Uniwersytet Śląski w Katowicach oraz firma abtow biotechnology sp. z o.o. zdobyli prestiżowe wyróżnienie podczas XVI edycji konkursu Polski Produkt Przyszłości organizowanego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP). 9 grudnia w Pałacu na Wyspie w Łazienkach Królewskich w Warszawie odbyła się uroczysta gala, podczas której wyróżnienie w kategorii „wyrób w fazie przedwdrożeniowej” uzyskał wynalazek pod nazwą Automatyczny Biodetektor Toksyczności Ogólnej Wód (ABTOW).

Wyróżnienie odebrali prof. dr hab. Andrzej Kowalczyk, prorektor ds. nauki i współpracy z gospodarką Uniwersytetu Śląskiego oraz dr Andrzej Woźnica, wiceprezes abtow biotechnology sp. z o.o.

Konkurs Polski Produkt Przyszłości skierowany był do innowacyjnych przedsiębiorstw, jednostek badawczo-rozwojowych, instytutów naukowych, zakładów doświadczalnych, a także indywidualnych wynalazców z krajów UE. Patronat honorowy nad konkursem sprawował minister gospodarki. Celem konkursu była promocja i upowszechnianie osiągnięć twórców innowacyjnych technik i technologii, które mają szansę zaistnieć na rynku polskim. Konkurs wyłania produkty, które w dużym stopniu przyczyniają się do poprawy warunków życia i ułatwiają normalne funkcjonowanie w obszarach dotychczas niedostępnych. W tegorocznej edycji rozwiązanie Uniwersytetu konkurowało z ponad dwudziestoma projektami zgłoszonymi przez uczelnie, instytuty badawcze, parki naukowo-technologiczne i innowacyjne firmy z całej Polski.

Laureaci konkursu Polski Produkt Przyszłości otrzymują statuetkę, dyplom i prawo do posługiwania się znakiem i hasłem „Polski Produkt Przyszłości”. Dodatkową nagrodę stanowi także pomoc PARP w promocji nagrodzonych wyrobów lub technologii poprzez prezentację na krajowych i zagranicznych targach i wystawach innowacyjności, udział laureatów konkursu w programach radiowych i telewizyjnych poświęconych tematyce innowacyjności, prezentację na Portalu Innowacji www.pi.gov.pl oraz prezentację w katalogu laureatów konkursu dystrybuowanym w kraju i za granicą.

Zgłoszenie wynalazku do konkursu przygotowane zostało przez spółkę abtow biotechnology we współpracy z Biurem Współpracy z Gospodarką UŚ. Abtow biotechnology to firma powołana przez interdyscyplinarny zespół naukowców we współpracy ze specjalistycznym zespołem brokerów technologii oraz przy wsparciu Uniwersytetu Śląskiego. Głównym obszarem działalności firmy jest oferowanie innowacyjnych usług i produktów z zakresu poprawy jakości wody oraz ochrony środowiska. Spółka abtow biotechnology uzyskała od uczelni pełną i wyłączną licencję na korzystanie z wynalazku ABTOW.

System ABTOW wpisuje się w trend tzw. Biologicznych Systemów Wczesnego Ostrzegania (z ang. Biological Early Warning System – BEWS), bazujących na naturalnej reakcji organizmów żywych – ryb, małżów, alg oraz mikroorganizmów – na substancje toksyczne. Reakcja taka obejmująca zmiany behawioralne czy fizjologiczne stanowi podstawę do zarejestrowania i przesłania drogą elektroniczną informacji o nagłym pogorszeniu stanu wody. Zaproponowane rozwiązanie opiera się na zastosowaniu kultur bakterii posiadających naturalną wrażliwość na szerokie spektrum substancji niebezpiecznych przy zachowaniu szybkiej reakcji układu w granicach 90 sekund od wprowadzenia analizowanej wody do urządzenia. Technologia ABTOW zapewnia ciągły monitoring jakości wody pod względem obecności substancji niebezpiecznych oraz stanowi doskonały punkt kontrolny w procesie uzdatniania i monitoringu wody. Możliwość zastosowania ABTOW pojawia się wszędzie tam, gdzie zasadniczym elementem produkcji jest woda bądź sama w sobie stanowi ona produkt, dlatego głównymi użytkownikami biodetektora ABTOW są wodociągi oraz przedsiębiorstwa produkujące napoje, soki i wody mineralne. Ponadto urządzenie znakomicie odnajduje się w systemach monitoringu skutków klęsk żywiołowych służących np. do oceny skażenia studni i zbiorników, badania rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń i efektywności ich usuwania.

ABTOW zaspakaja kluczowe potrzeby odbiorcy w zakresie: kontroli jakości wody, informując o niespodziewanym skażeniu wody substancjami chemicznymi z różnych źródeł, a także w zakresie możliwości ciągłego monitoringu jakości użytej wody, podnoszenia wiarygodności producentów wody, zabezpieczania przed dostarczaniem konsumentom skażonej wody, zmniejszania kosztów eliminacji skutków zanieczyszczeń chemicznych w wodzie oraz zwiększania poczucia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (w kwestii spożywania i użytkowania wody). Choć istnieje kilka oferowanych na rynku światowym urządzeń typu BEWS, system ABTOW posiada unikalne cechy stanowiące o innowacyjności w skali światowej. Dzięki nim oferowany produkt pozwala na szybkie uzyskanie miarodajnej informacji o zanieczyszczeniu, znacząco ogranicza koszty eksploatacji oraz jest prosty w użyciu. Ponadto ciągły monitoring z użyciem milionów komórek mikroorganizmów jest czuły i efektywny w długim czasie. Z punktu widzenia ekonomii klientów istotnym walorem jest także cena – wdrożenie i eksploatacja systemu są znacznie tańsze niż rozwiązania dostępne dotychczas na światowym rynku.