PROMOCJA DOKTORA H. C. UŚ DOUWE W. FOKKEMY

7 grudnia 1995 roku w historycznej Sali Sejmu Śląskiego w Katowicach odbyła się podniosła uroczystość nadania godności doktora honoris causa naszej uczelni Douwe W. Fokkemie, profesorowi literatury porównawczej i teorii literatury na Uniwersytecie w Utrechcie.

Promotorem doktoratu była prof. Halina JanaszekIwanickowa, która swą laudację rozpoczęła od zwrócenia uwagi na szczególny etyczny wymiar geograficznej przestrzeni, która wydała doktoranta. Holandia to, jak powiedziała, "kraj słynący z heroicznej walki z morzem o każdy skrawek ziemi, a zarazem ojczyzna żeglarzy, kupców i poetów żądnych poznania świata. Zrodziła ona postawy otwarte wobec innych i wykluczające dogmatyzm". Laudatio zawierające biografię i naukowy życiorys prof. Fokkemy, podkreśliło rozległość jego badawczych zainteresowań. Są wśród nich: sinologia, niderlandystyka, amerykanistyka, literatury zachodnioeuropejskie i postmodernizm, teoria literatury i komparatystyka oraz interdyscyplinarne badania kulturowe. Prof. Janaszek-Ivanickowa dostrzegła więź między postawą badawczą prof. Fokkemy a tradycją ukształtowaną przed jego wybitnego renesansowego poprzednika i duchowego patrona Erazma z Rotterdamu, przywołując na określenie cech doktoranta te, które Johann Huizinga określił jako "erazmiańskie": łagodności, życzliwości i umiarkowanie oraz wytrwałości. "Prześwietny Doktorant preferuje w swoich dziełach charakterystyczne dla doby postmodernistycznej opcje etyczne: radykalne odrzucenie totalitaryzmu, pluralizm, nieustanne dążenie do przekraczania barier narodowych, językowych i etnicznych" - usłyszeliśmy w zakończeniu laudatio.

Dziekan Wydziału Filologicznego prof. Tadeusz Miczka odczytał tekst dyplomu, a następnie poprosił JM Rektora o dokonanie aktu promocji. Zabrzmiało "Gaude Mater Polonia". Rozpoczął się wykład doktora honoris causa UŚ na temat: "Zmieniający się świat literatury: Jak sprostać wyzwaniom globalizacji życia kulturalnego? "

"Proszę mi pozwolić poświęcić trochę czasu na próbę zrozumienia powodów, dla których Uniwersytet Śląski przyznał ten wielce zaszczytny tytuł właśnie mnie, za co zresztą jestem głęboko wdzięczny" - rozpoczął profesor Fokkema, aby kończąc swój wykład dokonać próby odpowiedzi na to pytanie: (... ) być może właściwa motywacja była uzasadniona pragnieniem zniesienia starych granic politycznych dzielących Europę Wschodnią od Zachodniej, jak również dążeniem do wniesienia wkładu w internacjonalizację globu. Wartość, podobnie jak granice, tworzą i podtrzymują ludzie. Jesteśmy wdzięczni za to, że obecnie stare granice można przekroczyć tak łatwo. Znalezienie się tutaj jest dla mnie wielkim przeżyciem".

Odczytano życzenia, które skierowali do prof. Fokkemy m. in. marszałek Sejmu RP Józef Zych, wicepremier Aleksander Łuczak, wojewoda katowicki Eugeniusz Ciszak, rektorzy i rady wydziałów wielu polskich uczelni.

Z pełnym tekstem wykładu, laudacji (oba teksty po polsku i angielsku), fragmentami recenzji oraz spisem publikacji prof. Fokkemy uczestnicy uroczystości mogli zapoznać się dzięki okolicznościowemu tomikowi opracowanemu przez profesorów Tadeusza Miczkę i Emila Tokarza, a opublikowanemu w prawie ekspresowym tempie przez Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Autorzy: Dariusz Rott