„Uczenie się przez całe życie”

Asystentura Programu Comenius

                Comenius jest jednym z czterech głównych działów programu edukacyjnego Unii Europejskiej „Uczenie się przez całe życie”. Jego celem jest wspieranie współpracy pomiędzy placówkami edukacyjnymi również poprzez wymianę ich kadry i organizowanie wyjazdów dla uczniów. Ważnym elementem programu jest dokształcanie zawodowe nauczycieli szkolnych, dlatego już podczas studiów mogą oni w ramach Comeniusa wyjechać na praktykę edukacyjno-zawodową. Praktyka ta będąca „Asystenturą Comeniusa” jest skierowana do absolwentów kierunków pedagogicznych, którzy jeszcze nie podjęli pracy w szkole oraz studentów co najmniej 3 roku studiów. Co ważne, może być ona uznana jako uczelniana praktyka pedagogiczno-zawodowa, zależy to jednak od wewnętrznych ustaleń uczelni macierzystej. Można wyjechać na okres od 13 do 45 tygodni w trakcie roku szkolnego do wszystkich państw Unii Europejskiej oraz kilku innych państw Europy (ich lista zamieszczona jest na stronie internetowej programu).

              Praktyka obejmuje od 12 do 16 godzin pracy tygodniowo. Zajęcia, które asystent będzie prowadzić, mogą dotyczyć: nauczania języków obcych, innych niż jego język ojczysty, innych przedmiotów w jednym języków z Unii Europejskiej lub języka polskiego. Jednak asystentura nie musi dotyczyć tylko i wyłączenia prowadzenia zajęć. Asystent może być odpowiedzialny za wspieranie przygotowywania i wykonywania Partnerskich Projektów Szkół Comeniusa, ponadto może również rozwijać umiejętności komunikacyjne uczniów w tym języku obcym, w którym naucza, dodawać do tworzonych przez niego programów nauczania elementy wiedzy o Unii Europejskiej lub swoim kraju ojczystym. Kolejnym pomysłem na odbycie asystentury jest organizowanie pomocniczych zajęć dla dzieci mających problemy z nauką oraz niepełnosprawnych.
Co roku Agencja Narodowa programu „Uczenie się przez całe życie” określa dla każdej akcji priorytety, według których osoby aplikujące o asystenturę będą mogły otrzymać więcej punktów podczas selekcji. W 2009 roku priorytetowo były traktowane wnioski kandydatów, którzy przygotowują się do nauczania dwuprzedmiotowego lub dwujęzycznego, pragnących pracować z dziećmi i młodzieżą o specjalnych potrzebach edukacyjnych, przedstawiający ciekawy projekt promujący kulturę Polski i jej język oraz kandydaci proponujący nową formę zajęć np. pozalekcyjnych, która aktywizowałaby również inne instytucje lokalne. W bieżącym roku priorytety nie zostały opublikowane na stronie Agencji Narodowej. Termin składania wniosków to 29 stycznia 2010, decyduje data stempla pocztowego.
              Projekt odbycia praktyki może również zawierać inne propozycje uczestniczenia w szkole goszczącej jednak warto wcześniej skonsultować ich treść z Agencją Narodową programu LLP lub z organami odpowiedzialnymi za rekrutację na uczelni macierzystej.
Praktykant musi uczestniczyć w życiu szkoły, w której jest goszczony, a jej pracownicy powinni zachęcać go do uczestnictwa w życiu lokalnej społeczności. Ponadto, szkoła goszcząca przydziela asystentowi opiekuna, wykwalifikowanego nauczyciela, który jest odpowiedzialny za sprawne wykonywanie pracy przez asystenta oraz monitoring jego postępów. To właśnie opiekun wraz z asystentem tworzą umowę, czyli program asystentury, w której jasno są określane prawa i obowiązki praktykanta podczas pobytu. Zawiera ona również szczegółowy plan pracy, zatwierdzony przez obydwie strony.
Grant przeznaczony dla praktykanta jest dofinansowaniem kosztów obejmujących podróż tam i z powrotem, utrzymanie na miejscu (zalicza się do tego zakwaterowanie, wyżywienie itp.) oraz tzw. induction meeting, czyli spotkania asystentów w Narodowej Agencji kraju goszczącego podczas asystentury. Wszelkie pomocne informacje dotyczące zakwaterowania czy też ogólnych kosztów utrzymania można uzyskać ze strony internetowej programu Comenius oraz kontaktując się przyszłymi opiekunami praktyki, którzy również powinni wspierać asystenta w tych kwestiach. Warto sprawdzić wysokość grantów w latach ubiegłych, by móc zaplanować wstępne koszty i zorganizować dodatkowe dofinansowanie na utrzymanie w razie gdyby oferowana kwota była zbyt niska. Tabela konkretnych stawek znajduje się na stronie internetowej programu.
              Studenci powinni składać wnioski o asystenturę w punktach kontaktowych Comenius na uczelni macierzystej (lista punktów kontaktowych na Polskich uczelniach znajduje się na stronie internetowej programu). Dokumenty wymagane do złożenia wniosku to: trzy oryginalne egzemplarze wniosku, zawierające wszystkie wymagane podpisy i pieczątki (dwa formularze powinny być wypełnione w języku obcym a jeden po polsku, warto pamiętać, że obie wersje wniosków powinny być również wysłane drogą elektroniczną do siedziby programu Comenius w Warszawie, rekomendacja dziekana wydziału, rektora lub dyrektora szkoły oraz poświadczenie znajomości języka obcego, którego asystent używałby podczas odbywania praktyki, na poziomie B2. Zasada ta obowiązuje zarówno studentów, jak i absolwentów, jedynie studenci kierunków filologicznych są z niej zwolnieni.
              Sposób i wybór metod do realizacji planu praktyki jest sprawą indywidualną. Wniosek powinien zawierać szczegółowe uzasadnienie chęci podjęcia praktyki oraz tego, w jaki sposób praktykant pragnie zrealizować swój plan nauczania. Na stronie internetowej programu Comenius znajdują się porady i konkretne pomysły, które można wykorzystać podczas asystentury. Z pewnością pomogłyby one wprowadzić do zajęć teoretycznych więcej dynamiki. Przykładowe ćwiczenia to tworzenie szarad dla uczniów, quizów, wystaw czy piosenek. Działanie powinno aktywizować zarówno uczniów, jak i nauczyciela do współdziałania w grupie.
              W wymyślaniu własnych sposobów na realizację asystentury może również pomóc analiza raportów byłych asystentów Comeniusa, których asystentura jest uznawana jako przykład dobrej praktyki. Warto wspomnieć, że jeden z polskich praktykantów otrzymał trzecią nagrodę za najlepszą realizację projektu Comeniusa w 2008 roku. Tomasz Wąsik został wyróżniony za pobyt w Boden na północy Szwecji, gdzie uczył języka angielskiego w publicznej szkole Sandenskolan. Raport z jego wyprawy jest dostępny na stronie Comeniusa. Wszystkim zainteresowanym gorąco go polecam.
 __________________________________________________________________________
 
Ważne strony:
 
Program Comenius: http://comenius.org.pl/
Raport Tomasza Wąsika:
 
Autorzy: Magdalena Moś