Kto wymyślił most? Nie wiadomo. A kto wymyślił MOST? Rektorzy polskich uniwersytetów, rozumiejący znaczenie spotkań, wizyt, wymiany poglądów, rolę odmiany w sposobie studiowania, wynikające ze zróżnicowanej oferty dydaktycznej na poszczególnych uniwersytetach. Wiadomo, że w ostatnich 10 latach pojawiło się wiele nowych kierunków i specjalności, że na skalę masową uruchomiono studia licencjackie i uzupełniające. Środowisko akademickie zareagowało zdwojoną, a nawet potrojoną energią na zmiany na rynku pracy dostosowując swoje propozycje do szeroko rozumianych zmian o charakterze cywilizacyjnym. Uwzględniono przede wszystkim ogromne znaczenie rewolucji informatycznej, która wkroczyła także do całego systemu oświaty. MOST więc jedną ofertą kształcenia studentów w uniwersytetach polskich, zachęcającą studentów do większej mobilności, do poszukiwania najbardziej adekwatnego profilu edukacji i rozwoju intelektualnego.

MOST jest adresowany do studentów, których zainteresowania naukowe wykraczają poza program nauczania realizowany w macierzystym uniwersytecie. Stwarza on możliwości większej indywidualizacji kształcenia poprzez odbywanie semestralnych lub, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, rocznych studiów poza własną uczelnią.

Prawa studenta są znaczne. Może on nie tylko wybrać uniwersytet, ale i studia na wybranym kierunku i w dodatku wybrać sobie ulubione przedmioty. Z jednym wszakże zastrzeżeniem: w oparciu o programy zatwierdzone w danej uczelni otwierającej swe gościnne bramy dla przybyszów, żądnych przygód intelektualnych. Jak widać MOST jest swego rodzaju repliką SOKRATESA, na mniejszą krajową skalę. Nie mogąc się z nim równać w pełni pragnie nawiązać do idei, która w znacznym stopniu przybliżyła Europę młodemu pokoleniu studentów. A przecież nikt nie zaprzeczy, iż zanim doznamy dobrodziejstw wypływających z przyłączenia się do Europy warto zdobyć ostrogi w poszukiwaniu wiedzy na rodzimych uniwersytetach. Może i Europa spojrzy wówczas na nas bardziej przychylnym okiem. Im więcej studentów przejdzie przez trening wymiany dzięki wstąpieniu na MOST tym łatwiej im będzie skorzystać z dobrodziejstw wymiany międzynarodowej.

Niestety, nie cała, ale bardzo znaczna jej część. Mowa tu o Polsce uniwersyteckiej. Do programu MOST przychylnie odniosły się uniwersytety: Adama Mickiewicza (przecież wiadomo, że odbywał liczne wędrówki po świecie), Mikołaja Kopernika (bez podróży nie byłoby jego znamienitych osiągnięć naukowych), Uniwersytet Łódzki, Szczeciński, Gdański (gratuluję z góry przyszłym studentom wędrówek wzdłuż wybrzeża nad Bałtykiem), Uniwersytet Marii Skłodowskiej-Curie, Opolski, w Białymstoku, Warmińsko-Mazurski, Kardynała Stefana Wyszyńskiego, a także KUL oraz Papieska Akademia Teologiczna, nie mówiąc o naszej Alma Mater. Można mieć nadzieję, że swoje gościnne podwoje uchylą uniwersytety: najstarszy i największy, mające swoje siedziby w stolicach: dawnej i nowej, w Krakowie i w Warszawie. Wieść głosi, że właśnie to uczyniły.

Sprawy formalne wynikające z porozumienia Rektorów Uniwersytetów Polskich będą prowadzili odpowiednio właściwy prorektor lub wyznaczony przez rektora pełnomocnik, a sprawy związane bezpośrednio z tokiem kształcenia (w danym semestrze lub roku) prodziekan zajmujący się dydaktyką danego wydziału lub jego pełnomocnik. Zgłoszeń wybranych studentów dokonają te właśnie osoby na semestr letni do 15 października, 30 października, 30 listopada i 30 grudnia. Na semestr zimowy w terminie do 30 marca wpłyną zgłoszenia z uczelni do Uniwersyteckiej Komisji Akredytacyjnej w Poznaniu, decyzja zostanie podjęta do 30 maja danego roku.

Aby zapewnić pokrycie dodatkowych ewentualnych kosztów studiowania w innej uczelni w ramach MOSTU, uniwersytety zamierzają stworzyć wspomagający fundusz stypendialny. Stypendium na okres 1 semestru nie może przekroczyć górnej granicy stypendium naukowego w danym uniwersytecie. Uczelnie przyjmujące postarają się ułatwić przybywającym studentom uzyskanie miejsca w domu akademickim.

O tym przede wszystkim, że podstawą semestralnych studiów w programie MOST jest realizowanie indywidualnego programu studiów, składającego się z różnych przedmiotów z różnych semestrów na danym lub pokrewnych kierunkach, realizowanych w tym czasie w wybranym uniwersytecie. Jednak poza uczelnią macierzystą student wybiera 1 swój ulubiony przedmiot i pogłębią swoją wiedzę w jego obszarze.

Semestralny program studiów musi zapewnić uzyskanie 30 punktów kredytowych w ramach ECTS. Gdy student zalicza tylko 1 przedmiot – pozostałe punkty musi uzyskać w swojej uczelni. Wybrany program zatwierdza dziekan uczelni, do której przybywa student. Tak więc zaliczanie semestru jest ściśle związane z systemem ECTS. Decyzje o włączeniu się do programu MOST podejmuje student nie wcześniej niż po ukończeniu II roku studiów. Warunkiem koniecznym jest zaliczenie przez roku lub semestru poprzedzającego okres studiów w danej uczelni.

Program wymiany studentów łączy w sobie kilka idei. Kształcenie elitarne, zindywidualizowane, umożliwia poznanie nowego środowiska kulturowego, przygotowanie się do drogi w świat, do uniwersytetów europejskich. Zobowiązuje studentów jednocześnie do wzmożonego wysiłku i dodatkowych starań o własną drogę rozwoju. Chodzi jednak o to, by atrakcyjne strony całego przedsięwzięcia szły w parze z osiągnięciami poznawczymi, z istotnym pogłębieniem wiedzy studentów, z ich gotowością do uczestnictwa w rozwiązywaniu problemów nie tylko osobistej natury, lecz również problemów o znaczeniu publicznym. Student na MOŚCIE to swego rodzaju wizytówka uczelni, z której przychodzi, ale i potencjalna chluba uczelni do której przybywa.