IV Ogólnopolska Noc Biologów na Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska UŚ

O czym rozmawiają świetliki?

9 stycznia na Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska odbyła się IV Ogólnopolska Noc Biologów. WBiOŚ UŚ był jednym z 24 uniwersyteckich wydziałów przyrodniczych z całej Polski, które wzięły udział w tym wydarzeniu. Tematem przewodnim tegorocznej edycji było hasło „Ze światłem za pan brat”. Honorowy patronat nad wydarzeniem objęli JM Rektor Uniwersytetu Śląskiego prof. zw. dr hab. Wiesław Banyś i dziekan Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska prof. zw. dr hab. Iwona Szarejko.

Uczestników wydarzenia powitał dr hab. Mirosław Nakonieczny, prorektor ds. umiędzynarodowienia,
współpracy z otoczeniem i promocji
Uczestników wydarzenia powitał dr hab. Mirosław Nakonieczny, prorektor ds. umiędzynarodowienia, współpracy z otoczeniem i promocji
Dr Piotr Kardasz podczas wykładu inauguracyjnego „Mariaż roślin i światła gwarantem zdrowia
człowieka”
Dr Piotr Kardasz podczas wykładu inauguracyjnego „Mariaż roślin i światła gwarantem zdrowia człowieka”
Laboratoria „Jak wykorzystać fluorescencję do badań komórek roślinnych” w Katedrze Anatomii
i Cytologii Roślin
Laboratoria „Jak wykorzystać fluorescencję do badań komórek roślinnych” w Katedrze Anatomii i Cytologii Roślin
Warsztaty „Więc chodź, pomaluj mój świat, czyli w barwnym świecie barwników roślinnych”
w Katedrze Botaniki i Ochrony Przyrody
Warsztaty „Więc chodź, pomaluj mój świat, czyli w barwnym świecie barwników roślinnych” w Katedrze Botaniki i Ochrony Przyrody
Laboratorium „Otwieramy serce przed Tobą” w Katedrze Fizjologii Zwierząt i Ekotoksykologii
Laboratorium „Otwieramy serce przed Tobą” w Katedrze Fizjologii Zwierząt i Ekotoksykologii
„Od fotonu do elektronu – jak wygląda świat przyrody w obiektywie mikroskopu skaningowego”
w Laboratorium Mikroskopii Skaningowej
„Od fotonu do elektronu – jak wygląda świat przyrody w obiektywie mikroskopu skaningowego” w Laboratorium Mikroskopii Skaningowej

Noc Biologów 2015 była doskonałą okazją do odwiedzenia nowoczesnych laboratoriów Wydziału oraz zapoznania się z fascynującym światem bakterii, roślin i zwierząt oraz rolą światła w ich życiu. Organizatorzy zaprosili odwiedzajacych do udziału w ponad 60 zajęciach o tematyce przyrodniczej, związanej z działalnością naukowo-dydaktyczną Wydziału. Uczestnicy Nocy Biologów mieli możliwość uczestniczenia w 11 wykładach, 18 warsztatach, 16 laboratoriach, 5 pokazach, 5 wystawach i 8 konkursach.

Uroczyste rozpoczęcie Nocy Biologów miało miejsce w auli Wydziału przy ulicy Jagiellońskiej 26. Wykład inauguracyjny zatytułowany „Mariaż roślin i światła gwarantem zdrowia człowieka” wygłosił dr Piotr Kardasz, pasjonat przyrody, autor poradników i książek o tematyce botanicznej, audycji radiowych i telewizyjnych. Od godziny 17.00 do 22.00 w budynkach WBiOŚ przy ulicy Bankowej 9 oraz Jagiellońskiej 28 odbywały się pokazy, warsztaty, zajęcia laboratoryjne i wykłady popularnonaukowe.

W tym roku w Nocy Biologów wzięło udział rekordowo dużo osób. Wydział odwiedziły głównie zorganizowane grupy młodzieży szkolnej z blisko 60 szkół z naszego regionu, ale również osoby indywidualne, w tym ci, którzy odwiedzają go co roku. Na część zajęć warsztatowych i laboratoryjnych (w sumie około 1600 miejsc) obowiązywała rezerwacja miejsc – ponad 850 osób dokonało rezerwacji, pozostali uczestnicy wzięli udział w wykładach i innych zajęciach niewymagających rezerwacji. Wszystkie zajęcia zostały zarezerwowane błyskawicznie – już w pierwszym dniu zapisów prowadzonych na ogólnopolskiej stronie Nocy Biologów. W sumie zaproponowano 3150 miejsc dla wszystkich jednostek tematycznych, w tym 1500 na wykładach.

Podczas wykładów można było się między innymi dowiedzieć, czy niedźwiedzie naprawdę zimą śpią, o czym rozmawiają świetliki i czy rośliny mają oczy. Z propozycji warsztatowych i laboratoryjnych dużym zainteresowaniem cieszyły się zajęcia, w czasie których można było obserwować kroplę wody i jogurt w świetle mikroskopu, zobaczyć sekcję serca i oka, łudząco podobnych do ludzkich narządów. Podczas innych zajęć zaproponowanych przez organizatorów Nocy Biologów można było śledzić wędrówki elektronów w transmisyjnym mikroskopie elektronowym oraz zobaczyć, jak wygląda świat przyrody w obiektywie mikroskopu skaningowego i fluorescencyjnego. Ciekawą propozycją były zajęcia „Polowanie na owada” poświęcone systemom wabienia i chwytania owadów przez rośliny mięsożerne. Czy rośliny widzą światło, czy się stresują i czy istnieje życie w szkle – to kolejne propozycje poświęcone roślinom. Podczas widowiskowego pokazu „Natura w magicznej mgle” można było zobaczyć efekty działania ekstremalnego zimna na owoce i rośliny oraz przenieść się w świat magicznej mgły. Ogromnym zainteresowaniem cieszyły się również zajęcia „Wszystkie barwy tęczy – rośliny jako źródło naturalnych barwników”, podczas których uczestnicy mogli poznać rolę światła w wytwarzaniu barwników oraz metody barwienia z ich wykorzystaniem.

Najmłodsi uczestnicy Nocy Biologów brali udział w konkursach przyrodniczych, o tematyce zoologicznej „Zgadnij koteczku, co pływa w pudełeczku”, „Kształty w cieniu” oraz w kilku konkursach o tematyce botanicznej – dla najlepszych przewidziane były atrakcyjne nagrody. Równie intersujące dla odwiedzających były pokazy zjawisk elektrycznych w ludzkim ciele oraz możliwość zbadania wielu parametrów ludzkiego ciała.

Partnerem Nocy Biologów 2015 był Śląski Ogród Zoologiczny, który co roku aktywnie bierze w niej udział i przedstawia ciekawą ofertę programową. Po raz pierwszy swój udział w organizacji tego wydarzenia miał Śląski Ogród Botaniczny, którego pracownicy przeprowadzili grę terenową o tematyce przyrodniczej „Wielkie poszukiwania”, warsztaty mikroskopowe oraz zaprezentowali możliwości współpracy, praktyk oraz wolontariatu. Podczas wybranych w trakcie Nocy Biologów 2015 zajęć znakomicie asystowała młodzież z Akademii Młodych Naukowców Lykeion przy Pałacu Młodzieży w Katowicach. Niezwykle atrakcyjną ofertę dla najmłodszych zaproponowała Fabryka Kreatywności. Przedstawiła ona pokaz serii barwnych eksperymentów, jak „błękitna mimoza”, „kolorowe rozwarstwienie”, „fluorescencyjna ciecz superlepka”, a także eksperymenty pokazujące możliwości antocyjanów – „czerwona kapusta w służbie magii”. Swój wkład w organizację zajęć podczas Nocy Biologów 2015, podobnie zresztą jak co roku, miało Centrum Dziedzictwa Górnego Śląska – niezwykle interesujący wykład przedstawiający ciekawostki z życia ważek zatytułowany „Ważki – owady słońca” przedstawiła dr Alicja Miszta.

Na zakończenie należy podkreślić, że tegoroczna Noc Biologów odbyła się dzięki ogromnemu zaangażowaniu pracowników, doktorantów, studenckich kół naukowych, studentów oraz pracowników administracyjnych WBiOŚ. Już dziś zapraszamy wszystkich zainteresowanych do udziału w kolejnej edycji Nocy Biologów na Wydziale Biologii i ochrony Środowiska UŚ w Katowicach w styczniu 2016 roku! Mamy nadzieję, że kolejne edycje będą się cieszyły równie dużym zainteresowaniem.

Autorzy: Jolanta Kwaśniewska, Edyta Sierka
Fotografie: Agnieszka Szymala, Maja Orzechowska, Krzysztof Ścigała