiadanie Indywidualnej Organizacji Studiów
    • Prorektor prof. Wojciech Świątkiewicz zapewnił, że w przypadku zgłoszenia odpowiedniej liczby studentów, utworzenie takiej grupy będzie rozważane;
  • niepewność, czy przedłużenie sesji na podstawie posiadanej IOS, nie zamyka drogi do uzyskania stypendium
    • Indywidualna Organizacja Studiów oraz zaświadczenie o stopniu niepełnosprawności usprawiedliwia przedłużenie sesji, a tym samym nie jest przeszkodą w uzyskaniu stypendium;
  • uciążliwy obowiązek przebywania na sali gimnastycznej lub w szatni nałożony na studentów posiadających zwolnienie z zajęć wychowania fizycznego, wymagany do uzyskania zaliczenia
    • mgr Piotr Nowak, Kierownik Studium Wychowania Fizycznego, wyjaśnił, że całkowite zwolnienie studentów z zajęć jest niemożliwe. Konieczność przebywania podczas zajęć na sali gimnastycznej lub w szatni jest spowodowana częstymi zwolnieniami lekarskimi, nie do końca odpowiadającymi faktycznemu stanu zdrowia lub obawą studentów o zbyt wysoki poziom trudności zajęć. Studenci przebywający na sali gimnastycznej mogą przekonać się, że zajęcia są przyjemne i prowadzone zgodnie z ich oczekiwaniami. Dla studentów niepełnosprawnych przygotowane są tablice do gry w darta i szachy (co w opinii studentów niepełnosprawnych nie stanowi satysfakcjonującego rozwiązania);
  • Ograniczenie pomocy dla studentów niepełnosprawnych (ze środków PFRON) tylko do osób, które nie uzyskały jeszcze stopnia magistra. W momencie rozpoczęcia drugiego kierunku studiów (po obronieniu pracy magisterskiej) programy PFRON stają się nieprzydatne. Wiele problemów wiąże się także z dojazdem na zajęcia i pokryciem kosztów transportu.
    • mgr Urszula Słaby, przedstawicielka PFRON oraz koordynatorka programu STUDENT, wyjaśniła, że katowicki oddział działa na podstawie decyzji podejmowanych w centrali Funduszu. Jednak zapewniła, że uwagi i propozycje studentów niepełnosprawnych kierowane są do Warszawy i na ich podstawie tworzone są nowe programy pomocowe. W kwestii pokrycia kosztów dojazdu na zajęcia pomocny może być program Student, jednak należy posiadać dokumenty potwierdzające obecność na zajęciach, imienne bilety miesięczne lub fakturę wystawioną przez wynajętego przewoźnika;
  • brak podjazdu w budynku zajmowanym przez Uniwersytet w Jastrzębiu Zdroju
    • Edward Wąsiel, zastępca dyrektora administracyjnego, wyjaśnił, że jest to budynek wynajmowany przez Uniwersytet i budowa podjazdu leży w kompetencji Urzędu Miasta Jastrzębia. Rektor zapewnił jednak, że będzie rozmawiał z władzami Jastrzębia i spodziewa się, że kwestia podjazdu będzie rozwiązana pozytywnie.

Studenci poruszyli także inne tematy; jak zbyt mała liczba ćwiczeń na studiach zaocznych, zbyt mała ilość przejrzystych skryptów autorstwa wykładowców Uniwersytetu Śląskiego, możliwość eksternistycznego zaliczania materiału, co ułatwiłoby studiowanie osobom mającym trudności z dojazdem na uczelnię. Były także wypowiedzi o charakterze nieco humorystycznym, jak np. propozycja nieprzeprowadzania egzaminów w godzinach 12.00-14.00, gdyż - zgodnie z literatura specjalistyczną - jest to część dnia, w której percepcja i zdolność koncentracji są nieco osłabione.

Podniesiono także problem utworzenia stowarzyszenia

Od lewej siedzą Prorektor UŚ ds. kształcenia prof. dr hab. Wojciech Światkiewicz oraz JM Rektor UŚ prof. dr hab. Janusz Janeczek
Od lewej siedzą Prorektor UŚ ds. kształcenia
prof. dr hab. Wojciech Światkiewicz oraz
JM Rektor UŚ prof. dr hab. Janusz Janeczek
studentów niepełnosprawnych przy UŚ, co ułatwiłoby im pozyskiwanie dofinansowań i usprawniło działalność. Rektor Wojciech Świątkiewicz poddał w wątpliwość tą propozycję, jako tworzenie dodatkowego bytu, który nie jest niezbędny, biorąc pod uwagę działalność biura ds. studentów niepełnosprawnych oraz samorządu studenckiego. Prof. Wojciech Świątkiewicz zaznaczył także, że obecność studentów niepełnosprawnych na uczelni powinna być dla nich bogatym doświadczeniem, a okres studiów okazją do przebywania w środowisku akademickim, a nie izolowaniem się od niego.

Głos zabierał także Zbigniew Krzemiński, Pełnomocnik Prezydenta Miasta Sosnowiec ds. Osób Niepełnosprawnych, który praktycznymi uwagami i spostrzeżeniami pomagał analizować przedstawiane problemy. Na koniec spotkania przedstawiciel Samorządu Studenckiego (autor tekstu) zachęcił studentów niepełnosprawnych do korzystania z pomocy samorządu, poradni prawnej oraz do głośnego wyrażania swoich opinii i sygnalizowania problemów.

Wszystkie głosy studentów niepełnosprawnych, jak zapewnił Rektor prof. Janusz Janeczek oraz Prorektor prof. Wojciech Świątkiewicz, zostały przyjęte z należytą uwagą i przychylnością. Uniwersytet stara się, by funkcjonowanie studentów niepełnosprawnych w uczelni z dnia na dzień stawało się łatwiejsze i przyjemniejsze. Jednak, aby móc wyjść naprzeciw potrzebom niepełnosprawnych, trzeba, by oni sami o nich mówili, by odważnie dawali o sobie znać, do czego po raz kolejny - na łamach "Gazety Uniwersyteckiej UŚ" - szczerze zachęcamy.

Kontakt z biurem ds. studentów niepełnosprawnych:
mgr Anna Wandzel
40-007 Katowice,
ul. Bankowa 14, pokój 410a
tel.: (32) 359 16 72
tel./fax: (32) 258 72 38
e-mail: sn@us.edu.pl
godziny urzędowania: 8.00 - 15.00
Autorzy: Krystian Dudek, Foto: Małgorzata Krasuska-Korzeniec
Ten artykuł pochodzi z wydania: