Literatura, kultura i tradycja żydowska w edukacji polonistycznej

Poprzez takie konferencje próbujemy zatrzymać elementy świata, który odchodzi. I właśnie w tym tkwi uroda życia. W ten sposób jedna z dyskutantek podsumowała Konferencję Naukową Studentów, Doktorantów oraz Pracowników Naukowych "Literatura, kultura i tradycja żydowska w edukacji polonistycznej", która odbyła się 23 lutego br na Wydziale Filologicznym UŚ. Konferencję zorganizowało Polonistyczne Koło Młodych Dydaktyków i jak się okazało cieszyła się ona ogromnym zainteresowaniem.

Obrady otworzył Prodziekan Wydziału Filologicznego, prof. dr hab. Józef Olejniczak, podkreślając, że trudno przecenić ważność tematyki poruszanej w czasie konferencji. Prelegenci przygotowali bardzo zróżnicowane tematycznie referaty z zakresu literatury i dydaktyki literatury żydowskiej (dr Małgorzata Wójcik - Dudek, prof. dr hab. Józef Olejniczak, dr. Krystyna Koziołek, mgr Sylwia Kuraś, mgr Anna Wieczorek, Monika Sadowska) oraz kultury, tradycji i historii żydowskiej (Anna Mankiewicz, Katarzyna Machnik, Marta Sołtysik, Alicja Podstolec). W referacie wprowadzającym w tematykę konferencji prof. dr. hab. Józef Olejniczak poszukiwał odpowiedzi na pytanie, co to znaczy być Żydem i jakie konsekwencje niesie odkrycie w sobie tożsamości żydowskiej.

Foto: Sylwia Cichoń

Dr Małgorzata Wójcik - Dudek zaprezentowała kilka ścieżek tematycznych, kilka wątków, z których "tka się" na lekcjach języka polskiego opowieść o kulturze i literaturze żydowskiej. Dr Krystyna Koziołek przedstawiła projekt lekcji dotyczący czytania w sposób nowy, oryginalny, filozoficzny i filmowy archetypu Abrahama. Mgr Anna Wieczorek ukazała dydaktyczne propozycje interpretacji polskiej poezji żydowskiej. Mgr Sylwia Kuraś przedstawiła, jaki wpływ na twórczość Isaaca Beshevisa Singera miały jego polskie korzenie. Monika Sadowska natomiast zaprezentowała sylwetki Żydówek "utkanych z cienia" w prozie Gabrieli Zapolskiej, Zofii Nałkowskiej i Marii Kuncewiczowej. O judaistycznej genealogii świąt, uroczystości i zabaw polskich mówiła Anna Mankiewicz. Marta Sołtysik przedstawiła historię wycinanek żydowskich, ilustrując swoją wypowiedź krótkim reportażem o pracach krakowskiej artystki Marty Gołąb, które można było podziwiać w przerwie konferencji. Katarzyna Machnik ukazała oryginalność żydowskiej sztuki i architektury, której ślady odnajdujemy w otaczającej nas rzeczywistości. Alicja Podstolec zastanawiała się, jak mówić o tragedii Holokaustu - o Shoah we współczesnej szkole.

Foto: Sylwia Cichoń

Aby dopełnić atmosfery tego swoistego Dnia Kultury Żydowskiej na Wydziale Filologicznym, w przerwie konferencji rozbrzmiewała muzyka żydowska, a wszyscy zebrani mogli skosztować wypieków, przygotowanych według przepisów tradycyjnej, żydowskiej kuchni.

Obradom przewodniczyły - w pierwszej części prof. dr hab. Bernadeta Niesporek - Szamburska, w części drugiej prof. dr hab. Helena Synowiec. Konferencja spotkała się z dużym zainteresowaniem zarówno środowiska akademickiego - brali w niej liczny udział studenci filologii polskiej, kulturoznawstwa i pracownicy naukowi Katedry Dydaktyki Języka i Literatury Polskiej, Instytutu Nauki o Literaturze, Instytutu Języka Polskiego oraz Instytutu Nauki o Kulturze, jak i uczniów szkół średnich (m. in. III LO z Gliwic).

Foto: Sylwia Cichoń

Dr Olga Przybyla, zamykając trzecią konferencję Polonistycznego Koła Modych Dydaktyków (i zapraszając jednocześnie na kolejną), podkreśliła, że wygłoszone referaty i żywa dyskusja wokół nich są najlepszym dowodem na to, iż istnieje głęboka potrzeba mówienia o literaturze, kulturze i tradycji żydowskiej.

Alicja Podstolec

Autorzy: Alicja Podstolec, Foto: Sylwia Cichoń