Jest trzykrotnym stypendystą ministra nauki i szkolnictwa wyższego za wybitne osiągnięcia naukowe, multistypendystą JM Rektora UŚ za osiągnięcia naukowe, laureatem wyróżnienia rektora UŚ za działalność naukową oraz popularnonaukową, najlepszym absolwentem Uniwersytetu Śląskiego w 2014 roku oraz stypendystą Ministerstwa Edukacji i Kultury Republiki Indonezji (2016).

Mgr Tomasz Burdzik, doktorant Wydziału Nauk Społecznych UŚ

Interdyscyplinarne zainteresowania rozwijane w trakcie studiów na MISH znalazły odzwierciedlenie w podejmowanej problematyce badawczej, obejmującej różnorakie zagadnienia, wśród których można wyróżnić socjologię prawa, etykę oraz kultury Azji, w szczególności Indonezji oraz Japonii.

Doktorant zauważa, iż aktywność naukowa w różnych dziedzinach jest korzystna, ponieważ pozwala spojrzeć na dane zagadnienia z innej perspektywy. Prócz tego chroni przed rutyną – w zależności od potrzeby oraz od nastroju można podejmować odmienne zagadnienia.

– Publikuję prace z filozofii, antropologii kulturowej i socjologii prawa, więc – jak widać na moim przykładzie – interdyscyplinarność może być realizowana w codziennej pracy badawczej – stwierdza.

Socjologia prawa zajmuje się badaniem zależności między prawem a społeczeństwem. Aby prawo mogło prawidłowo działać, należy uwzględnić kontekst społeczny, w którego obrębie prawo ma działać. W przeciwnym razie prawo nie będzie efektywne. Dzięki socjologii prawa dostrzega się zależności między dziedzinami, które, niestety, w naszym kraju są ignorowane poprzez nadmierne skupienie się na normatywnym wymiarze prawa, a pominięciu aspektu społeczno-kulturowego. Etyka ukierunkowuje na moralny charakter podejmowanych działań, przez co może stanowić uzupełnienie socjologii prawa. Kontakt z innymi kulturami łączy wymienione elementy, ponieważ stanowi zetknięcie z systemami prawno-obyczajowymi odmiennymi od tych, z którymi ma się do czynienia na co dzień; ocena tych samych zachowań może być odmienna, co czyni odkrywanie innych kultur intrygującym.

Efektem międzyobszarowych zainteresowań badawczych, w szczególności azjatyckich, są wyjazdy badawcze, w trakcie których Tomasz Burdzik prowadził m.in. badania terenowe wśród plemion Dajaków na Borneo Centralnym i Wschodnim oraz Madura na Borneo i Jawie Wschodniej.

Doktorant już od dzieciństwa interesował się plemionami oraz odległymi miejscami, jednak szczególną uwagę skupił na Azji, której mentalność oraz kultura zaowocowały dalszym rozwojem zainteresowań. Czytanie książek, oglądanie programów podróżniczych, a w końcu wystąpienia na konferencjach, pisanie artykułów czy też kontakty z zagranicznymi instytucjami sprawiły, że mgr Burdzik znalazł się w miejscach, które niewielu decyduje się odwiedzić.

– Zainteresowanie badaczy ogniskuje się głównie na kulturze jawajskiej oraz balijskiej ze względu na stosunkowo dobrze rozwiniętą infrastrukturę, która determinuje miejsce podejmowanych badań. Zdecydowanie odmiennie sytuacja prezentuje się na Borneo, gdzie z racji słabo rozwiniętej sieci dróg, dokuczliwości owadów (szczególnie komarów niosących ze sobą zagrożenie malaryczne) oraz mentalności plemiennej, nie tak otwartej jak w przypadku kultury jawajskiej, niewielu badaczy spoza Indonezji miało okazję obserwować, jak w rzeczywistości wygląda tamtejsze życie – mówi Tomasz Burdzik. – Prócz tego, żyjąc wśród miejscowych, uzyskuje się niepowtarzalną szansę na poznawanie ich rzeczywistości. Niektóre zagadnienia opisywane w literaturze przez badaczy, np. Pancasila (indonezyjska ideologia narodowa mająca jednoczyć multikulturowy naród), prezentowane są w błędny sposób. Czerpiąc wiedzę jedynie z dostępnej literatury, przyswajałbym nieprawdziwe informacje, zaś żyjąc wśród Indonezyjczyków, potrafię zweryfikować dostępne materiały.

Doktorant eksploruje obszary trudno dostępne geograficznie oraz kulturowo nie tylko ze względu na ich odległe położenie wymuszające stosowanie różnorakich środków lokomocji, nierzadko wiele godzin w upale, wśród kąsających komarów czy też latających mrówek. Inny system wierzeń, obyczajów, język czy nawet kuchnia to zetknięcie się odmiennością w stosunku do tego, co mamy w Europie. Czasem dochodzi do niezwykłych spotkań:

– W Sampit, w którym w 2001 roku miały miejsce masakry ludności będące wynikiem konfliktu między plemionami Dajaków i Madura, zostałem zaproszony na tradycyjne wesele. Prosto z ulicy, gdzie spacerowałem! Podobnie na Bali, w Nusa Dua, gdzie wziąłem udział w ceremonii wyboru nowego lokalnego lidera (ketua adat), po rozmowie na temat indonezyjskiej polityki przy świątyni hinduistycznej. Wywarłem dobre wrażenie, więc zostałem wpuszczony między miejscowych notabli.

Tomasz Burdzik popularyzuje wiedzę nie tylko poprzez udział w konferencjach naukowych, publikacje oraz prowadzenie zajęć dla studentów, ale również dzięki wystawom zdjęć z odbytych podróży oraz wizytom w szkołach. Dzieląc się swoimi doświadczeniami z uczniami, zachęca do odkrywania świata oraz realizowania swoich planów. Poza granicami kraju magister Burdzik promuje polską kulturę poprzez prezentacje dla dzieci i młodzieży ukazujące dziedzictwo kulturowo-przyrodnicze naszego kraju, egzotycznego dla mieszkańców tropików.