Centrum Innowacji Wojewódzki Klub Techniki i Racjonalizacji – organizacja naukowo-techniczna funkcjonująca na rzecz inicjowania oraz upowszechniania wiedzy i działalności wynalazczej oraz proinnowacyjnej – doceniła wysiłki Uniwersytetu włożone w transfer wiedzy do gospodarki.

Ogólnopolski Konkurs „Lider Innowacji” organizowany jest od 2002 roku. Wyróżnia i promuje wynalazców, przedsiębiorców, placówki naukowo-badawcze, organizacje gospodarcze i społeczne, instytucje finansowe, samorządy terytorialne oraz wybitne osoby publiczne, osiągające sukcesy w warunkach gospodarki wolnorynkowej z konkretnymi dokonaniami innowacyjnymi. Przedmiotem oceny są m.in.: wynalazki, nowe koncepcje, technologie i rozwiązania stosowane w budownictwie, służące ratowaniu życia, ochronie środowiska. Jury może także przyznać honorowy tytuł „Superlider Innowacji” za wielokrotne uzyskanie tytułu „Lider Innowacji” oraz szczególne i wyjątkowe osiągnięcia i zasługi w dziedzinie innowacyjności.

Uniwersytet Śląski został wyróżniony za całokształt działalności w zakresie pogłębiania relacji nauki z przemysłem. W laboratoriach prowadzone są prace badawcze w priorytetowo traktowanych obszarach technologicznych, m.in.: energetyce, ochronie środowiska, nanotechnologii i nanomateriałach. Naukowcy pracują w systematycznie modernizowanym zapleczu laboratoryjnym (137 pracowni), na światowej klasy aparaturze. Uniwersytet zgłosił do ochrony w Urzędzie Patentowym RP prawie 300 przedmiotów własności przemysłowej – zdecydowana większość uzyskała ochronę, kilkadziesiąt czeka jeszcze na decyzję Urzędu. Wśród krajowych uniwersytetów znajdujemy się pod tym względem w ścisłej czołówce.

Do najpowszechniejszych strategii komercjalizacji na uczelniach należą sprzedaż i licencja. Uniwersytet Śląski najchętniej sięga po tę drugą formę, szczególnie w przypadku rozwiązań mających zastosowanie w kilku obszarach gospodarki – jak uhonorowane złotym medalem podczas VII Międzynarodowych Targów Innowacji Gospodarczych i Naukowych INTARG – Katowice 2012 polimery fotoluminescencyjne, które można wdrożyć w sektorze optoelektroniki, chemii lakierniczej, detektorów promieniowania ultrafioletowego. Licencjonowanie dotyczy także rozwiązań z zakresu biochemii: urządzenia do monitoringu jakości wody, mechanizmu zabezpieczenia przed intoksykacją powietrza wewnątrz pomieszczeń, powłok tlenkowych używanych w tribologii.

– Świadomość potrzeb sfery gospodarki jest dla uczelni sygnałem do modyfikowania swojej oferty. Wiemy już, że spółka jest lepszym partnerem do zawarcia transakcji transferu własności intelektualnej dla firmy – stąd przy Uniwersytecie tworzymy spółki „odpryskowe” spin out/spin off, oparte na wybranych rozwiązaniach technologicznych. W bardzo zaawansowanej fazie są także działania zmierzające do powołania spółki celowej uczelni – komentuje mgr Dariusz Laska.

W październiku 2012 roku na uczelni powstała pierwsza spółka spin out, założona przez pracownika Wydziału Informatyki i Nauki o Materiałach dr. Marcina Binkowskiego. Jest to inspiracja dla następnych zespołów badawczych. Trwają prace nad powołaniem spółki zarządzającej automatycznym biodetektorem toksyczności ogólnej wody – pierwszej spółki spin off, bazującej na wynalazku pracowników naukowych Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska UŚ, służącym monitorowaniu stanu czystości wody m.in. dla celów spożywczych.

Silne związki z regionem sprawiają, że Uniwersytet Śląski przyjmuje współodpowiedzialność za rozwój otoczenia społecznogospodarczego, tworząc warunki w obszarze innowacji generujących wzrost gospodarczy. Dbając o jakość prowadzonych badań, UŚ był liderem projektu Śląskiego Międzyuczelnianego Centrum Edukacji i Badań Interdyscyinformacje plinarnych. Chorzowskie Centrum obejmuje kompleks budynków naukowo-dydaktycznych wyposażonych w najnowocześniejszą aparaturę badawczą. Wraz z projektem Centrum Informacji Naukowej i Biblioteki Akademickiej Uniwersytetu Śląskiego oraz Uniwersytetu Ekonomicznego w centrum Katowic, inwestycje te zmieniają oblicze górnośląskich miast. Uczelnia angażuje się także w inicjatywy klastrowe, służące osiągnięciu społeczno-gospodarczej przewagi konkurencyjnej regionu. W projekcie Śląskiego Klastra Multimedialnego uczestniczą firmy z branży ICT, Rudzki Inkubator Przedsiębiorczości oraz UŚ. Jego celem jest lepsze wykorzystanie dostępnych zasobów i możliwości produkcyjnych, a także budowanie bazy know-how oraz wzrost innowacyjności poprzez poprawę współpracy ze sferą badawczo-rozwojową. Uniwersytet jest także członkiem-założycielem Śląskiego Klastra Wodnego, którego celem jest wzajemna współpraca zmierzająca do ochrony, poprawy jakości i racjonalnego wykorzystania dostępnych zasobów wodnych. Dynamiczny przyrost innowacyjnych rozwiązań w dziedzinach nanotechnologii oraz technologii materiałowej, tworzonych w lokalnych instytucjach naukowych, stanowił podstawę powołania Śląskiego Klastra Nanotechnologicznego. Będzie on swoistym forum dyskusyjnym umożliwiającym opracowywanie wspólnych stanowisk w kwestiach ważnych dla branży nanotechnologicznej oraz pozwalającym na stworzenie w wymiarze regionalnym warunków systemowych niezbędnych dla rozwoju działalności badawczej i gospodarczej w dziedzinie nanotechnologii.

Najlepszym dowodem na dobrą współpracę są wyniki – w ciągu ostatnich pięciu lat Uniwersytet Śląski podpisał ponad 150 umów partnerskich z podmiotami i instytucjami o zróżnicowanych profilach działalności, w tym kilkadziesiąt w ciągu ostatniego roku.