Dr hab. prof. UŚ Edward Różycki pracę naukową rozpoczął w 1961 roku, a z Uniwersytetem Śląskim związany jest od 1972. Wyrazem szacunku i uznania dla osiągnięć badacza jest Księga pamiątkowa, którą profesor Różycki został obdarowany podczas uroczystości.

Dr hab. prof. UŚ Edward Różycki

Studia i rozprawy bibliologiczne to praca zbiorowa pod redakcją prof. zw. dr hab. Krystyny Heskiej-Kwaśniewicz i dr hab. Katarzyny Tałuć. Otwiera ją biografia oraz bibliografia dokonań naukowych Edwarda Różyckiego. Księga składa się z dwóch części. W pierwszej – poszczególne teksty łączą się z kręgami zainteresowań Jubilata, dziejami książki polskiej na Kresach, losami księgozbiorów, postaciami bibliofilów oraz zbiorami prywatnymi. Część druga zawiera refleksje bibliologiczne o charakterze teoretycznym oraz kilka pozycji związanych z książką i bibliofilstwem na Śląsku Cieszyńskim.

Bogaty życiorys Jubilata rozpoczął się w Tynnej na Podolu (obecnie Ukraina). Szkoła średnia we Lwowie i studia na filologii klasycznej na tamtejszym uniwersytecie związały go z rodzinnym miastem Leopolda Staffa nicią trwałą, a wręcz nierozerwalną, czyniąc „najlepszym specjalistą od spraw książki lwowskiej i dawnego pogranicza Polski. Od ponad czterdziestu lat prowadzi badania, które tym są cenniejsze, że po 1945 roku tematyka ta była całkowicie zaniedbana. Ponadto, co dało niepowtarzalny efekt, profesor swe działania naukowe łączy z pasją miłośnika książki, posiadającego wyjątkowy zbiór dzieł z zakresu introligatorstwa lwowskiego. Jako bibliofil, profesor Różycki zapisał się także w historii katowickiego oddziału Towarzystwa Przyjaciół Książki, którego był członkiem przez wiele lat” – pisze prof. dr hab. Danuta Sieradzka w Curriculum vitae prof. Edwarda Różyckiego (Studia i rozprawy bibliologiczne).

O ile temat pracy magisterskiej – Ustrój państwowy nadczarnomorskich kolonii greckich Olbii i Chersonesu (obrona na Uniwersytecie w Samarkandzie w 1961 roku) nie zapowiadał jeszcze tematyki, która stała się wiodącym wątkiem badań naukowych, o tyle, począwszy od końca lat sześćdziesiątych, poprzez doktorat (Książka we Lwowie w XVII wieku, Studia nad introligatorstwem i handlem książką – Akademia Pedagogiczna w Krakowie, 1988), habilitację (Alembekowie i ich księgozbiory. Z dziejów kultury umysłowej mieszczaństwa lwowskiego okresu renesansu i baroku – Uniwersytet we Wrocławiu, 2002), zagadnienia związane z kulturą książki ziem wschodnimi i pogranicza Polski stały się myślą przewodnią naukowych poszukiwań Edwarda Różyckiego. Potwierdzają to także wydane przez profesora książki, sześćdziesiąt rozpraw, a także liczne publikacje naukowe. Przypomnieć wypada choćby: Katałoh perhamentnych dokumentiw Centralnoho derżawnoho istorycznoho archiwu USRR u Lwowi. (współautor O. A. Kupczynśkyj), Perszodrukar Iwan Fedorow ta joho poslidownyky na Ukrajini (XVI-persza połowyna XVII st.). Zbirnyk dokumentiw. Kyjiw, (współautorzy: J. D. Isajewycz i in.) czy Książkę polską i księgozbiory we Lwowie w epoce renesansu i baroku. Niedługo po habilitacji Jubilat uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego Uniwersytetu Śląskiego.

Profesor Różycki uczestniczył w kilkudziesięciu krajowych i zagranicznych konferencjach naukowych, wielu z nich był organizatorem, m.in. ogólnopolskiej konferencji naukowej na temat Kultury książki ziem wschodniego i południowego pogranicza Polski (XVI–XX wiek) – Paralele i różnice w 2002 roku. Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Bibliologicznego oraz Komisji Historycznoliterackiej Polskiej Akademii Nauk (Oddział Katowice).

Na zakończenie uroczystości głos zabrał wzruszony Jubilat, kierując słowa podziękowania do przedstawicieli władz Wydziału Filologicznego, współpracowników, przyjaciół, rodziny, byłych i obecnych studentów. Przyznał, że wierzy w przypadki losowe, które mają moc decydowania o najważniejszych wyborach życiowych. Zdaniem profesora, na jego losach zaważyła praca w Centralnym Państwowym Archiwum Historycznym we Lwowie (1964–1972), gdzie doznał niezwykłych przeżyć, trzymając w rękach, na przykład, dokumenty królewskie, opatrzone oryginalnymi pieczęciami i własnoręcznymi podpisami, m.in. Władysława Jagiełły. Równie istotnym przypadkiem było spotkanie w 1972 roku z profesorem Jerzym Ratajewskim w Katowicach, które zaowocowało zaproszeniem ówczesnego dyrektora Biblioteki Głównej Uniwersytetu Śląskiego do wymarzonej pracy na uczelni. Prof. Różycki związał się z Zakładem Historii Książki i Bibliotek Instytutu Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Wydziału Filologicznego UŚ.

Obecnie profesor przygotowuje pracę na temat Biblioteki Żółkiewskiej Jana III Sobieskiego, która otworzy cykl artykułów dotyczących bibliotek XVII i XVIII wieku na dawnych terenach Rzeczypospolitej a wkrótce ukaże się publikacja pt. Z dziejów biblioteki oo. teatynów we Lwowie.

Księga pamiątkowa pozwoli zapewne profesorowi odbyć wędrówkę w czasie i przestrzeni, która, według dr hab. Katarzyna Tałuć, będzie podróżą na Kresy, do Lwowa, o którym prof. Stanisław Wasylewski pisał, że jest miastem z duszą; do Wilna, ale także podróż na inne Kresy – na Śląsk...