Kronika Uniwersytecka - Czerwiec 1997

PREZYDENT W CIESZYNIE

25 kwietnia przebywał w Cieszynie prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Aleksander Kwaśniewski. W Sali Konferencyjnej Filii UŚ wziął udział w spotkaniu, którego tematem był projekt nowej Konstytucji RP.

WIZYTA W DORTMUNDZIE

Na zaproszenie rektora uniwersytetu w Dortmundzie i uniwersyteckiego Instytutu Dziennikarstwa w dniach 5 - 8 maja przebywała w Niemczech delegacja naszej uczelni na czele z rektorem prof. Tadeuszem Sławkiem w składzie: dziekan WNS prof. Jan Iwanek, prof. Piotr Dobrowolski, dr Ilza Kowol i dr Marek Jachimowski.

Nasza delegacja w Dortmundzie. Trzeci od prawej - rektor Klein, trzeci z lewej - prof. G.Kopper, dyrektor Instytutu Dziennikarstwa

Jako gość rektora prof. Alberta Kleina rektor Sławek miał możność zaznajomienia się z polityką finansową prowadzoną przez władze uczelni dortmundzkiej a także z metodami oceny badań naukowych, pracy dydaktycznej i organizacyjnej opracowanymi w tamtejszym uniwersytecie. W dziale Public Relations przedstawione zostały rektorowi Sławkowi formy obecności i miejsce uniwersytetu w mieście.

Gdy rektor Sławek poznawał funkcjonowanie uniwersytetu dortmundzkiego, prof. Iwanek, prof. Dobrowolski oraz dr Jachimowski w Instytucie Dziennikarstwa zaznajamiali się z reformą studiów dziennikarskich w Dortmundzie, dostosowywaniem ich do norm europejskich oraz omawiali dalszą, trwającą już od 10 lat współpracę między tamtejszym i naszym instytutami dziennikarstwa. Współpracą z naszą uczelnią zainteresowani są także socjolodzy, pedagodzy i specjaliści od ochrony środowiska.

Zagłębie Ruhry i województwo katowickie wykazują dużo podobieństw. Reformy strukturalne przeprowadzone przed laty w Zagłębiu Ruhry, realizowane są obecnie u nas. Nasze uczelnie obchodzić będą w przyszłym roku 30-lecie istnienia. Trzeba zatem korzystać - zdaniem rektora Kleina - z "talentu do przyjaźni" (Nitzsche) i rozwinąć naszą współpracę.

Na zakończenie swego pobytu w Niemczech rektor Sławek skorzystał z zaproszenia prezydenta jedynego prywatnego uniwersytetu w Niemczech prof. Konrada Schily i złożył wizytę w jego uniwersytecie w Witten, niedaleko Dortmundu.

WIZYTA PROF. PETERA HANGGIEGO

W dniach 16 - 19 kwietnia br. przebywał w Instytucie Fizyki szwajcarski fizyk Peter Hänggi, profesor zwyczajny Uniwersytetu w Augsburgu (Niemcy), kierownik Lehrstuhl für Theoretische Physik I w tym uniwersytecie. Jest on wybitnym specjalistą w dziedzinie klasycznej i kwantowej fizyki procesów stochastycznych i zjawisk dysypatywnych. Prof. Hänggi jest także profesorem fizyki na Uniwersytecie Missouri w St. Louis i Instytucie Politechnicznym w Nowym Jorku. Jest autorem prawie 200 prac naukowych, w tym prac przeglądowych opublikowanych w tak prestiżowych czasopismach jak Review of Modern Physics, Physics Reports czy Advances of Chemical Physics..

Fot. Menn, 'Ruhr Nachrichten'

Prof. Hänggi przyjechał na zaproszenie kierownika Zakładu Fizyki Teoretycznej, prof. Jerzego Łuczki. Jego wizyta została sfinansowana z funduszy grantu KBN-u. W czasie pobytu gość przedstawił wykład pt. : "Brownian Motors". Istota wykładu jest zawarta w pytaniach: czy przyczyną transportu w układach biologicznych mogą być losowe fluktuacje, czy całkowicie nieuporządkowany i chaotyczny szum może prowadzić do uporządkowanego i ukierunkowanego ruchu, np. ruchu kinezyn w komórkach naszego organizmu (kinezyny są jednym z rodzajów molekularnych motorów, których zadaniem jest transport "paliwa" do wnętrza komórek i "zużytych materiałów" na zewnątrz komórek). Na te fascynujące pytania stara się też odpowiedzieć zespół naukowy prof. Łuczki, który współpracuje z prof. Hänggim od wielu lat. Rezultatem tej współpracy są prace, których współautorami są także doktoranci naszego Instytutu Fizyki. Jednym z celów wizyty było ukończenie redakcji pracy naukowej i wysłanie jej do druku (do amerykańskiego czasopisma Physical Review E). Ponadto uzgodniono szczegóły programu 3-miesięcznej wizyty prof. J. Łuczki na uniwersytecie w Augsburgu (maj - lipiec br. ), który prócz prowadzenia badań naukowych przewiduje wygłoszenie semestralnego wykładu pt. : "Zjawiska losowe w przyrodzie" i prowadzenie konwersatorium dla studentów nauk przyrodniczych tegoż uniwersytetu.

JUBILEUSZ PROF. HILAREGO DROZDA

Uroczysty koncert Orkiestry Salonowej Filii UŚ w Cieszynie uświetnił przypadające w tym roku 40-lecie pracy pedagogicznej, 45-lecie działalności koncertowej, a także 60-lecie urodzin prof. Hilarego Drozda. 23 kwietnia w Auli Filii w Cieszynie zabrzmiały kompozycje Bacha, Haydna, Vivaldiego, Rossiniego, a także serenady Grita, walce Lehara, fantazje rumuńskie Mareczka. Można było spędzić "Wieczór w Budapeszcie" (komp. Stolzenwalda), a potem "Piękne noce w Peru"(komp. Quanza). Spoza "orkiestrowego" kręgu wystąpili: Jadwiga Kaliszewska (skrzypce), Halina Kulik ( fortepian) i Didier Talpain z Francji (dyrygent). Koncertował i sam jubilat. Wespół z Jadwigą Kaliszewską - "I Damą wiolinistyki polskiej" wykonał "Koncert amoll na 2 skrzypiec" A. Vivaldiego. Wystąpił także prowadzony przez Halinę Kulik (absolwentkę Filii) Chór dziecięcy "Crescendo" ze Szkoły Podstawowej w Rudach Raciborskich. Prof. Drozd jest związany z Filią od 1973 roku, zatem niemalże od początku jej istnienia. W latach 1961-1973 był nauczycielem w Państwowym Liceum Muzycznym w Bielsku-Białej.

O BEZROBOCIU RAZ JESZCZE

W dniach 17 i 18 kwietnia w auli im. Kazimierza lepszego odbyła się II Ogólnopolska Konferencja Naukowa na temat "Bezrobotni w okresie przemian. Strategie zaradcze i wzorce pomocy psychologicznej". Celem konferencji zorganizowanej przez Katedrę Psychologii Ogólnej i Psychologii Pracy UŚ było przedstawienie wyników badań nad zachowaniem się człowieka w sytuacji zagrożenia ekonomicznego, wywołaniem brakiem pracy. W wielu ośrodkach naukowych kraju prowadzone są badania mające na celu ustalenie prawidłowości rządzących aktywnością zaradczą ludzi, którzy z powodów obiektywnych (przekształcenia własnościowe, restrukturyzacja wielu gałęzi przemysłu) czy subiektywnych (bezradność) utracili pracę lub jej nie uzyskali po ukończeniu szkoły. Instytut Psychologii UŚ w Katowicach podjął się roli koordynatora tych badań.

Na konferencji reprezentowanych było wiele instytucji naukowych prowadzących badania nad bezrobociem w Polsce tj. Instytut Psychologii UAM, Katedra Psychologii UŁ, Katedra Psychologii Pracy i Stresu ATK w Warszawie, Instytut Socjologii UJ, Wydział Psychologii UW, Katedra Ergonomii Politechniki Lubelskiej, WSP w Częstochowie, WSP w Kielcach, Instytut Pedagogiki i Instytut Psychologii UŚ. Obecni byli także praktycy - przedstawiciele Wojewódzkiego i rejonowego Urzędu Pracy w Katowicach oraz Ośrodków Pomocy Społecznej. Wyniki badań przedstawiła studentka V roku psychologii Anna Pawłowska.

Poruszane w wystąpieniach kwestie koncentrowały się wokół kilku wątków tematycznych. Dotyczyły one m. in. czynników wpływających na zaradność człowieka w sytuacji bezrobocia i kosztów psychologicznych ponoszonych przez osoby poszukujące pracy, z uwzględnieniem specyfiki problemów doświadczanych przez ludzi w różnym wieku i różnej płci (co czują, co myślą i co robią bezrobotni). Temat dyskryminacji kobiet na rynku pracy i uwarunkowań ich większego bezrobocia wzbudził najsilniejsze emocje. Zastanawiano się także nad praktycznymi problemami związanymi z pomocą udzielaną osobom pozostającym bez pracy i dyskutowano o konsekwencjach bezrobocia dla funkcjonowania rodziny. Ostatni blok tematyczny dotyczył obaw młodzieży kończącej edukację szkolną i uniwersytecką oraz jej poglądów na temat bezrobocia.

Prof. dr hab. Zofia Ratajczak, organizatorka konferencji, podsumowując obrady wyraziła nadzieję, że spotkania teoretyków i praktyków, przedstawicieli różnych profesji - psychologów, pedagogów, socjologów, pracowników socjalnych oraz osób z tak wielu ośrodków badawczych przyczyni się do ukierunkowania dalszych badań oraz zaowocuje współpracą.

NIEODPARTY UROK ALIANSU

Realizacją marzeń nazwała dr Jadwiga Warchoł spotkanie członków i sympatyków cieszyńskiego Ośrodka Alliance Francaise w teatrze im. A. Mickiewicza w Cieszynie - 24 kwietnia. W gronie zaproszonych gości znaleźli się, obok władz uczelni i przedstawicieli miasta, konsul Republiki Francuskiej w Polsce Ives Barelli i atache kulturalny Ambasady Francuskiej Didier Talpain (dzień wcześniej dyrygował Orkiestrą Salonową).

Goście z Francji w swym przemówieniu przytoczyli znaną sekwencję Charlesa de Gaulle`a: " Nie sposób oprzeć się urokowi Alliance Francaise". Nie sposób oprzeć się urokowi Alliance Francaise w mieście nad Olzą - dodajmy. Zaświadcza o tym dziesięć lat istnienia Ośrodka, poprzedzonych działalnością Koła Sympatyków Kultury Francuskiej.

Od dziesięciu lat niezmiennie trwa także przygoda wpierw Koła, a potem Ośrodka z teatrem. W 1987 roku założony został Teatr "ESPACE"" i powstał pierwszy spektakl "Fables" - adaptacja sceniczna bajek La Fontaine`a. Kolejne przedstawienia to (m. in. ): "A propos d`Apollinaire", "Król umiera czyli ceremonie" wg Ionesco, "Wyspa rozumu albo ludziki" wg Marivaux, "Niedokończona symfonia", "Walka wewnętrzna" wg Hemara (w wersji francuskiej, w tłumaczeniu J. Pierre Darcel`a), "Le piéton d`en l`air" wg Ionesco. Autorką adaptacji, pomysłodawczynią opracowania plastycznego, reżyserem wszystkich wymienionych spektakli była Jolanta Wozimko, aktorami - uczniowie Nauczycielskiego Kolegium Językowego w Cieszynie. Podczas uroczystości z okazji 10-lecia istnienia cieszyńskiego Ośrodka Teatr "ESPACE" zaprezentował swą najnowszą sztukę: "A propos de Gombrowicz".

Wieczór w teatrze, zakończony bankietem stanowił centralny punkt programu XII Dni Kultury Francuskiej w Cieszynie. W terminie od 19 do 24. IV. odbyły się projekcje trzech filmów, jeden koncert, wzmiankowany spektakl. W pierwszym dniu zorganizowano również spotkanie metodyczne dla absolwentów Sekcji Francuskiej Nauczycielskiego Kolegium Języków Obcych w Cieszynie.

TEKSAS W CIESZYNIE

Do Cieszyna zawitały połączone chóry Soutwest Texas State Uniwersity oraz Midwestern State Uniwersity w San Marcos i 18 maja wystąpiły przed melomanami miasta nad Olzą. Jest to przejaw rozwijającej się od 1993 roku współpracy Filii z Soutwest Uniwersity, przede wszystkim muzycznych kierunków obu uczelni. Tak jak przed dwoma laty gdy Cieszyn gościł orkiestrę symfoniczną tej uczelni, tak i obecnie było to wspólne koncertowanie. W pierwszej części muzycznej uczty wystąpił Chór Pedagogiki Muzycznej pod dyrekcją Aleksandry Paszek-Trefon a teksańscy śpiewacy wykonali repertuar na który złożyły się utwory ze znanych musicali amerykańskich, spirituals i folksongs, oczywiście także klasyka oraz specjalnie na Cieszyn przygotowany utwór Józefa Świdra "Cantus gloriosus". Chóry z Teksasu, poza naszym krajem, odwiedzają także Czechy, Austrie i Niemcy.

JĘZYKI DAWNE, EGZOTYCZNE

Szkoła Języka i Kultury Polskiej wraz z Oddziałem Katowickim Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego zainaugurowała cykl wykładów na temat Języków dawnych i egzotycznych. Wykłady adresowane są w zasadzie do wszystkich zainteresowanych, przede wszystkim zaś do studentów polonistyki i filologii klasycznej. Pierwszym wykładowcą - w marcu - był prof. Gerhard Meiser z Uniwersytetu M. Lutra w Halle, który mówił o języku etruskim. W kwietniu o sanskrycie mówił mgr Aleksander Alisch, absolwent indoeuropeistyki na uniwersytecie we Frankfurcie n. Menem i trzech kursów wakacyjnych Szkoły, obecnie pracownik Kolegium Języka Biznesu.

O SAKRALNOŚCI I FUNKCJACH RELIGII

Zakład Etnologii w Cieszynie był organizatorem dwóch nader ciekawych wykładów jakie w Filii wygłosili zaproszeni z zewnątrz goście. 29 kwietnia o problematyce badań nad sakralnością ludów północnej Ghany mówił ks. prof. Henryk Zimoń - kierownik Katedry Historii i Etnologii Religii KUL, zaś 7 maja - o społeczno- kulturowej funkcji religii dziś - mówił ks. dr Damian Zimoń, arcybiskup metropolita katowicki.

POLSKO-CZESKIE SĄSIEDZTWO

W połowie marca w Ostrawie odbyła się międzynarodowa konferencja studencka "Polsko-czeskie sąsiedztwo na przestrzeni wieków", w której - pod egidą Szkoły Języka i Kultury Polskiej oraz Koła Naukowego Językoznawców - wzięły udział 4 studentki naszej polonistyki: Jagna Malejka, Barbara Morcinek, Małgorzata Gromala i Barbara Serafin. Wszystkie z referatami wysoko ocenionymi.

O LIBERALIZMIE

Rada Samorządu Studenckiego Filii wspólnie z kołem Polskiego Towarzystwa Filozoficznego zorganizowały sympozjum "Liberalizm w warunkach polskich", w której - 7 maja - uczestniczyli naukowcy z Krakowa, Katowic i Gdańska. Na zakończenie, z referatem "Owca w wilczej skórze, czyli liberałowie i oszuści" wystąpił prezes UPR Janusz Korwin - Mikke.

NASZA LAUREATKA "WIELKIEJ GRY"

Pani Katarzyna Ossolińska - pracownica Działu Udostępniania Biblioteki Głównej 23 kwietnia została zwycięzczynią Wielkiej Gry na temat życia i twórczości Johannesa Brahmsa. Pani Kasia od lat pasjonuje się muzyką poważna i nie był to jej pierwszy występ przed kamerami TV. Razem z mężem już dwukrotnie startowała w WG z tematów muzycznych - na temat Beethovena i Haydna. W obu konkursach państwo Ossolińscy dotarli do Wielkiego Finału. Za trzecim razem już tylko połowa drużyny poszła po najwyższą nagrodę - jak po swoje. Pewnie trochę pomogły do bólu zaciśnięte kciuki całego personelu BG. Zmagania Pani Ossolińskiej będą emitowane 7 czerwca. Kciuki już nie pomogą, ale radość i emocje - jak na żywo.

I KONKURS WIEDZY TECHNICZNEJ

Zakład Dydaktyki Przedmiotów Technicznych Wydziału Techniki UŚ zorganizował Konkurs Wiedzy Technicznej dla uczniów średnich szkół z terenu Będzina, Dąbrowy Górniczej i Sosnowca. Etap I odbył się w lutym na terenie szkół. W wyniku postępowania kwalifikacyjnego w szkołach do II uczelnianego etapu konkursu przystąpiło 42 uczniów, którzy 7 kwietnia zmierzyli się z kolejnymi zadaniami konkursowymi.

Aby odpowiednio uhonorować laureatów konkursu, pracownicy Zakładu Dydaktyki Przedmiotów Technicznych przeprowadzili szereg rozmów z potencjalnymi sponsorami konkursu. Na apel ten odpowiedziały i ufundowały nagrody następujące instytucje: władze miejskie Będzina, Dąbrowy Górniczej i Sosnowca, biuro poselskie Unii Wolności na czele z Panią Poseł Barbarą Imiołczyk, firma "Boszko-Kozubski" z Dąbrowy Górniczej oraz firma "WADMAR" z Sosnowca.

Ogłoszenie wyników konkursu i uroczyste wręczenie nagród odbyło się 18 kwietnia. Zwycięzcą I Konkursu Wiedzy Technicznej został Karol Ligęza z sosnowieckiego Liceum Ogólnokształcącego im. E. Plater. Karol wykazał się ogromną wiedzą i dlatego to właśnie on odebrał z rąk Pani Poseł Barbary Imiołczyk wspaniały, pachnący świeżą farbą rower górski. Laureatami kolejnych - równie atrakcyjnych nagród - zostali:

- w grupie liceów ogólnokształcących: Marcin Ligorowski i Krzysztof Skórka z LO im. E. Plater w Sosnowcu,
- w grupie szkół techniczno-zawodowych: Marcin Wieczorek z ZSZ "Sztygarka" w Dąbrowie Górniczej, Arkadiusz Jestratjew z Technicznych Zakładów Naukowych w Dąbrowie Górniczej.

Ponadto Wydziałowa Komisja Konkursowa, działająca pod przewodnictwem dr hab. Jana Ilczuka - kierownika Zakładu Dydaktyki Przedmiotów Technicznych, przyznała dodatkowe wyróżnienia dla następujących laureatów: Joanny Ditrich i Mariusza Banaka z LO im. S. Żeromskiego w Dąbrowie Górniczej, Marcina Dąbka z LO im. E. Plater w Sosnowcu, Jacka Sadłonia i Adama Litwinowicza z Zespołu Szkół Techniczno-Handlowych w Będzinie, Dariusza Jaskuły z Zespołu Szkół Zawodowych w Będzinie. Przyznano również wyróżnienia specjalne. I tak Joanna Ditrich z LO im. Żeromskiego w Dąbrowie Górniczej otrzymała nagrodę za to, że jako jedyna dziewczyna w męskim gronie, tak godnie reprezentowała swój "ród" oraz Paweł Stańczak z Zespołu szkół Technicznych w Dąbrowie Górniczej, który będąc najmłodszym uczestnikiem konkursu, dzielnie dotrzymywał kroku starszym kolegom.

Autorzy: Foto: Menn, (Ruhr Nachrichten)