Dr hab. prof. UŚ Helena Synowiec jest wybitną badaczką gwary śląskiej, językoznawczynią zajmującą się dydaktyką języka polskiego, autorką podręczników szkolnych, a przy tym nauczycielką wyrozumiałą i cierpliwą, osobą o wielkim sercu i niezwykłej skromności.

Dr hab. Helena Synowiec i prof. zw. dr hab. Edward Polański

W uroczystości wzięło udział grono znakomitych gości: przedstawiciele władz uczelni i Wydziału Filologicznego, przedstawiciele Wydawnictwa UŚ, współpracownicy, uczniowie, przyjaciele z Uniwersytetu Śląskiego oraz z innych uczelni (Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Uniwersytetu Rzeszowskiego). Na spotkanie przybyła również najbliższa Rodzina Szacownej Jubilatki. Wszystkich powitała gospodyni uroczystości prof. dr hab. Ewa Jaskółowa, kierownik Katedry Dydaktyki Języka i Literatury Polskiej UŚ.

Ponaddwugodzinną część oficjalną otworzył prorektor ds. kształcenia i studentów dr hab. prof. UŚ Ryszard Koziołek, przekazując Jubilatce list gratulacyjny JM Rektora Uniwersytetu Śląskiego i wygłaszając w imieniu władz uczelni uroczystą mowę, w której wspomniał zasługi Jubilatki dla polskiej nauki i Uniwersytetu. W imieniu władz Wydziału Filologicznego zabrał głos dziekan, prof. dr hab. Rafał Molencki. Wyraził radość, że Wydział ma tak znakomitych i mądrych nauczycieli, którzy stają się inspiracją i wzorem zarówno dla studentów, jak i młodszych pracowników naukowych, zarażając ich swoją pasją badawczą i dydaktyczną.

Uroczystą laudację wygłosiła prof. dr hab. Krystyna Kleszczowa, prezentując rozliczne osiągnięcia naukowo-dydaktyczne dr hab. prof. UŚ Heleny Synowiec. Tę znakomitą przemowę dopełniło wystąpienie prof. dr hab. Krystyny Heskiej-Kwaśniewicz, która ukazała sylwetkę Jubilatki nie tylko jako wybitnego naukowca, ale również jako życzliwego, oddanego środowisku człowieka. Jak stwierdziła, Jubilatka „wszystkim, co domyśliła, co zbudowała i odkryła – dzieli się z ludźmi, równie otwarta w dyskusjach naukowych, jak i w międzyludzkich prywatnych rozmowach. Zawsze ukierunkowana na drugiego człowieka, na rozmowę, na współpracę, na wymianę dobrych myśli […]. Młodszym doradza, rówieśnych wspiera, starszym pomaga”.

Wśród słów gratulacji znalazło się miejsce dla wspomnień i wzruszeń. Spontanicznie głos zabrali profesorowie – Edward Polański (wieloletni zwierzchnik Jubilatki, a także promotor jej pracy doktorskiej) i Aleksander Wilkoń. Słowa uznania i podziękowania przekazali profesor Helenie Synowiec jej wychowankowie – wypromowani przez nią doktorzy, dziś już często profesorowie, jak: prof. Bogusław Skowronek, dziekan Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, prof. Urszula Kopeć z Uniwersytetu Rzeszowskiego, prof. Agnieszka Rypel z Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego i dr Marta Szymańska z UP w Krakowie. Wręczyli oni Jubilatce symboliczne czerwone róże.

Nie zabrakło wśród życzeń mowy wiązanej, w której wersach opisano przymioty i dokonania Szacownej Jubilatki. I tak dr Zofia Adamczykowa wspominała:

…któż dorównał Ci w przekonaniu,
że każdy godzien jest Twej pamięci?
Nigdy blichtr, pozór Ciebie nie nęcił,
ale życzliwość i przyjaźń szczera.

Z kolei prof. dr hab. Jadwiga Kowalikowa tak określała zainteresowania Pani Profesor:

Ciekawią ją zjawiska dawne oraz świeże,
teorie lingwistyczne i ich aplikacja,
a zwłaszcza językowa w szkole edukacja.
Co tylko się z nią wiąże, obchodzi ją wszystko.
Każdy wie, że w dziedzinie tej jest specjalistką…

Autorka nie pominęła przy tym zainteresowań śląskoznawczych:

Bliska jej pozostaje ta droga ojczyzna:
jej podania i baśni, pieśni i polszczyzna.
Czyż więc dziwne, że dobrze na folklorze zna się
i pragnie, by był znany w każdej szkolnej klasie?

Wyliczeniu zasług i cnót prof. Synowiec, a także ciepłym słowom do niej kierowanym nie było końca. Dopełniły je listy gratulacyjne przysłane z okazji Jubileuszu przez władze innych uczelni oraz zaprzyjaźnionych badaczy z całego kraju. Autorzy listów mieli więc na jej poświęcenie, oddanie, pracowitość, stanowczość, zaangażowanie, rzetelność i lojalność. Listy te odczytały inicjatorki spotkania i prowadzące, dr hab. Danuta Krzyżyk oraz dr hab. prof. UŚ Bernadeta Niesporek-Szamburska.

Kulminacyjnym momentem uroczystości było wręczenie profesor Helenie Synowiec przez doktorantki z Katedry księgi wydanej w Wydawnictwie UŚ. Tom Językowe, literackie i kulturowe ścieżki edukacji polonistycznej (tradycja i współczesność) pod redakcją Danuty Krzyżyk i Bernadety Niesporek-Szamburskiej to publikacja odzwierciedlająca zainteresowania Jubilatki, zawierająca szkice, studia i eseje osadzone w trzech dyscyplinach „polonistycznych”: w kulturoznawstwie, literaturoznawstwie oraz językoznawstwie.

Po wręczeniu księgi głos zabrała profesor Helena Synowiec. Dziękując za życzliwość i pamięć, wyraziła radość z tomu jubileuszowego oraz z trafnego, jej zdaniem, tytułu monografii. Korzystając z symboliki i z bogactwa znaczeniowego tytułowych ścieżek, przedstawiła ważne w swym życiu etapy i umiejscowiła w nich wszystkich, którzy jej na ścieżkach życia towarzyszyli: ukochanych Rodziców, Nauczycieli i Mistrzów, a także Przyjaciół i Kolegów.

Na zakończenie oficjalnej części uroczystości wzniesiono toast za zdrowie Jubilatki i odśpiewano gromkie „Sto lat”. W części mniej oficjalnej zebrani goście mieli okazję osobiście uściskać Jubilatkę. Wśród przemówień, życzeń, kwiatów i prezentów nie zabrakło opowieści pełnych humoru, które sprawiły, że uroczystość miała wyjątkowo ciepły i radosny charakter.