Śląski Festiwal Nauki

Największym wydarzeniem naukowym w regionie jest Śląski Festiwal Nauki. Cieszy się ogromną popularnością. Celem Festiwalu jest pokazanie, że nauka może być interesująca, fascynująca i inspirująca. Miłośników zdobywania wiedzy przyciąga różnorodność tematyczna i niezwykle atrakcyjny sposób prezentacji, poczynając od widowiskowych eksperymentów, przez różnorodne pokazy i wykłady po występy artystyczne. Każdego roku kilka tysięcy uczestników ma okazję zobaczyć, czym zajmują się badacze śląskich uczelni. Nie tylko naukowcy, ale również studenci i doktoranci, przedstawiają swoje dokonania i pasje. Pokazy, warsztaty i wykłady dostosowane są do odpowiednich grup wiekowych, tak aby każdy mógł znaleźć coś interesującego dla siebie. Odwiedzjący mogą m.in. dowiedzieć się, jak działa drukarka 3D, poznać tajniki robotów medycznych, zdobyć wiedzę o metodach szyfrowania, podłączyć się do generatora Van de Graaffa i naładować do takiego napięcia, aby eksperyment zjeżył włosy na głowie, dowiedzieć się, dlaczego nie można być wiecznie młodym, czy komputer może przewidzieć przyszłość, w jaki sposób przygotowuje się prognozę pogody oraz dlaczego pokrzywa parzy. Chemicy przygotowują wybuchowe eksperymenty, astrofizycy opowiadają, jakie są szanse, że ludzkość kiedyś skolonizuje inne ciała niebieskie, zaś dzięki biologom uczestnicy mają możliwość samodzielnego wykonania preparatu oraz przeprowadzenia obserwacji mikroskopowych. Wśród zaproszonych gości nie brakuje znanych i lubianych popularyzatorów nauki. Śląski Festiwal Nauki Katowice 2016 odwiedzili m.in. dr Tomasz Rożek, dziennikarz naukowy, fizyk, popularyzator nauki, który poprowadził spotkanie „Sonda+”, oraz Wiktor Niedzicki, popularyzator nauki, dziennikarz, prezenter radiowy i telewizyjny. Ze specjalnymi mobilnymi pokazami przyjechali popularyzatorzy z Centrum Nauki Kopernik, jednej z największych tego typu placówek w Europie. Pojawili się także rycerze z Chorzowskiego Bractwa Rycerskiego Bożogrobców.

Noc Biologów

Noc Biologów to ogólnopolska akcja, w ramach której jednostki naukowe z całego kraju promują wśród uczniów i studentów wiedzę związaną z roślinami, zwierzętami i mikroorganizmami. Pracownicy, doktoranci i studenci Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska UŚ co roku przygotowują bogaty program przybliżający nauki przyrodnicze, udostępniając swoje laboratoria, w których żyją ciekawe zwierzęta, owady oraz prowadzone są eksperymentalne uprawy, a także zapoznając uczestników z tematyką i wynikami prowadzonych na Wydziale badań.

Hasłem przewodnim szóstej edycji było „Życie na krawędzi”. Bogaty program wypełniły wykłady dotyczące m.in. zjawiska wymierania gatunków, życia w lodach Arktyki, świata wodnego. Uczestnicy mogli także zgłębić tajniki przystosowania się roślin żyjących na torach i poznać sposoby uprawy trufli. Wiele cennych wiadomości zdobyli miłośnicy leśnych wędrówek, obserwując niezwykłą różnorodność owocników grzybów, ich fantazyjne barwy i kształty a także poznając niezbędne zasady obowiązujące podczas grzybobrania, aby uniknąć pomyłki i zatrucia. Uczestnicy mogli poznać wpływ stresu na organizm i dowiedzieć się, dlaczego ludzie częściej niż inne zwierzęta zapadają na choroby będące konsekwencjami długotrwałego stresu, mogli także obejrzeć na preparatach histologicznych różne etapy rozwoju zwierząt oraz przejść lekcję survivalu z niesporczakami, czyli niezwykłymi zwierzętami, które potrafią przetrwać w przestrzeni kosmicznej, znosząc temperatury od niemalże zera absolutnego do 150ºC.

Święto Liczby Pi

Tradycyjnie w marcu na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii UŚ odbywa się Święto Liczby Pi. Zostało ono zapoczątkowane w 1988 roku w Instytucie Exploratorium w Stanach Zjednoczonych, stając się jednocześnie okazją do popularyzacji nauk ścisłych. Data wydarzenia nie jest przypadkowa, wybrano ją z powodu skojarzenia z cyframi 3.14, gdyż w amerykańskim zapisie daty pojawiają się pierwsze trzy cyfry rozwinięcia liczby Pi. Ponadto 14 marca jest dniem urodzin Alberta Einsteina, którego znaczenia dla nauki nie sposób przecenić. Od starożytności liczba Pi fascynowała najtęższe umysły, także i w czasach współczesnych wciąż inspiruje do naukowych dociekań. Program katowickiego święta od wielu lat wypełniają interesujące wykłady popularnonaukowe, różnorodne warsztaty, a także pokazy i liczne konkursy z nagrodami. Tak duża dawka wiedzy służy podstawowemu celowi – ma zarazić młodych pasją do nauk ścisłych. Każdego roku pojawia się wiele atrakcji: wykłady popularnonaukowe, ciekawe eksperymenty fizyczne i chemiczne, zagadki logiczne i łamigłówki. Festiwal adresowany jest przede wszystkim do uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, ma być zachętą do podjęcia w przyszłości studiów na kierunkach ścisłych.

Ogólnopolski Festiwal Ekspresji

Jest wydarzeniem o charakterze naukowo-artystycznym skupiającym przedstawicieli środowiska nauki, sztuki i kultury, a przede wszystkim edukatorów oraz wychowawców dzieci i młodzieży. Pomysłodawczynią wydarzenia jest prof. dr hab. Katarzyna Krasoń – pedagog twórczości, prodziekan Wydziału Pedagogiki i Psychologii, założycielka Centrum Ekspresji Dziecięcej.

W 2017 roku odbyła się jubileuszowa XV edycja festiwalu, jej organizatorami byli: Zakład Pedagogiki Twórczości i Ekspresji Dziecka Uniwersytetu Śląskiego, Zakład Muzykoterapii Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach, Centrum Ekspresji Dziecięcej, Biblioteka Śląska oraz Miejski Dom Kultury „Koszutka” w Katowicach. Poszczególne edycje koncentrowały się wokół różnorodnych tematów. Program jubileuszowej edycji, której hasło brzmiało: „Ekspresja, intersemiotyka, polisensoryczność”, koncentrował się na obcowaniu dzieci, młodzieży i dorosłych ze sztuką. Festiwalowi towarzyszył namysł naukowo-metodyczny – XV Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Sztuka i edukacja. Edukacja przez sztukę” zorganizowana na Wydziale Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Śląskiego. W ramach konferencji odbyły się spotkania dla nauczycieli, happeningi, wystawy i koncerty, nie zabrakło warsztatów inspirujących do pracy z podopiecznymi i zajęć wydobywających potencjał kreacyjny młodszych i starszych uczestników. Istotną część wydarzenia rokrocznie stanowią prezentacje artystyczne dzieci i młodzieży – wychowanków przedszkoli, szkół, placówek specjalnych, warsztatów terapii zajęciowej, zespołów muzycznych i grup teatralnych.

Internetowa Poradnia Językowa

Z wszelkimi wątpliwościami natury językowej można zgłaszać się do Internetowej Poradni Językowej (www.poradniajezykowa. pl) działającej przy Instytucie Języka Polskiego im. Ireny Bajerowej, a prowadzonej przez dr hab. Katarzynę Wyrwas, którą wspiera liczne grono znakomitych językoznawców. Poradnia udziela wskazówek dotyczących poprawności gramatycznej, leksykalno- stylistycznej, ortograficznej, składniowej oraz interpunkcyjnej. Pod wskazanym adresem można także szukać odpowiedzi na pytania związane z etymologią interesujących nas wyrazów oraz ich poprawną wymową. Bogate archiwum (ponad 3000 odpowiedzi na zadane wcześniej pytania) znacznie skraca poszukiwania, odnośnik znajduje się na stronie Poradni. Warto również śledzić profil Poradni na Facebooku (www.facebook.com/por.jez.ijp.us).