Obchody Rok Kolbergowskiego na Wydziale Artystycznym

In memoriam Oskara Kolberga

W 2014 roku obchodziliśmy 200. rocznicę urodzin Henryka Oskara Kolberga (1814–1890) etnografa, folklorysty, kompozytora, największego badacza kultury ludowej w dziewiętnastowiecznej Europie, autora 92 monografii regionalnych wchodzących w skład monumentalnego dzieła pt. Lud. Jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, przysłowia, obrzędy, gusła, zabawy, pieśni, muzyka i tańce. Oskar Kolberg uważał, że zachowanie tradycji stworzy fundament sprzyjający odrodzeniu Polski. Zapisy muzyki i tekstów folkloru ukazane w kontekście życia i kultury wspólnot lokalnych do dziś wykorzystywane są przez kompozytorów, nauczycieli muzyki, muzyków folkowych, zespoły amatorskie, a także przez badaczy i wszystkich pragnących poznać kulturę wsi polskiej XIX wieku.

1. miejsce – Milana Popkova
1. miejsce – Milana Popkova
2. miejsce – Aleksandra Jabłońska
2. miejsce – Aleksandra Jabłońska
3. miejsce – Karolina Kowalska
3. miejsce – Karolina Kowalska
Wyróżnienie honorowe – Weronika Fajerska
Wyróżnienie honorowe – Weronika Fajerska
Wyróżnienie honorowe – Gabriela Pietrzyk
Wyróżnienie honorowe – Gabriela Pietrzyk
Okładka katalogu towarzyszącego wystawie autorstwa Marcina Bochenka
Okładka katalogu towarzyszącego wystawie autorstwa Marcina Bochenka

Z okazji rocznicy urodzin tego wybitnego etnografa i kompozytora 6 grudnia 2013 roku Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przyjął uchwałę uznającą rok 2014 Rokiem Oskara Kolberga. Organizatorom zależało jednak także na tym, żeby wydarzenie nie skupiało się wyłącznie na kulturze ludowej, ale aby był to czas poznawania szeroko rozumianej tradycji w codziennej jej obecności, także w środowiskach miejskich. Bez poznania źródeł naszych obrzędów, zachowań i gestów nie zrozumiemy bowiem w pełni współczesnego świata.

W związku z ogłoszeniem Roku Kolbergowskiego w ciągu całego roku w Polsce odbyło się wiele koncertów, działań edukacyjnych, wydawniczych i promocyjnych. W obchody włączyły się również cieszyńskie wydziały Uniwersytetu Śląskiego – zorganizowano konkurs na małą formę graficzną „In memoriam Oskara Kolberga”, którego celem było upamiętnienie rocznicy urodzin słynnego badacza oraz przypomnienie jego dokonań. Konkurs został zorganizowany w Zakładzie Grafiki Instytutu Sztuki w Cieszynie we współpracy z Instytutem Muzyki i władz dziekańskich.

Temat realizowany był jako jedno z zadań semestralnych na pierwszym i drugim roku studiów. Wzięło w nim udział aż 69 autorów ze wszystkich lat, łącznie ze studentami studiów doktoranckich. Regulamin konkursowy dopuszczał tylko prace wykonane przy pomocy technik tradycyjnych, takich jak linoryt, litografia, algrafia, akwaforta, akwatinta. Zadanie konkursowe materializowało się w pracowniach i pod nadzorem pedagogów grafiki warsztatowej. Równie ważnym powodem było też zachowanie przejrzystości kryteriów wyboru oraz oceny dorobku konkursowego.

Chociaż w tym czasie sporo było w środkach masowego przekazu informacji i audycji poświęconych sylwetce Oskara Kolberga, to należy jednak stwierdzić, iż uczestnicy konkursu samodzielnie musieli zebrać dane przydatne w procesie tworzenia autorskiej koncepcji grafiki. Prace zostały wykonane na wysokim poziomie, o czym świadczy fakt, że utwory konkursowe i ich poziom artystyczny oraz merytoryczny jury oceniło bardzo wysoko. W konkursie zaprezentowane zostały 93 prace, z których 10 nominowano do nagród. Jury w wyniku głosowania większością głosów przyznało 3 nagrody główne i dwa wyróżnienia honorowe.

Pierwsze miejsce zdobyła Milana Popkova (studentka z kierunku grafika), drugą lokatę zajęła Aleksandra Jabłońska (studentka z kierunku edukacja artystyczna), a na trzecim miejscu znalazła się Karolina Kowalska (studentka z kierunku grafika). Przyznano również dwa wyróżnienia honorowe, które przypadły w udziale Gabrieli Pietrzyk oraz Weronice Fajerskiej (studentkom z kierunku grafika). Wystawie zorganizowanej w Zakładzie Grafiki Instytutu Sztuki w Cieszynie towarzyszył plakat oraz katalog autorstwa Marcina Bochenka. Podczas wernisażu prac konkursowych 21 stycznia wystąpiła studencka kapela z Instytutu Muzyki z programem muzycznym w barwnych strojach ziemi cieszyńskiej.