Władze Uniwersytetu Śląskiego w roku akademickim 1968/1969

50 lat

Uniwersytet Śląski w Katowicach został utworzony na mocy rozporządzenia Rady Ministrów 8 czerwca 1968 roku (jako dziewiąta tego typu uczelnia w Polsce). 1 października 1968 roku odbyła się uroczysta inauguracja pierwszego roku akademickiego na Uniwersytecie Śląskim. Pierwsza myśl o zasadności utworzenia uniwersytetu na Górnym Śląsku pojawiła się już w 1921 roku, a jej autorami byli posłowie na Sejm Ustawodawczy – ks. Stanisław Adamski oraz Wojciech Sosiński.

Temat ten powrócił pod koniec lat 20. XX wieku, a potrzeba stworzenia w Katowicach instytucji, która między innymi podnosiłaby kwalifikacje nauczycieli szkół powszechnych i średnich, zaowocowała powołaniem w 1928 roku Instytutu Pedagogicznego. Wybuch II wojny światowej przerwał rozwój katowickiego ośrodka dydaktycznego, jednak już w marcu 1945 roku podjęto działania zmierzające do jego reaktywacji. Wtedy to powstał Obywatelski Komitet Przygotowawczy Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Efektem jego prac był Memoriał w sprawie założenia Uniwersytetu w województwie śląsko-dąbrowskim, szeroko uzasadniający postulat utworzenia Uniwersytetu Śląskiego.

W 1950 roku powołano do życia Państwową Wyższą Szkołą Pedagogiczną, która zajęła miejsce likwidowanego Instytutu Pedagogicznego. W czerwcu 1962 roku podjęto próby powołania do życia katowickiej filii Uniwersytetu Jagiellońskiego i było to kluczowe wydarzenie dla losów śląskiej uczelni. Początkowe plany uruchomienia w Katowicach zamiejscowych studiów humanistycznych uległy znacznej modyfikacji, ostatecznie otworzono kierunki matematyczne, fizyczne oraz studia prawnicze. Stanowisko prorektora ds. filii UJ objął prof. Kazimierz Popiołek. W miarę upływu czasu koncepcja utworzenia na Śląsku samodzielnego ośrodka uniwersyteckiego nabierała coraz bardziej realnych kształtów, także dzięki pomysłowi połączenia dwóch uczelni – Wyższej Szkoły Pedagogicznej i Filii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Ostateczna decyzja w sprawie powołania uniwersytetu zapadła w 1968 roku, a na stanowisko rektora nowej placówki powołany został prof. Kazimierz Popiołek.

55 doktorów honoris causa

Godność doktora honoris causa jest zaszczytnym wyróżnieniem nadawanym przez uczelnie osobom nadzwyczajnie zasłużonym dla nauki, kultury, sztuki i życia publicznego. Uniwersytet Śląski honoruje osoby, których działalność i osiągnięcia wpisują się w kanon wyznawanych przez niego wartości. W ciągu 50 lat istnienia uczelnia przyznała 55 doktoratów honorowych. Wśród wyróżnionych znalazły się znakomite osobistości – naukowcy, ludzie kultury, przedstawiciele świata polityki i osoby zasłużone dla regionu, w tym między innymi: ks. prof. Michał Heller, Tomas Tranströmer, Wojciech Kilar, Sławomir Mrożek, prof. Walery Pisarek, prof. inż. Jerzy Buzek, prof. Kazimierz Polański, prof. Irena Bajerowa, abp dr Damian Zimoń, prof. Jerzy Stuhr, Tadeusz Różewicz, prof. Jacques Derrida, Ryszard Kapuściński, Eugéne Ionesco, prof. Stanisław Barańczak oraz Jerzy Ziętek.

250 tysięcy absolwentów

Od początku istnienia Uniwersytetu Śląskiego mury uczelni opuściło 250 tysięcy osób. Dzięki wszechstronnemu wykształceniu i znakomitym specjalistom wielu z nich osiągnęło w życiu zawodowym spektakularne sukcesy. Dziś pracują w mediach, instytucjach kultury, instytucjach rządowych, instytutach badawczych w Polsce i za granicą. Wśród absolwentów Uniwersytetu Śląskiego znajdują się takie osoby, jak: Renata Przemyk, Marta Fox, Michał Ogórek, Anna Popek, Magdalena Piekorz, Andrzej Zydorowicz, Wojciech Kuczok, Przemysław Pełka, Bożydar Iwanow, Tomasz Rożek, Szczepan Twardoch, Piotr Wilczek czy śp. Krystyna Bochenek. Uczelnia stara się utrzymywać kontakt ze swoimi absolwentami, wspierać ich rozwój oraz pomagać w podnoszeniu kwalifikacji. W tym celu powołano do życia Stowarzyszenie Absolwentów Uniwersytetu Śląskiego.