To już od ponad pięciu lat na obrzeżach katowickiego Parku Kościuszki funkcjonuje Dom Miasta Saint-Etienne w Katowicach (DMSEK) - polsko-francuska instytucja powstała na bazie partnerstwa miast Saint-Etienne i Katowice. Jest to instytucja nietypowa i niepoddająca się łatwej klasyfikacji, twór z pogranicza małego konsulatu, a więc placówki dyplomatycznej, stowarzyszenia non profit, izby handlowej, centrum kultury, a wszystko po to, by nadać partnerstwu miast rzeczywisty i praktyczny charakter, aby korzyści z niego płynące docierały do zwykłych mieszkańców, podnosząc ich świadomość i poczucie bliskości w ramach jednoczącej się Europy.

Inauguracja Domu Miasta Saint-Étienne w Katowicach (DMSEK) miała miejsce we wrześniu 1998 roku, 5 lat po podpisaniu umowy bliźniaczej między miastem Saint-Étienne (departament Loara) a Katowicami (Śląsk). Celem było zbliżenie tych dwóch miast o podobnej górniczej i przemysłowej przeszłości, rozwinięcie przyjaźni i wzmocnienie kontaktów francusko-polskich wokół dwóch sektorów: ekonomicznego i kulturalnego. Od tego czasu, kreatywność i potencjał działań przyniosły Domowi Saint-Etienne wiele sukcesów. Saint-Etienne to pierwsze miasto, z którym Katowice nawiązały współpracę międzynarodową. Przesłanki tego wyboru były całkowicie uzasadnione, gdyż oba miasta mają więcej wspólnego niż mogłoby się pozornie wydawać. Saint-Etienne było niegdyś określane przez Francuzów jako "czarne miasto" w związku z silnie rozwijającym się tam przemysłem górniczym i innymi tradycyjnymi gałęziami gospodarki. Górnictwo przyciągnęło do miasta rzesze Polaków, emigrujących z Ojczyzny, to oni dali początek licznej Polonii, która następnie zwróciła się ku Polsce. Po zakończeniu drugiej wojny światowej dla Saint-Etienne nadeszły trudne czasy związane z upadkiem tradycyjnych gałęzi przemysłu, czasy, które Katowice przeżywają obecnie. Zlikwidowano wiele miejsc pracy i odnotowano znaczny wzrost bezrobocia. Z restrukturyzacją przemysłu ciężkiego Saint-Etienne poradziło sobie bardzo dobrze, pomimo tego iż był to długi i mozolny proces. To tutaj dostrzeżono ogromną szansę otwierająca się przed Katowicami, polegającą na możliwości skorzystania z bogatych doświadczeń Saint-Etienne w radzeniu sobie z wyzwaniami, jakie napotkały oba miasta.

Delegacja młodzieży z St-Etienne w DMSEK w czerwcu 2005 roku

Do chwili powołania do życia Domu Miasta Saint-Etinne w 1998 roku, ważnym elementem współpracy miast partnerskich były szkolenia w Saint-Etienne organizowane dla funkcjonariuszy UM Katowice w całości finansowane przez rząd francuski z funduszy przeznaczonych na wsparcie przemian w Europie Wschodniej. W historię partnerstwa obu miast wpisały się również "Dni Katowic w Saint-Etienne" zorganizowane w 1996 roku, podczas których starano się zaprezentować mieszkańcom partnerskiego miasta śląską kulturę Katowic a także gospodarcze możliwości tego miasta.

Zupełnie nową jakość partnerstwu miast Saint-Etienne i Katowice nadało powołanie do życia polsko-francuskiej instytucji Dom Miasta Saint-Etienne w Katowicach. Powołanie do życia Domu Saint-Etienne było zwieńczeniem pomyślnie układającej się współpracy obu miast partnerskich.

Ogólnie rzecz biorąc można stwierdzić, że misja Domu Saint-Etienne w Katowicach koncentruje się na kilku zasadniczych aspektach. Po pierwsze Dom jest miejscem, w którym na co dzień podejmowane są inicjatywy mające na celu wspomaganie obu miast w ich wzajemnych działaniach i wspólnych projektach. Dom towarzyszy więc miastom w ich partnerskiej współpracy. Innym zadaniem jest rozwój szeroko pojętej polsko-francuskiej współpracy kulturalnej polegającej na organizacji licznych imprez artystycznych, koncertów, wystaw oraz działalności dydaktycznej. Ostatnią i chyba zasadniczą funkcją tej instytucji jest wspomaganie i rozwój współpracy ekonomicznej obu miast i regionów.

Konferencja "Frankofoni mają perspektywy", która odbyła się 21 listopada 2005 w auli K. Lepszego na Uniwersytecie Śląskim

Ekonomiczna misja Domu Saint-Etienne koncentruje się na doradztwie i wspieraniu francuskich firm zainteresowanych Śląskiem i poszukujących na jego terenie partnerów handlowych. Dom Saint-Etienne służy pomocą przy rozpoznaniu rynku lokalnego i ogólnokrajowego. Prowadzone przez niego badania rynku pozwalają przedsiębiorstwom lepiej rozpoznać otoczenie ekonomiczne regionu, odkryć jego potencjał produkcyjny, a także jego rynki zbytu. Instytucja ta ma na swoim koncie wiele misji handlowych, w wyniku których doszło do nawiązania współpracy ekonomicznej między polskimi i francuski małymi i średnimi przedsiębiorstwami. Ekonomiczna misja Domu Saint-Etienne realizowana jest również poprzez organizowane seminaria, konferencje czy warsztaty dla polskich i francuskich przedsiębiorców. Przykładem takich przedsięwzięć może być przeprowadzone w Saint-Etienne w październiku 2004 roku seminarium poświęcone polskiej gospodarce oraz zorganizowany w Katowicach w marcu 2005 "Dzień rynku francuskiego". Dom Saint-Etienne wspiera również śląskie przedsiębiorstwa współpracujące z francuski partnerami lub zainteresowane taką współpracą poprzez m.in. świadczenie usług rekrutacyjnych. W związku z powyższym instytucja ta prowadzi giełdę pracy, w wyniku której powstała baza kilkuset osób o różnych profilach, władających językiem francuskim i gotowych do podjęcia stałej lub czasowej pracy w polsko-francuskich przedsiębiorstwach.

Działania kulturalne Domu Saint-Etienne wpisują się w krajobraz imprez kulturalnych obu miast bliźniaczych. Dom Saint-Etienne przyczynia się do rozpowszechniania kultury francuskiej na Śląsku poprzez organizowanie koncertów muzycznych, jak na przykład koncertu grupy "La Rouille" na katowickim rynku w maju 2004 roku, czy recitali piosenki francuskiej. Aktywność w sferze kulturalnej Domu Saint-Etienne wiąże się wreszcie z organizowaniem wernisaży francuskiego malarstwa czy wystaw fotograficznych. Organizowane z różnych okazji imprezy, takie jak Walentynki po francusku, noce kina francuskiego, wieczory frankofońskie i wiele innych, przyciągają coraz więcej publiczności, wzbogacając tym samym ofertę kulturalną dla amatorów kultury francuskiej. Działalność Domu Saint-Etienne wiąże się wreszcie z promocją kultury polskiej w francuskim mieście partnerskim. Pisarze i wydawnictwa polskie regularnie uczestniczą w obchodach Święta Książki w Saint-Étienne. W mieście tym organizowane są również kursy języka polskiego.

Wernisaż malarstwa w Domu St-Etienne w maju 2005 roku

Ponadto Dom Saint-Etienne wydaje biuletyn informacyjny zatytułowany "Nouvelles Perspectives Polonaises" (Nowe Polskie Perspektywy). Ten francuskojęzyczny kwartalnik dostarcza francuskim czytelnikom informacji na temat Śląska, jego aktualności gospodarczych i kulturalnych, informuje jednocześnie o działalności Domu Saint-Etienne i umożliwia przedsiębiorstwom umieszczanie darmowych ogłoszeń handlowych.

Dom Saint-Etienne współpracuje również ze szkolnymi i akademickimi placówkami, aby uwrażliwić uczniów i studentów na wyzwania, przed jakimi staje Polska będąc członkiem Unii Europejskiej. Podczas "Europejskich Spotkań z Młodzieżą" młodzi ludzie mają okazję zapoznać się z ideą zjednoczenia Europy. Oferta Domu Saint-Etienne skierowana do studentów dotyczy możliwości zdobycia informacji na temat staży i stypendiów oraz udziału w organizowanych przez tą instytucję licznych szkoleniach i spotkaniach tematycznych. Na swym koncie Dom Saint-Etienne posiada szkolenia z zakresu autoprezentacji, prezentacji biznes planów i próbnych rozmów kwalifikacyjnych pod okiem dyrektorów firm francuskich.

Jesienią 2005 roku Dom Saint-Etienne wziął udział w realizacji ogólnopolskiego przedsięwzięcia zainicjowanego przez Francuską Izbę Handlowo-Przemysłową w Warszawie o nazwie "Spotkania z Francją". Celem "Spotkań z Francją" było przybliżenie Polakom kultury francuskiej, walka z narosłymi stereotypami oraz promocja współpracy gospodarczej obu krajów. Dom Sain-Etienne przyjął na siebie zadanie przygotowania i realizacji śląskiej edycji "Spotkań z Francją". Na ich bogaty program składały się takie imprezy kulturalne, jak spektakl francuskiego tańca współczesnego "Fiuk", który odbył się 15 listopada w Teatrze Rozrywki w Chorzowie. Zgodnie z francuską tradycją, w trzeci czwartek listopada odbyło się w katowickim Hotelu Campanile Święto Młodego Wina Beaujolais Nouveau. Trudno wyobrazić sobie spotkanie z kulturą francuską bez kina i piosenki francuskiej, z tego też powodu w katowickim kinie studyjnym "Światowid" 18 listopada odbyła się impreza zatytułowana "Francja nocą", której uczestnicy mogli wysłuchać recitalu piosenki francuskiej w wykonaniu Aleksandry Popławskiej pt. "Kocham życie", a następnie obejrzeć dwa przedpremierowe francuskie filmy, tj. "Rola życia" w reżyserii Francois Favrat oraz "Anthony Zimmer" w reżyserii Jerome Salle. Każdej z imprez kulturalnych towarzyszył francuski poczęstunek ufundowany przez zaprzyjaźnione z Domem Saint-Etienne francuskie firmy. W programie katowickich spotkań z Francją, prócz rozrywki znalazło się również miejsce na naukę. Służyły temu dwie zorganizowane konferencje. Jedna z nich zatytułowana "Partnerstwo publiczno-prywatne, szansa na dynamiczny rozwój Polski regionalnej" skierowana była przede wszystkim do urzędników administracji publicznej i przedsiębiorców.

Konferencja "Frankofoni mają perspektywy". Od lewej: Eric Thebault z Polsko-Francuskiego Funduszu Współpracy, Sylwie de Bruchard - konsul generalny Republiki Francji, José Kobielski - Ambasada Francji w Polsce, Jan Świątek z Saint Gobain, Zdzisław Dominik z Logosu

Na uwagę zasługuje również druga z zorganizowanych konferencji, która miała za zadanie ukazanie możliwości, jakie otwiera przed młodymi ludźmi język francuski w perspektywie ich edukacji oraz zatrudnienia. Konferencja ta została zatytułowana "Frankofoni mają perspektywy" a skierowana była do wszystkich frankofonów i osób wiążących swoja przyszłość ze znajomością języka francuskiego czy francuskimi przedsiębiorstwami. Celem konferencji była próba odpowiedzenia na pytanie czy znajomość języka francuskiego wciąż stanowi atut i otwiera przed młodymi ludźmi możliwości rozwoju poprzez zdobycie dobrego wykształcenia, doświadczenia, a następnie zrobienia kariery zawodowej. W związku z powyższym jako prelegentów na konferencję zaproszono z jednej strony przedstawicieli Ambasady i Konsulatu Republiki Francuskiej, ale żeby konferencji nadać również wymiar praktyczny wzięli w niej udział także eksperci z firm francuskich oraz przedstawiciele firm doradztwa personalnego. Konferencja ta odbyła się 21 listopada 2005 roku w Auli Kazimierza Lepszego w budynku Rektoratu Uniwersytetu Śląskiego. Liczba osób, które zechciały wziąć udział w konferencji przeszła najśmielsze oczekiwania organizatorów. Jak się okazało przygotowanych 150 krzeseł nie wystarczyło. Konferencję rozpoczęła swoim oficjalnym wystąpieniem Pani Sylvie de Bruchard, Konsul Generalny Republiki Francuskiej, która wyraziła swoje zadowolenie z powodu wielkiego zainteresowania tematyką konferencji wśród młodych ludzi oraz przybliżyła uczestnikom idee frankofonii. W pierwszej teoretycznej części konferencji głos zabrał Profesor Jose Kobielski, Attache ds. Współpracy Uniwersyteckiej w Ambasadzie Republiki Francuskiej w Warszawie, który przedstawił bogatą ofertę stypendialną Ambasady skierowaną do polskich studentów oraz podzielił się ze słuchaczami licznymi radami natury praktycznej w zakresie przygotowania się do zagranicznego stypendium. W drugiej kolejności głos zabrał Pan Eric Thebault, reprezentujący Polsko-Francuski Fundusz Współpracy, instytucję finansującą staże polskich studentów w francuskich firmach i instytucjach publicznych. Część teoretyczna konferencji zamknięta została przez Panią Magdalenę Tran-van, Dyrektorkę Francuskiej Izby Przemysłowo-Handlowej w Warszawie, która przypomniała, że Francja jest pierwszym inwestorem zagranicznym w Polsce, a której wystąpienie miało na celu przedstawienie polskiego rynku firm francuskich, których liczba prawie 700 podmiotów może stanowić dowód na realne perspektywy dla frankofonów. Druga część konferencji ze względu na swój praktyczny wymiar miała charakter interakcyjny dając możliwość bezpośredniej wymiany między zaproszonymi specjalistami a publicznością. Pośród specjalistów znalazły się takie osoby, jak Pan Jan Świątek, Dyrektor ds. Zasobów Ludzkich w firmie Saint-Gobain, jednego z większych francuskich inwestorów francuskich w Polsce, oraz przedstawiciele firm doradztwa personalnego, Pan Bertrand Jannet z firmy Arthur Hunt oraz Pan Zdzisław Dominik z firmy Logos. Zaproszenie eksperci zasypywani pytaniami publiczności mieli okazję podzielić się swoją wiedzą i doświadczeniem w zakresie procedur rekrutacyjnych i sposobów konstrukcji optymalnych profilów zawodowych względem obecnych na polskim rynku francuskich i nie tylko francuskich pracodawców.

Wnioski, jakimi zakończyła się konferencja pozwalają stwierdzić, że przed frankofonami faktycznie otwierają się w Polsce szerokie perspektywy. Studenci władający językiem francuskim mają możliwość kontynuacji studiów i zdobywania doświadczenia we Francji. Nie mniejsze perspektywy dla frankofonów otwierają się na rynku pracy, lecz tu sam język może stanowić jedynie dodatkowy atut względem doświadczenia i kompetencji.

Ekipa Domu Miasta Saint-Etienne w Katowicach dziękuje wszystkim partnerom i sponsorom, którzy przyczynili się do sukcesu "Katowickich Spotkań z Francją". Dziękujemy również publiczności za tak liczny udział w organizowanych przez nas imprezach.

W planach Domu są kolejne ciekawe przedsięwzięcia, które wzbogacą partnerstwo miast Katowic i Saint-Etienne, zaznaczając obecność francuskiego miasta partnerskiego Katowic na Śląski.

ROBERT PYKA
Dyrektor ds. Rozwoju w Domu Miasta
Saint-Etienne w Katowicach
http://www.maison-saint-etienne.com