16 maja w Bibliotece Teologicznej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach otwarta została pracownia badań nad prądami religijno-filozoficznymi w pierwszych wiekach chrześcijaństwa, zwłaszcza nad gnostycyzmem, manicheizmem i hermetyzmem.

Pracownia patrystyczna w Bibliotece Teologicznej Uniwersytetu Śląskiego

Pracownia zawiera zbiory przekazane przez śp. ks. prof. zw. dr. hab. Wincentego Myszora oraz inne wybrane kolekcje książek, które będą służyć specjalistycznym badaniom naukowym prowadzonym zwłaszcza przez teologów, filologów i filozofów.

W uroczystej inauguracji pracowni uczestniczyli przyjaciele i współpracownicy śp. ks. prof. Wincentego Myszora, pracownicy, studenci i doktoranci Wydziału Teologicznego. Byli wśród nich m.in.: ks. dr hab. prof. UŚ Antoni Bartoszek – dziekan Wydziału Teologicznego, ks. dr hab. prof. UŚ Artur Malina – kierownik Katedry Teologii Biblijnej Starego i Nowego Testamentu, ks. prof. zw. dr hab. Jerzy Szymik z Katedry Teologii Dogmatycznej i Duchowości, prof. dr hab. Dariusz Pawelec – dyrektor Centrum Informacji Naukowej i Biblioteki Akademickiej, a także ks. prof. zw. dr hab. Jerzy Myszor – kierownik Katedry Teologii Patrystycznej i Historii Kościoła, prof. zw. dr hab. Krystyna Heska-Kwaśniewicz, prof. dr hab. Helena Synowiec, dr Bogumiła Warząchowska – kierownik Biblioteki Teologicznej. Uroczystość zaszczycił swą obecnością także ks. dr Marek Panek – rektor Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego, biblioteka teologiczna mieści się bowiem w budynku WŚSD, a służyć będzie zapewne obu uczelniom.

Organizatorka pracowni, dr Agata Sowińska z Katedry Filologii Klasycznej UŚ, z dużą nadzieją mówiła o przyszłości, ufając że obecna książnica patrystyczna zawierająca unikatowe zbiory literatury gnostyckiej, manichejskiej i hermetycznej przekształci się już wkrótce w międzywydziałowe centrum badawcze. Będzie ono siostrzaną jednostką holenderskiego centrum historii filozofii hermetycznej, z którym śląscy filolodzy klasyczni współpracują od wielu lat. Księgozbiór ks. prof. Wincentego Myszora pozwala na rozwinięcie badań naukowych skupionych szczególnie na gnostycyzmie, jak również na doktrynach pokrewnych: hermetyzmie, dualizmie hermetycznym i szeroko pojętym ezoteryzmie. Niektóre serie wydawnicze są unikatowe, jedyne w Polsce – podkreślała doktor Sowińska.

Zasoby przedstawił ks. dr hab. Andrzej Uciecha z Katedry Teologii Patrystycznej i Historii Kościoła, prezentując m.in. francuską serię wydawniczą Sources chrétiennes, której twórcami byli wybitni uczeni – Jean Daniélou i Henri de Lubak. Na serię tę składają się wydania krytyczne starożytnych tekstów patrystycznych, w przeważającej liczbie greckich i łacińskich, wraz z przekładami francuskimi oraz wybrane teksty źródłowe autorów średniowiecznych, np. Bernarda z Clairvaux. Seria aktualnie liczy ponad 580 woluminów, niestety nie wszystkie znalazły się w pracowni, ale – jak zapewnił ks. dr hab. Andrzej Uciecha – braki będą na bieżąco, w miarę możliwości, uzupełniane. Kolejny segment zbiorów stanowi seria patrystyczna Corpus Christianorum (CC) publikowana przez wydawnictwo Brepols, kolekcja ta została zainicjowana przez słynnego benedyktyna ojca Dekkersa. Pierwsza edycja obejmuje 180 woluminów (Series Latina), druga (Continuatio Medievalis) stanowi kontynuację tekstów średniowiecznych (sięgających czasów karolińskich) i liczy 247 egzemplarzy. Kolejna seria – Graeca – to 83 woluminy z akcentem położonym na dzieła Grzegorza z Nazjanzu i wreszcie ostatnia – Series Apocryphorum – składa się z 17 tomów. W zbiorach znalazło się także około 100 woluminów Fontes Christiani (źródłowe teksty chrześcijańskie) z wydawnictw Herder i Brepols.

Od 2005 roku dzięki pomocy Federacji Bibliotek Kościelnych FIDES, Bibliothèques européennes de théologie (Europejskie Biblioteki Teologiczne) i wsparciu kurii archidiecezjalnej udało się pozyskać z wydawnictwa Brepols prawie 500 tomów.

Księgozbiór ks. prof. W. Myszora, wybitnego patrologa, koptologa i znawcy tekstów gnostyckich, liczy ponad 3500 tomów. W niektórych egzemplarzach można odnaleźć zapisy informujące o darczyńcy, kilka woluminów nosi ślady nadpalenia. To rezultat pożaru, który opanował wypełnioną po brzegi ciężarówkę oczekującą na przeprowadzkę z Warszawy do Katowic. O okolicznościach wypadku, a także powstawania zbioru, opowiadał ks. prof. dr hab. Jerzy Myszor. Były to godziny spędzone przed komputerem, przeszukiwanie internetu, stałe kontakty z wydawnictwami na całym świecie, antykwariatami, ośrodkami badawczymi na obu półkulach…

Otwarciu pracowni towarzyszyła wystawa prac, artykułów i książek autorstwa ks. prof. Wincentego Myszora, można też było obejrzeć bogatą kolekcję nagród i wyróżnień, jak m.in. Lux ex Silesia (2013) oraz Feniks (2011) i Feniks Specjalny (2017), a także najciekawsze prace magisterskie i doktorskie przygotowane pod kierunkiem wybitnego patrologa.