Laureatem piątej edycji nagrody "Lux ex Silesia" został Profesor August Chełkowski; fizyk i polityk - związany ze Śląskiem od ponad trzydziestu lat. Urodził się w 1927 roku w rodzinie ziemiańskiej mieszkającej na Warmii. Ojciec Profesora - Franciszek Chełkowski, był aktywnym działaczem Związku Polaków w Niemczech. Związane z tym kłopoty i prześladowania spowodowały, że Pan Franciszek przeniósł się z rodziną do Polski. We wrześniu 1939 roku zginął tragicznie służąc wojsku polskiemu. Osierocił dziesięcioro dzieci. Śmierć ta uprzedziła represje ze strony gestapo, ponieważ za swoją patriotyczną aktywność na Warmii znalazł się na liście "niebezpiecznych dla Rzeszy". Po wojnie Profesor - syn polskiego patrioty, który Ojczyźnie oddał życie - mimo pozytywnie zdanych egzaminów wstępnych nie został przyjęty w poczet studentów Poznańskiej Szkoły Inżynierskiej ze względu na "niewłaściwe" pochodzenie klasowe. Studiował fizykę, a kolejne stopnie naukowe zdobywał współpracując z wybitnym polskim uczonym Profesorem Arkadiuszem Piekarą - twórcą polskiej szkoły fizyki zjawisk nieliniowych. Z Katowicami związał się na stałe od 1967 roku. W rok później w todze dziekana Wydziału Matematyki Fizyki i Chemii, brał udział w inauguracji pierwszego roku akademickiego Uniwersytetu Śląskiego.

Na Śląsku, mając na uwadze specyfikę regionu wielkoprzemysłowego, Profesor podjął nową, również dla niego, tematykę dotyczącą technologii otrzymywania oraz badania materiałów o strukturze spinelowej z myślą o możliwościach aplikacyjnych. W kilka lat później, po powrocie z pobytu naukowego w Stanach Zjednoczonych, Profesor rozszerzył zakres swoich zainteresowań o badania związków metalicznych, które były stopami metali przejściowych i ziem rzadkich. Pod kierunkiem Profesora całe zastępy młodych ludzi - dzieci Śląskiej Ziemi - zostało magistrami fizyki. Ponad dwudziestu z nich nadany został stopień doktora. Większość z grona byłych doktorantów Profesora uzyskała stopień doktora habilitowanego a kilkoro spośród nich jest profesorami tytularnymi.

Profesor jest nie tylko nauczycielem fizyki; ale przede wszystkim wychowawcą. Osoba Profesora kojarzyła nam się zawsze z najpiękniejszymi ludzkimi wartościami zawartymi w słowach: Bóg, Honor, Ojczyzna, za które Jego ojciec oddał życie a Profesor wielokrotnie w Ludowej Polsce doświadczał na sobie prawdy, że uczciwe życie w nieuczciwym systemie jest przez posiadających władzę traktowane niemal jak przestępstwo.

Skorzystanie z prawa do tajności głosowania w wyborach do Sejmu, wywieszenie flagi narodowej na własnym domu w czasie wizyty Papieża - Polaka na Śląsku odbierane było jako działalność polityczna wymierzona przeciwko ówczesnemu systemowi.

O wprowadzeniu stanu wojennego Jego Magnificencję Rektora Uniwersytetu Śląskiego, Profesora Chełkowskiego - poinformował internujący go funkcjonariusz SB. Wkrótce po wyjściu z internowania Profesora odwołano z funkcji Rektora Uniwersytetu Śląskiego. Odwołana została również z pełnionej funkcji pierwsza laureatka nagrody "Lux ex Silesia", Pani Profesor Irena Bajerowa - w owym czasie Prorektor Uniwersytetu.

Instytut Fizyki, który swoją pozycję naukową zawdzięcza w olbrzymim stopniu Profesorowi, również Jemu zawdzięczał swoją pozycję polityczną. W latach siedemdziesiątych w kręgach partyjnych Śląska Instytut Fizyki nazywano "pełzającą reakcją", a w 1980 roku pracownicy Zakładu Fizyki Ciała Stałego, którym kieruje Profesor, zorganizowali ogólnouniwersytecką "Solidarność". W grudniu następnego roku niemalże co dziesiąty fizyk został internowany.

Po odzyskaniu niepodległości Profesor zgodził się kandydować do Senatu Rzeczpospolitej i jest Senatorem jego wszystkich dotychczasowych kadencji, w drugiej piastując urząd Marszałka Senatu.

Profesor jako naukowiec zajmuje się poszukiwaniem prawdy, jako człowiek prawdą żyje. Cieszy się szacunkiem i uznaniem nie tylko w Polsce, ale daleko poza jej granicami.

Przyznanie nagrody "Lux ex Silesia" Profesorowi Chełkowskiemu jest uznaniem godnego życia światłem - światłem ze Śląska.