„Podróż Jedwabnym Szlakiem przypomina jednak pogoń za duchem. Szlak wiedzie przez serce Azji, ale oficjalnie zniknął, pozostawiając siatkę niepokoju […]. Wszędzie, gdzie się znajdziesz, droga rozwidla się i błądzi. To nie jest pojedyncza droga, ale wiele dróg, cała sieć wyborów”. Tak charakteryzuje Jedwabny Szlak Colin Thubron, autor książki Cień Jedwabnego Szlaku.

Od 20 do 24 marca 2017 roku z oficjalną wizytą w Chinach przebywały reprezentacje polskich uczelni, m.in. Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Politechniki Śląskiej, Politechniki Opolskiej, Politechniki Wrocławskiej i Politechniki Łódzkiej

Współpracę polonistyczną z Beijing Foreign Studies University rozpoczęła wiosną 2004 roku wizyta delegacji z Pekinu na Uniwersytecie Śląskim, która odbyła się z okazji 50-lecia polonistyki pekińskiej. W 2011 roku podpisano umowę o współpracy bilateralnej między BFSU i UŚ. Od samego początku aktywna współpraca prowadzona jest przez Szkołę Języka i Kultury Polskiej oraz Wydział Filologiczny w dziedzinie filologii polskiej i sinologii, od 2015 roku do działań włączyły się wydziały prawa obu uniwersytetów. W 2011 roku studia doktoranckie na UŚ podjęła Li Yinan (ukończyła je w 2015 roku, broniąc pod opieką dr. hab. prof. UŚ Romualda Cudaka pracę Recepcja literatury polskiej w Chinach. Wybrane zagadnienia). W 2017 roku staż w ramach studiów doktoranckich podjęła Zhao Weiting. W marcu 2017 roku w Pekinie została podpisana umowa o podwójnym polsko-chińskim dyplomie doktorskim (UŚ i BFSU), który będzie realizowany w ramach tego stażu. Umowę podpisali prorektor ds. kształcenia i studentów prof. dr hab. Ryszard Koziołek oraz prorektor BFSU dr Yan Guohua.

Wykładowcy z Chin (m.in. z BFSU) prowadzą zajęcia także w ramach Szkoły Prawa i Kultury Chińskiej UŚ. Wraz z nimi prowadzone są także wspólne projekty wymiany informacji naukowo-biznesowych, opracowywane są i publikowane wspólne książki i zbiory artykułów o tematyce prawno-biznesowej.

Kolejna współpraca, z Uniwersytetem Północnowschodnim w Shenyangu, rozpoczęła się od umowy bilateralnej województwa śląskiego z prowincją Liaoning. Umowa o utworzeniu lektoratu języka polskiego w Shenyangu została podpisana w 2013 roku. W tym samym roku odbyła się uroczysta inauguracja lektoratu na NEU z udziałem Ambasadora RP w Chinach Tadeusza Chomickiego, władz województwa śląskiego oraz przedstawicieli UŚ (prof. dr hab. Jolanta Tambor, dr Agnieszka Tambor). W 2015 roku na NEU otwarto Centrum Studiów Polskich. Poza wymianą studentów odbywają się wspólne przedsięwzięcia promocyjne, naukowe i kulturalne, m.in.: Tydzień Kultury Polskiej w Shenyang, Dni Kultury Chińskiej w Katowicach i Sosnowcu. Ponadto różne wydziały UŚ prowadzą współpracę z chińskimi uniwersytetami: Beijing Normal University (Department of Astronomy), China Three Gorges University, Heilongjiang Academy of Agricultural Sciences, Guangzhou University of Foreign Studies oraz Communication University of China.

W murach Pekińskiego Uniwersytetu Języków Obcych reprezentantów Uniwersytetów Śląskiego podjęli: prof. Zhao Gang, dziekan Wydziału Języków Europejskich oraz dr Li Yinan, dyrektor Katedry Języka Polskiego

W roku akademickim 2010/2011 na Uniwersytecie Śląskim uruchomiono studia licencjackie (I stopnia) na kierunku filologia, specjalność angielska – program tłumaczeniowy z językiem chińskim. Od roku akademickiego 2012/2013 specjalność angielska została przekształcona w kierunek filologia angielska, a prowadzone programy w specjalności. Od roku akademickiego 2013/2014 do oferty dydaktycznej włączone zostały studia na tym kierunku na poziomie magisterskim. Obecnie minisinologia na UŚ kształci ponad 160 studentów.

Istotną częścią promocji kultury chińskiej są dla Uniwersytetu Śląskiego nie tylko działania akademickie, ale także współpraca z otoczeniem. Regularnie odbywają się organizowane przez różne jednostki UŚ (w tym: SJiKP, Katedrę Międzynarodowych Studiów Polskich, Instytut Języka Angielskiego) imprezy kulturalne związane z promocją tradycji chińskich i języka chińskiego. Ponadto w województwie śląskim istnieje jedyna szkoła w Polsce (Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 1 w Świętochłowicach), w której przedmiotem obowiązkowym jest język chiński. UŚ objął patronat honorowy nad klasą licealną z językiem chińskim, w której wykładowcą języka chińskiego jest mgr Katarzyna Bańka z UŚ, a okazjonalne zajęcia prowadzą wykładowcy i praktykanci przyjeżdżający na UŚ z chińskich uczelni. Po pierwszym semestrze uczniowie znają język chiński na poziomie komunikatywnym.

Współpraca Uniwersytetu Śląskiego z Chinami ma też oczywiście inne wymiary. W jej ramach odbywają się wspólne konferencje (pracownicy UŚ są stałymi uczestnikami Spotkań Polonistyk Trzech Krajów Chiny – Japonia – Korea Południowa; w 2016 roku w Konferencji SPTK udział wzięli dr hab. prof. UŚ Magdalena Pastuchowa, prof. zw. dr hab. Adam Dziadek, prof. dr hab. Jolanta Tambor, dr hab. prof. UŚ Romuald Cudak, dr hab. Aleksandra Achtelik, dr hab. Filip Mazurkiewicz), wydawane są wspólne publikacje (obecnie w Szkole Języka i Kultury Polskiej UŚ trwają prace nad pierwszym w historii podręcznikiem do nauki języka polskiego sprofilowanego dla odbiorcy chińskiego), konkursy krasomówcze i ścisła współpraca kulturalna: pokazy chińskich filmów w Katowicach, wystawy i wernisaże plastyczne, wymiana zespołów tradycyjnej sztuki wokalnej i tanecznej (m.in. w ramach corocznego Międzynarodowego Studenckiego Festiwalu Folklorystycznego w Katowicach) oraz Chińskiego Nowego Roku w Pekinie (gościem był Studencki Zespół Pieśni i Tańca „Katowice” Uniwersytetu Śląskiego) i w Zabrzu (współorganizatorem wielkiej gali Chińskiego Nowego Roku w styczniu 2017 roku w kopalni Guido w Zabrzu był Uniwersytet Śląski, a rektor UŚ objął galę honorowym patronatem).

11 maja 2017 roku na Uniwersytecie Śląskim gościła delegacja z prowincji Liaoning na północy Chińskiej Republiki Ludowej. Celem spotkania było zintensyfikowanie współpracy z prowincją Liaoning i rozmowy na temat podejmowania wspólnych przedsięwzięć promocyjnych i kulturalnych

Wszystkie opisane elementy to jedynie niewielka część działań polsko-chińskich prowadzonych przez Uniwersytet Śląski. Od 20 do 24 marca 2017 roku odbyła się w Chinach (Pekin i Tianjin) seria spotkań i uroczystości mających na celu sformalizowanie i jeszcze silniejsze umocowanie obecności Polski na Nowym Jedwabnym Szlaku. Uniwersytet Śląski reprezentowali prorektor ds. studentów i kształcenia prof. dr hab. Ryszard Koziołek oraz dr Agnieszka Tambor. 21 marca 23 polskie i chińskie uniwersytety i politechniki podpisały umowę o powstaniu chińsko-polskiego konsorcjum uniwersyteckiego. Konsorcjum ma poszerzyć możliwości wymiany akademickiej, umożliwić organizowanie jak największej liczby wspólnych przedsięwzięć kulturalnych i dać także podłoże do rozwinięcia dotychczasowych działań na pole nauk ścisłych (m.in. lektoraty języka chińskiego w zakresie słownictwa specjalistycznego) oraz działań związanych z rozwojem gospodarki i innowacyjności. Marcowa wizyta w Chinach dała możliwości znacznego rozwinięcia i poszerzenia dotychczasowej współpracy. Jej efektem ma stać się utworzenie na UŚ klasy konfucjańskiej, która pod patronatem Hanbanu (Instytucja Chińskiego Ministerstwa Edukacji) będzie dbała o przedsięwzięcia polsko-chińskie realizowane na Uniwersytecie, w Katowicach i w całym regionie. Oficjalne zatwierdzenie i przekazanie umowy konsorcyjnej nastąpiło 27 kwietnia 2017 roku na Konferencji Polskich i Chińskich Uczelni (umowę uroczyście odebrał prorektor ds. finansów i rozwoju dr hab. prof. UŚ Michał Daszykowski), podczas której odbyło się także otwarcie Wspólnego Centrum Badawczego Nowego Jedwabnego Szlaku. Na Konferencji gościli przedstawiciele chińskich ośrodków akademickich z Pekinu, Chongqing oraz Tianjinu. Podczas Konferencji dyskutowano na temat współpracy naukowej, wymiany kadry oraz form wspólnych działań edukacyjnych. Odbyło się także spotkanie z przedstawicielami Urzędu Miasta Poznania. Uczestnictwo Uniwersytetu Śląskiego w chińsko-polskim konsorcjum uniwersyteckim otworzy z całą pewnością nowe możliwości i ścieżki rozwoju.