Jubileusz Profesor Jadwigi Zieniukowej

Mówię o sobie: obieżyświat polski...

29 kwietnia w sali Rady Wydziału Filologicznego w Katowicach odbyła się uroczystość ofiarowania Pani Profesor Jadwidze Zieniukowej księgi Śląskie studia lingwistyczne (wydanej nakładem Wydawnictwa UŚ pod redakcją prof. dr hab. Krystyny Kleszczowej i dr hab. Joanny Sobczykowej) - związana z obchodami Jubileuszu wieloletniej i cenionej pracy naukowej Pani Profesor w Instytucie Języka Polskiego Wydziału Filologicznego UŚ.

Profesor Jadwiga Zieniukowa
Profesor Jadwiga Zieniukowa

Kim jest znakomita uczona? Jak jest postrzegana i zapamiętywana przez środowisko uniwersyteckie oraz jak wpisała się w krajobraz Uniwersytetu Śląskiego wyjaśniło pokrótce kilku gości:

- Metaforą życia uczonego jest podróż w czasie i przestrzeni. Profesor Zieniukowa jest ciągle w drodze - między jedną konferencją, a drugą, między Warszawą, a Katowicami. To najbardziej charakterystyczna sylwetka w naszym budynku - z wypchaną po brzegi torbą podróżną! (dr hab. Małgorzata Kita)

- Pani Profesor jest dla mnie osobą, która wciąż przebiega z dosyć sporą szybkością korytarze obydwu instytutów, proszę wybaczyć, jak struś pędziwiatr. To jest charakterystyczna cecha pani profesor. Zawsze biegnie i zatrzymuje się na chwilę przy osobach, przy których chce się zatrzymać i... porozmawiać. Mam nadzieję, że nawiązałem takową serdeczną nić, ponieważ zawsze kiedy widzi mnie na horyzoncie to przystaje... (prof. dr hab. Mariana Kisiel)

Profesor Jadwiga Zieniukowa

- Zetknęłam się z Panią Profesor na początku swojej drogi zawodowej. Już wtedy ją znałam, szanowałam i darzyłam sympatią. W 1993 roku powstał Zakład Leksykologii i Semantyki w Katowicach, w którym niebawem zjawiła się profesor Zieniukowa - warszawski profesor belwederski. Niestety nie mogłam zaoferować jej osobnego gabinetu, bo takiego nie miałam sama. Chciałam odstąpić swoje biurko (to lepsze, przy oknie) - jednak okazało się, że najbardziej podoba się Pani Profesor to w samym kącie, przy drzwiach. Cóż, okazało się, że warszawski profesor belwederski jest osobą skromną, koleżeńską, życzliwą, tolerancyjną i lojalną. Prof. Zieniukowa należy do tych ludzi, których upływ czasu nie złości. Wręcz przeciwnie, upływ czasu jest dla niej źródłem radości, można wręcz powiedzieć satysfakcji. Nie straszny jej komputer, Internet, można wysłać do niej e-maila albo sms-a. Szanuje stare znajomości, ale bardzo chętnie nawiązuje nowe kontakty, zwłaszcza z młodymi ludźmi.

Podjęliśmy się redagowania Śląskich Studiów lingwistycznych nie z obowiązku, ale z prawdziwego przekonania, że będzie to uhonorowanie człowieka, który w pełni na to zasługuje ze względu na dorobek naukowy i postawę wobec ludzi. Dziękujemy Pani Profesor, że zechciała pracować w śląskim Instytucie Języka Polskiego. Życzymy dalszych sukcesów i mamy nadzieję, że ten tom będzie pamiątką śląskiej przygody... ( prof. dr hab. Krystyna Kleszczowa)

Profesor Jadwiga Zieniukowa

Gratulacje, słowa pełne uznania i serdeczności rozbrzmiewały do końca spotkania. Nieobecna profesor Irena Bajerowa w liście gratulacyjnym napisała: Powinnam być przy Pani, bo to ja Panią dla śląskiej polonistyki wymyśliłam!

Profesor Zieniukowa w podzięce za liczne dary, którymi została zasypana, zaprosiła gości na "konferencyjne wystąpienie": Nastąpił czas, żebym państwa zabawiła mową, którą zatytułowałam "O dwoistościach życia mego - o roli przypadku w życiu jednostki". W jubileuszowym "referacie" profesor Zieniukowa rozprawiała o kategoriach miejsca i czasu, o swoich dziejach i przypadkach... a puenta całej historii brzmiała:

Profesor Jadwiga Zieniukowa

- To cud, że się tu między Wami znalazłam!

Jadwiga Zieniukowa urodziła się w Łodzi 17 marca 1932 roku. Studia I stopnia w zakresie filologii polskiej odbyła na Uniwersytecie Łódzkim, magisterium z językoznawstwa polskiego (z elementami slawistycznego) uzyskała na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W roku 1955 rozpoczęła pracę jako asystent w Pracowni Dialektologicznej Zakładu Językoznawstwa PAN w Warszawie, od roku 1990 jako kierownik Pracowni. Pracę dydaktyczną na Uniwersytecie Śląskim podjęła w roku 1993. Profesor Zieniukowa doktoryzowała się w roku 1966 na Uniwersytecie Warszawskim na podstawie rozprawy o normie języka polskiego w XVIII wieku, w 1981 roku otrzymała stopień doktora habilitowanego za pracę z konfrontatywnego językoznawstwa słowiańskiego. Tytuł profesora uzyskała w 1993 roku. W zainteresowaniach naukowych Pani Profesor mieszczą się: językoznawstwo historyczne, języki literackie i dialekty, problemy budowy systemu języka, a także uwarunkowania zewnętrzne - język w kontekście zjawisk społecznych i kulturowych. Ze szczególnym zamiłowaniem bada problemy lingwistyczne północno-zachodniego pogranicza językowego Słowiańszczyzny (kaszubszczyzna, języki łużyckie, język polski w zaborze pruskim, głównie na Pomorzu). Interesują ją również kontakty językowe, bilingwizm i zagadnienia normy językowej. Profesor Zieniukowa jest niezwykle aktywnym pracownikiem naukowym, bierze udział w większości slawistycznych konferencji ogólnopolskich jako referentka i dyskutantka. Często wyjeżdża na zagraniczne sympozja naukowe do Niemiec, Rosji, na Ukrainę, do Bułgarii i Belgii. Ma na swym koncie wiele recenzji doktorskich i habilitacyjnych.

Autorzy: Bożena Biczkowska, Foto: Bożena Biczkowska