Święto Liczby Pi

Wydział Matematyki, Fizyki i Chemii UŚ w 2015 roku już po raz dziewiąty włączył się w ogólnoświatowe obchody Święta Liczby Pi. Zostało ono zapoczątkowane pod koniec lat 80. ubiegłego wieku w Stanach Zjednoczonych. Datę święta – 14 marca – wybrano ze względu na skojarzenie pomiędzy jej amerykańskim zapisem 3/14 a rozszerzeniem dziesiętnym liczby Pi. W programie katowickich obchodów rokrocznie znajdują się popularnonaukowe wykłady, warsztaty, pokazy i konkursy. Uczestnicy mogą zmierzyć się m.in. z zagadkami logicznymi, wziąć udział w pokazach chemicznych oraz samodzielnie poeksperymentować. Jedną z atrakcji była odtworzona po raz kolejny Kawiarnia Szkocka z jej specyficznym klimatem intelektualnym. Nieistniejący obecnie lokal, przed wojną znajdujący się we Lwowie, był szczególnym miejscem w historii matematyki – to właśnie tam spotykali się na wielogodzinnych dyskusjach najwybitniejsi polscy matematycy ze Stefanem Banachem na czele. W Kawiarni Szkockiej można też było wymienić na słodkości obowiązującą tego dnia specjalną walutę: Pi-niądze, które otrzymywało się za dobre odpowiedzi w konkursach lub wykonane zadania warsztatowe. Odbywający się rokrocznie festiwal skierowany jest przede wszystkim do uczniów szkół średnich, którzy zainteresowani są podjęciem studiów na kierunkach matematyczno-przyrodniczych.

Noc Biologów

Noc Biologów to ogólnopolska inicjatywa, w ramach której jednostki naukowe z całego kraju promują wśród uczniów i studentów wiedzę związaną z roślinami, zwierzętami i mikroorganizmami. Tegoroczna edycja przebiegała pod hasłem „Ze światłem za pan brat”. Uniwersytet Śląski włączył się w organizację Nocy Biologów już po raz czwarty. Pracownicy, doktoranci i studenci Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska UŚ przygotowali bogaty program przybliżający nauki przyrodnicze: liczne wykłady popularnonaukowe, wystawy, warsztaty, laboratoria, pokazy, quizy i konkursy. Partnerem Nocy Biologów od początku jej katowickiej edycji jest Śląski Ogród Zoologiczny w Chorzowie, a w roku 2015 po raz pierwszy udział w organizacji wydarzenia miał także Śląski Ogród Botaniczny w Mikołowie. Każda z dotychczasowych odsłon Nocy Biologów w Katowicach cieszyła się sporym zainteresowaniem – co roku Wydział Biologii i Ochrony Środowiska odwiedza prawie 1000 gości.

Osobliwości Świata Fizyki

Pokazy znane pod nazwą „Osobliwości Świata Fizyki” organizowane są w aulach Instytutu Fizyki UŚ corocznie we wrześniu, począwszy już od 1984 roku. W 2014 roku odbyła się ich jubileuszowa XXX edycja. Adresatami spotkań są uczniowie szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, dla których jest to z reguły pierwsza okazja do zetknięcia się z fizyką w wydaniu akademickim. Za przygotowanie pokazów od początku imprezy odpowiada Pracownia Dydaktyki Fizyki UŚ. Organizatorzy starają się, aby wykłady miały jak najbardziej atrakcyjną formę, a ich tematyka była powiązania ściśle z programem szkolnym. Podczas XXX odsłony „Osobliwości Świata Fizyki” uczestnicy mogli wysłuchać wykładów „Od huśtawki do rezonansu magnetycznego”, „Dźwięczna fizyka” oraz „W teatrze wysokich napięć”. Rokrocznie największym zainteresowaniem młodej publiczności cieszą się rzadkie lub praktycznie nieobecne w praktyce szkolnej doświadczenia. Poza uzupełnieniem wiedzy uczniów pokazy mają na celu przede wszystkim udowodnić młodym odbiorcom, że spotkanie z nauką, z pozoru trudną, wcale nie musi być nudne.

Ogólnopolski Konkurs Chemiczny

Instytut Chemii Uniwersytetu Śląskiego oraz katowicki oddział Polskiego Towarzystwa Chemicznego już po raz dziewiąty organizowały Ogólnopolski Konkurs Chemiczny. W zmaganiach wzięło udział ponad 200 zawodników z kilkudziesięciu szkół ponadgimnazjalnych. Celem konkursu jest zwiększenie zainteresowania młodzieży szkół średnich chemią oraz zachęcenie ich do studiowania tej dziedziny wiedzy na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Śląskiego. Konkurs składa się z dwóch części – pisemnej i laboratoryjnej. Część pisemna obejmuje zagadnienia chemii nieorganicznej, organicznej, chemii fizycznej i klasycznej chemii analitycznej. Część laboratoryjna polega natomiast na rozwiązaniu zadania praktycznego i napisaniu sprawozdania z prowadzonych analiz. Zadanie laboratoryjne obejmuje klasyczną analizę związków nieorganicznych i podstawowych związków organicznych.

Konkurs Wiedzy Technicznej

Konkurs organizowany przez Wydział Informatyki i Nauki o Materiałach UŚ rozgrywany jest od 1997 roku; tegoroczna edycja była już 19. w jego historii. Celem turnieju jest przede wszystkim doskonalenie w jego uczestnikach umiejętności obserwowania, dostrzegania i analizowania zjawisk w otaczającej nas rzeczywistości, ale także propagowanie wiedzy z zakresu techniki oraz promowanie przedmiotów ścisłych. Organizatorzy konkursu chcą również zachęcić uczestników zmagań, aby w przyszłości wybrali studia na kierunkach technicznych.

Premierowa edycja konkursu była efektem patronackiego porozumienia siedmiu szkół z Sosnowca, Dąbrowy Górniczej oraz Będzina. Wystartowało w niej tylko 42 uczniów. Obecnie o udział w uczelnianym etapie konkursu walczy ponad 800 uczestników z prawie 40 szkół ponadgimnazjalnych z województw śląskiego i małopolskiego.

Festiwal Nauki

W 2015 roku odbyła się już 11. edycja Festiwalu Nauki na Uniwersytecie Śląskim. Najistotniejszą innowacją w porównaniu do lat ubiegłych było przeniesienie Jarmarku Wiedzy sprzed rektoratu UŚ przy ul. Bankowej na katowicki rynek. Umiejscowienie tego tradycyjnego punktu festiwalowego programu w przestrzeni miejskiej sprawiło, że ponad 30 studenckich kół naukowych działających na Uniwersytecie Śląskim (i nie tylko) mogło zaprezentować swoją działalność większemu gronu odbiorców. Na zmodernizowanym dworcu PKP ponownie zorganizowano także dzień otwartych wykładów, podczas którego naukowcy UŚ dzielili się wiedzą z zainteresowanymi przechodniami. Nową inicjatywą w ramach tegorocznego Festiwalu był z kolei Dzień z Filozofią. Współorganizatorami wydarzenia były też inne katowickie uczelnie. Festiwal Nauki adresowany jest głównie do młodzieży gimnazjalnej i ponadgimnazjalnej, ale również do wszystkich osób pasjonujących się najnowszymi badaniami naukowymi.

Fascynujący Świat Roślin

W 2015 roku na Uniwersytecie Śląskim odbyła się trzecia edycja Fascynującego Świata Roślin. Wydarzenie jest częścią światowej akcji Fascination of Plants Day odbywającej się pod auspicjami Europejskiej Organizacji Nauk o Roślinach (European Plant Science Organization). Celem akcji jest zaprezentowanie wyników prac osób zafascynowanych światem roślin, a także uświadomienie społeczeństwu, że wiedza o roślinach jest niezmiernie ważna dla rozwoju wielu dziedzin naszego życia, m.in. rolnictwa, ogrodnictwa, leśnictwa, zrównoważonego wytwarzania żywności, produkcji kosmetyków czy farmaceutyków.

Wydarzenie to skierowane było głównie do młodzieży szkół podstawowych, gimnazjalnych oraz licealnych. Uczestnicy odwiedzili nowoczesne laboratoria oraz zapoznali się w atrakcyjny sposób z tematyką badawczą realizowaną przez naukowców Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska UŚ.