Projekt pt. „Innowacyjna przedsiębiorczość akademicka na Uniwersytecie Śląskim”, realizowany w ramach inicjatywy ministra nauki i szkolnictwa wyższego „Kreator innowacyjności”, to nasze pierwsze przedsięwzięcie, finansowane ze środków zewnętrznych. Jego nadrzędnym celem było kreowanie innowacyjności i budowa systemu przedsiębiorczości akademickiej na Uniwersytecie Śląskim.

Celem Centrum Innowacji, Transferu Technologii i Rozwoju Fundacja Uniwersytetu Śląskiego, organizacji działającej przy Uniwersytecie Śląskim, jest wdrażanie dorobku naukowo–badawczego pracowników do gospodarki, organizowanie działań komercyjnych oraz wspieranie strategicznych inwestycji, związanych z ekonomiczno–społecznym rozwojem uczelni. Fundacja współpracuje z instytucjami samorządowymi, finansowymi, edukacyjnymi, naukowymi i otoczeniem biznesu (regionalnym, krajowym i zagranicznym). Projekt pt. „Innowacyjna przedsiębiorczość akademicka na Uniwersytecie Śląskim”, realizowany w ramach inicjatywy ministra nauki i szkolnictwa wyższego „Kreator innowacyjności”, to nasze pierwsze przedsięwzięcie, finansowane ze środków zewnętrznych. Jego nadrzędnym celem było kreowanie innowacyjności i budowa systemu przedsiębiorczości akademickiej na Uniwersytecie Śląskim. Przewodnim założeniem wszystkich działań było rozpowszechnianie dobrych wzorców i procedur, dotyczących komercjalizacji wiedzy i ochrony praw wartości intelektualnej, w całym środowisku akademickim.

Program został zrealizowany, by zainicjować budowę systemu transferu wiedzy z Uniwersytetu Śląskiego do sfery gospodarczej. Stanowi on fundament polityki komercjalizacji wiedzy, która będzie konsekwentnie prowadzona w następnych latach przez CITTiRFUŚ. System, przyjęty w ramach programu, zakładał identyfikację istniejącego na uczelni potencjału badawczego oraz jego adaptację do warunków gospodarki. Przeprowadzona analiza oraz opracowane raporty, wraz z oceną uzyskanych danych, były podstawą utworzenia bazy danych, w której zamieszczone zostały podstawowe informacje, dotyczące realizowanych przez poszczególne zespoły badawcze projektów o charakterze naukowym (www.bazaekspertow.sparro.pl). Dzięki temu istnieje możliwość bezpłatnego wyszukiwania informacji o pracownikach naukowych uczelni oraz obsługiwanej przez nich specjalistycznej aparaturze badawczej. Baza ma jednocześnie ułatwić kontakt z osobami i podmiotami, zainteresowanymi wykorzystaniem potencjału naukowego uczelni, a w szczególności:

•  zleceniodawcami prac naukowo–badawczych i usługowo–badawczych z przemysłu,
•  potencjalnymi partnerami w projektach badawczych, rozwojowych i innych,
•  instytucjami, zainteresowanymi podejmowaniem wspólnych przedsięwzięć badawczych.

Wdrożenie projektu przyczyniło się do przekształcenia wiedzy i potencjału Uniwersytetu Śląskiego w nowe wartości rynkowe, które stanowią korzyść dla wszystkich zaangażowanych stron. Realizacja zadań przyniosła mierzalne i trwałe rezultaty, takie jak: zidentyfikowanie wartościowych obszarów własności intelektualnej oraz osób z nimi związanych na poziomie zespołów badawczych oraz zainicjowanie z grupą wybranych osób i zespołów badawczych wspólnego schematu postępowania w zakresie komercjalizacji wiedzy. Wszystkie te działania projektowe prowadzą do wzrostu liczby komercjalizowanych technologii i rozwiązań innowacyjnych, opracowanych przez pracowników naukowo–badawczych Uniwersytetu Śląskiego.

W kontekście realizowanego projektu należy stwierdzić, iż uczelnia jest środowiskiem, które w zakresie transferu wiedzy można pozycjonować w trzech obszarach:

•  potencjalny transfer myśli naukowej, w tym gotowych wynalazków, poprzez udział w spółkach lub sprzedaż licencji,
•  transfer myśli naukowej, poprzez świadczone usługi,
•  transfer myśli naukowej, poprzez wspólne przedsięwzięcia z podmiotami zewnętrznymi.

Uniwersytet jest środowiskiem, które posiada potencjał możliwy do wykorzystania zarówno w produkcji przemysłowej, usługach jak i instytucjach i organizacjach społecznych. Może on mieć zastosowanie zarówno poprzez wdrożenia wynalazków, sprzedaż licencji, programów badawczych, ale również w formie realizacji wszelkiego typu usług, których efektem jest zmaterializowana informacja, wykorzystywana w instytucjach, będących elementem rynku ekonomicznego, samorządowego, politycznego, edukacyjnego, itp. Wstępna analiza rynku zewnętrznego wskazuje, że anali¬zo¬wany potencjał i jego efekty wdrożeniowe, mogą napotkać na trudności z uwagi na obecność ośrodków decyzyjnych firm za granicą.

W ramach współpracy z kilkunastoma zespołami badawczymi uzyskano informacje o ich projektach badawczych. W większości przypadków rozpoczęto dialog z podmiotami sfery gospodarczej, zainteresowanymi wprowadzeniem wynalazków na rynek. Nawiązanie komunikacji pomiędzy płaszczyznami – naukową i gospodarczą – pozwoli nie tylko na komercjalizację wyników prac badawczych, lecz również wzmocni pozycję Uniwersytetu Śląskiego na rynku gospodarczym. Ponadto, wprowadzenie innowacyjnych rozwiązań, nad którymi pracują liczne zespoły badawcze, umożliwi rozwój gospodarki w skali lokalnej.

Najważniejszą kwestią nad jaką należy pracować podczas realizacji dalszych projektów będzie pokazanie korzyści, płynących z cyklicznych spotkań, szkoleń czy cochingu, jak najszerszemu gronu pracowników naukowych Uniwersytetu Śląskiego oraz wskazanie możliwości i korzyści, płynących z transferu technologii z uczelni do sfery gospodarczej.

Zespół CITTiRFUŚ