WYZWANIE: JĘZYK POLSKI

Już ósmy raz w cieszyńskiej filii Uniwersytetu Śląskiego miało miejsce niezwykłe wydarzenie. Nieświadomy przechodzień, słysząc tak wiele różnych języków, mógłby pomyśleć, że zgromadzeni próbują odbudować wieżę Babel. Byłoby w tym trochę racji, gdyż w sierpniu odbywała się tu VIII letnia szkoła języka, literatury i kultury polskiej zorganizowana przez Szkołę Języka i Kultury Polskiej, a językiem jednoczącym wszystkich był oczywiście język polski. Chętnych do nauki naszego ojczystego języka znalazło się bardzo wielu. W gościnnych murach Cieszyna zgromadziło się około 90 studentów z 28 krajów z 4 kontynentów. Przybyli nawet studenci z tak odległych zakątków świata jak: Australia, Brazylia, Turcja, Korea, Tatarstan, Japonia, Kanada... Letni kurs trwał od 2 do 29 sierpnia. Każdego ranka odbywały się zajęcia językowe: 2 razy po 1, 5 godz. Po obiedzie można było uczestniczyć w zajęciach dodatkowych, w zależności od tego, czy studenci chcieli poprawić swoją sprawność w mówieniu, pisaniu, czytaniu, czy też zgłębić tajniki gramatyki języka polskiego. Oprócz tego odbywały się seminaria, na których Profesorowie naszego uniwersytetu przybliżali najistotniejsze zagadnienia poszczególnych okresów literackich lub wybrane zagadnienia z nauki o języku. Seminaria dla zaawansowanych słuchaczy były prowadzone w języku polskim a początkujący mieli okazję wysłuchać wykładów w języku angielskim.

Wieczory w Cieszynie były bardzo urozmaicone. Studenci mogli wziąć udział w programie kulturalnym, w którym staraliśmy się opowiedzieć o polskich obyczajach, tradycji, przedstawić znanych twórców lub polityków oraz przez zabawę jeszcze bardziej ułatwić kontakt z językiem. Odbyły się koncerty muzyki polskiej: począwszy od występów zespołów wykonujących muzykę ludową ( "Silesianie", "Karlik", wieczór z muzyką folklorystyczną), przez występ pani Henryki Januszewskiej śpiewającej pieśni Chopina i udział w inauguracji festiwalu "Viva il canto", aż do spotkania z reprezentantką muzyki młodzieżowej - Renatą Przemyk. Staraliśmy się też ułatwić poznanie poezji polskiej. Studenci spotkali się z wybitną poetką polską Ewą Lipską, mogli zadać jej kilka pytań, posłuchać jak autorka recytuje swoje najnowsze utwory; przygotowali także wieczór poezji miłosnej, w czasie którego zobaczyliśmy wiele nowych inscenizacji znanych utworów, a także bardzo ciekawy wieczór, który pozwolił wszystkim wrócić na moment do czasów przedszkolnych, gdyż przedstawiono tu ulubione utwory z repertuaru poezji dziecięcej. Odbyły się też liczne zabawy i turnieje, w których wzięli udział zarówno uczestnicy jak i kadra, np. : "Randka w ciemno", wieczór piosenki, olimpiada sportowa, mecz siatkówki: "kadra kontra reszta świata" oraz teatrzyk groteski prezentujący najzabawniejsze opowiadania Sławomira Mrożka. By lepiej poznać polską kulturę, cudzoziemcy mogli także obejrzeć kilka wybitnych dzieł naszej kinematografii (m. in. : "Perłę w koronie" Kazimierza Kutza, "Trzy kolory: Niebieski" Krzysztofa Kieślowskiego, "Ucieczkę z kina "Wolność" " Wojciecha Marczewskiego, "Historie miłosne" Jerzego Stuhra, "Kilera" Juliusza Machulskiego), a także uczestniczyć w wycieczkach. Udaliśmy się m. in. do Tarnowskich Gór, by zwiedzić tam zabytkową kopalnię, do Gliwic, gdzie obejrzeliśmy palmiarnię. Wyruszyliśmy Szlakiem Orlich Gniazd, by w Ogrodzieńcu, Olkuszu, Pieskowej Skale i Ojcowie zobaczyć ruiny, jaskinie i groty. Nie mogło oczywiście zabraknąć w tym programie Krakowa, do którego - ku ogromnej radości studentów - również pojechaliśmy się.

Nasi studenci mieli okazję spotkać się z kilkoma słynnymi osobami: zaszczycił nas swoją obecnością Rektor Uniwersytetu Śląskiego prof. dr hab. Tadeusz Sławek, do ratusza miejskiego zaprosił nas Burmistrz Cieszyna dr Jan Olbrycht, przybył też reżyser i senator Kazimierz Kutz.

Jednak niewątpliwie największym rarytasem cieszyńskim był "Wieczór Narodów" i "Dyktando", w którym studenci walczyli o tytuł " Cudzoziemskiego Mistrza Polskiej Ortografii". "Dyktando" zostało zorganizowane przy współudziale "Radia Katowice", a prowadzili je Krystyna Bochenek i Piotr Karmański, pomysłodawcy "Dyktanda" ogólnopolskiego. W międzynarodowej wersji "Dyktanda" wzięli udział wszyscy studenci a rozgrywka finałowa odbyła się tego samego dnia podczas "Wieczoru Narodów". "Cudzoziemską Mistrzynią Polskiej Ortografii" została studentka z Litwy - Ludmiła Mavrić. Wicemistrzynie objawiły się w Rosji, na Litwie i w Australii.

"Wieczór Narodów" to impreza bardzo szczególna, bowiem przedstawiciele wszystkich zebranych narodowości przedstawiają krótki program, mający przybliżyć ich kulturę, tradycję i obyczaje. Można wtedy poznać pieśni, tańce, zwyczaje, potrawy i mnóstwo innych ciekawostek, które studenci uznają za charakterystyczne dla swoich krajów. Polacy przygotowali także kilka specjałów: i tak już od rana - o czym wspominałam powyżej - cudzoziemcy mierzyli się z polską ortografią, później zostali przywitani chlebem i solą, zobaczyli jak tańczy się poloneza, i wreszcie wszyscy razem przygotowali - i oczywiście jedli - tradycyjny polski bigos...

Letnia szkoła języka, literatury i kultury polskiej nie była jedynym kursem, na którym zgromadzili się obcokrajowcy. Równocześnie odbywało się tu IV kolegium polsko-austriackie, w którym wzięło udział 15 studentów z Austrii i 15 studentów z Polski (z różnych polskich uczelni), a także warsztaty polonistyczne dla nauczycieli języka polskiego uczących w szkołach na Zaolziu, w Belgii, Kanadzie, Finlandii, dla osób pracujących w gazetach polonijnych oraz dla tłumaczy. Kolegium trwało od 2 do 21 sierpnia a warsztaty od 15 do 29 sierpnia. Studenci uczestniczyli we wszystkich imprezach letniej szkoły.

Niestety, ku wielkiej żałości wszystkich, letnie kursy się skończyły i trzeba było wrócić do zwykłych zajęć. Okazało się jednak, że wielu jest chętnych do nauki języka polskiego także w ciągu roku akademickiego. Obecnie Szkoła Języka i Kultury Polskiej prowadzi kursy dla obcokrajowców na różnych poziomach zaawansowania i o różnej częstotliwości zajęć. Uczestniczy w nich wielu pracowników naukowych Uniwersytetu Śląskiego, którzy zostali zaangażowani w różnych jednostkach Uniwersytetu, m. in. na Wydziale Prawa i Administracji, na Wydziale Filologicznym, w Międzynarodowej Szkole Nauk Politycznych, Kolegium Języka Biznesu, Ośrodku Alliance Francaise. Wśród naszych studentów jest też duża grupa biznesmenów, którzy chcą szybko zacząć swobodnie posługiwać się językiem polskim. uczymy szefów banków, browarów i spółek z kapitałem zagranicznym

W dniach 7-8 grudnia została zorganizowana IV międzynarodowa konferencja: "Multimedia w nauczaniu języka rodzimego jako obcego", mająca na celu spotkanie osób z całego świata i - oczywiście z różnych ośrodków w Polsce - zajmujących się nauczaniem języków obcych z wykorzystaniem multimediów: od magnetofonu przez wideo do komputera. Na konferencji spotkali się humaniści z informatykami i elektronikami. Ci pierwsi mówili o tym, jakie są potrzeby, a ci drudzy starali się lekko pohamować zapędy, dowodząc, iż możliwości komputera nie są nieograniczone. Mamy nadzieję, że to spotkanie doprowadzi do powstania internetowego w pełni multimedialnego programu do nauczania języka polskiego, na który czeka tysiące osób na całym świecie.

17 grudnia odbył się jeszcze jeden wieczór przybliżający naszym studentom polskie tradycje. Zaprosiliśmy ich na wieczerzę wigilijną, podczas której mogli poznać zwyczaje i obrzędy związane z tym świętem, spróbować tradycyjnych potraw wigilijnych i posłuchać polskich kolęd. Oni ze swej strony opowiadali o swoich zwyczajach świątecznych, przynieśli przygotowane przez siebie potrawy. Znów było niezwykle międzynarodowo: Argentyna, Belgia, Cypr, Czechy, Francja, Grecja, Hiszpania, Japonia, Madagaskar, Niemcy, Peru, Słowacja, Syria, Turcja, Ukraina, USA, Wielka Brytania. I jak zwykle nastrój był wspaniały, a studenci zachwyceni.