Dni Kultury Chorwackiej

Od 10 do 12 maja w Katowicach i Sosnowcu odbywały się Dni Kultury Chorwackiej. Imprezę zorganizował Instytut Filologii Słowiańskiej UŚ we współpracy z Ministerstwem Kultury Repu­­bliki Chorwacji, Ministerstwem Nauki i Technologii Republiki Chorwacji, Wydziałem Kultury Urzędu Miejskiego w Katowicach i Wydziałem Kultury i Sztuki Urzędu Miejskiego w Sosnowcu. Z tej okazji zostali zaproszeni do Polski aktor i profesor Chorwackiej Akademii Teatralnej Joško Ševo oraz poeta, krytyk i profesor Uniwersytetu Zagrzebskiego Krešimir Bagić.

JE mr.sc. Ivan del Vechio Ambasador Republiki Chorwacji w Polsce i Joško Ševo
JE mr.sc. Ivan del Vechio Ambasador Republiki Chorwacji w Polsce i Joško Ševo

Program składał się z części kulturalnej i naukowej. Trzydniowe spotkanie z kulturą chorwacką rozpoczął autorski monodram Joška Ševo zatytułowany Govorite li hrvatski? (Czy mówicie po chorwacku?) w katowickim Teatrze Korez. W uroczystości otwarcia wzięli udział JE Ambasador Republiki Chorwacji w Polsce mr.sc. Ivan del Vechio, dziekan Wydziału Filologicznego prof. nadzw. dr hab. Jadwiga Stawnicka, dyrektor Instytutu Filologii Słowiańskiej prof. UŚ dr hab. Maria Cichońska. Spotkanie prowadziły: lektorka języka chorwackiego mgr Ivana Fakac oraz doktorantka UŚ mgr Agnieszka Cielesta. Słowo wstępne przed spektaklem wygłosił prof. UŚ dr hab. Lech Miodyński, który – w oparciu o teksty literackie, stanowiące kanwę przedstawienia – dokonał zwięzłej, przeglądowej periodyzacji literatury chorwackiej od średniowiecza po współczesność, nakreślając kontekst historyczno-kulturowy wybranych dzieł literackich i równocześnie wprowadził w problematykę przedstawienia.

W ramach Dni odbyła się rownież promocja polskiego przekładu antologii chorwackiego krótkiego opowiadania pt. Nagie miasto i spotkanie z jej autorem Krešimirem Bagiciem w kawiarnii muzycznej Muza Art Cafe w Sosnowcu. Promocja książki była de facto rozmową o współczesnej kulturze i literaturze chorwackiej. Oprócz prof. Krešimira Bagicia wzięli w niej udział prowadzący spotkanie - dr Leszek Małczak oraz prof. zw. dr hab. Barbara Czapik-Lityńska, która dokonała wprowadzenia w dzieje poezji chorwackiej, przedstawiając kluczowe momenty dla tej poezji, jej najważniejsze osiągnięcia, podejmowane przez twórców tematy oraz przełomowe rozwiązania formalne. Uczestnicy mieli okazję wysłuchać - w oryginale i w przekładzie - wybranych opowiadań, które znalazły się w zbiorze Nagie miasto oraz fragmentów współczesnej poezji. Tematyka rozmów, wybiegająca poza ramy zwykłej promocji, koncentrowała się wokół fenomenu krótkiego opowiadania w prozie chorwackiej lat 80. i 90. XX w., jego znaczenia jako zjawiska literacko-kulturowego oraz typowych problemów, jakimi się zajmuje. Po części oficjalnej spotkania była okazja do kontynuacji rozmów z prof. Krešimirem Bagiciem, występującym w roli potrójnej: poety, krytyka literackiego i znawcy literatury chorwackiej.

Naukową część Dni Kultury Chorwackiej stanowiły wykłady zaproszonych gości w Centrum Naukowo-Dydaktycznym Instytutów Neofilologicznych UŚ w Sosnowcu. Wykład prof. Joška Ševa poświęcony był zagadnieniom związanym z problematyką literacką i teatralną tekstu dramatycznego oraz zjawiskom najbardziej symptomatycznym w obrębie współczesnego dramatu chorwackiego. Nie zabrakło również wskazówek dotyczących istotnych elementów warsztatu aktora oraz uwag na temat przekładów dramatów chorwackich na język polski i ich realizacji scenicznych. Wykład „Chorwacka literatura i kultura lat 70.” wygłosił prof. Krešimir Bagić. Dokładny opis zjawisk i tendencji, jakie zaistniały w latach 70. XX wieku w obrębie poezji, prozy i dramatu chorwackiego, został ukazany w niezwykle szerokim - i istotnym dla omawianego okresu - kontekście historycznym, społecznym, politycznym i kulturowym. Prezentacja multimedialna, obrazująca omawiane tematy, przybliżyła nie tylko literaturę (m.in. poezję konceptualną, prozę borghesowców, dramat polityczny), ale również sztukę, film, muzykę, modę oraz inne elementy kultury masowej okresu.

Ostatnim punktem Dni Kultury Chorwackiej była wystawa fotografii Chorwacja w obiektywie slawisty. Autorami zdjęć są studenci I roku filologii chorwackiej. Fotografie stanowią zapis kwietniowego wyjazdu naukowego do Chorwacji.

Autorzy: Agnieszka Cielesta, Ivana Fakac, Leszek Małczak
Fotografie: Adriana Jodko