Wernisaż wystawy w Galerii Uniwersyteckiej Wydziału Artystycznego

Umiejscawianie się i przemieszczanie to najważniejsze działania, które sprawiają, że miejsce jest czymś, czego się poszukuje - Paul Ricoeur

5 listopada w centrum konferencyjnym w Cieszynie oraz w Galerii Uniwersyteckiej Wydziału Artystycznego odbyły się konferencja naukowa oraz wernisaż wystawy związane z projektem "Forum II. Człowiek jest w drodze. Pejzaż śląski - pamięć, tradycja, współczesność".

Przedsięwzięcie, zorganizowane przez pracowników Katedry Teorii Sztuki i Dydaktyki Artystycznej Instytutu Sztuki, któremu towarzyszy publikacja o tym samym tytule pod redakcją prof. Anny Kowalczyk-Klus i dr. Ryszarda Solika, jest kontynuacją zainicjowanej w 2005 r. formuły Forum - interdyscyplinarnego spotkania sztuki i nauki. Otwartego dyskursu, nawiązującego z jednej strony do perspektyw interpretacyjnych w humanistyce, związanych z odkryciem "kulturowej natury" wytworu sztuki i literatury, a tym samym do tak zwanego "zwrotu kulturowego", z drugiej zaś do realizowanej w Katedrze Teorii Sztuki i Dydaktyki Artystycznej problematyki badawczej, która mając charakter zróżnicowanej, interdyscyplinarnej refleksji, ujmowała wytwory sztuki z uwzględnieniem rozmaitych strategii interpretacyjnych.

Przedmiotem Forum II uczyniono tym razem zagadnienie "Pejzażu śląskiego", jako metafory kulturowej przestrzeni obecności. Zaproszenie na Forum - przestrzeń spotkania sztuki i nauki - skierowano do zainteresowanych problematyką krajobrazów śląskich artystów plastyków, fotografów oraz badaczy reprezentujących różne dziedziny humanistyki. Tytułowy pejzaż śląski przesycony widmem zdegradowanej przemysłem natury, chaotycznej industrializacji i urbanistyki, kontrastem przeciwstawnych wartości, intrygujący różnorodnością kulturowych stratyfikacji pogranicza, nadto zachowań i zwyczajów podlegających tyleż mitologizacji, co zyskujących wymiar uogólniającego stereotypu - okazał się niezwykle interesującym polem refleksji i artystycznego doświadczenia. Dały temu wyraz wystąpienia i opublikowane teksty, a także zaprezentowane na wystawie realizacje artystyczne.

W towarzyszącej konferencji i wystawie publikacji znaleźli się przedstawiciele różnych dziedzin humanistyki, artyści z Instytutu Sztuki Wydziału Artystycznego, Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach oraz twórcy związani z regionem: prof. dr hab. Tadeusz Sławek, ks. prof. dr hab. Jerzy Szymik, prof. dr hab. Wiesława Korzeniowska, prof. UŚ dr hab. Maria Pulinowa, prof. dr hab. Jerzy Żaba, prof. UŚ. dr hab. Jadwiga Uchyła-Zroski, prof. Anna Kowalczyk-Klus, prof. Eugeniusz Delekta, prof. Krystyna Filipowska, prof. Roman Starak, dr Ryszard Solik, dr Aleksandra Giełdoń-Paszek, dr Anna Gomóła, dr Danuta Kocurek, prof. Michał Kliś, prof. Jan Szmatloch, Tadeusz Michał Siara, Kazimierz Szołtysek, dr Ewa Satalecka, dr hab. Krzysztof Kula, dr Ireneusz Botor, dr Tomasz Tobolewski, mgr Ewa Linkiewicz, mgr Arkadiusz Gola. Na konferencji natomiast wystąpili: prof. Anna Kowalczyk-Klus, prof. Michał Kliś, prof. dr hab. Maria Zofia Pulinowa, prof. dr hab. Jerzy Żaba, dr Anna Gomóła, dr Ryszard Solik, prof. dr hab. Wiesława Korzeniowska, prof. Jadwiga Uchyła-Zroski, dr Aleksandra Giełdoń-Paszek, dr Ireneusz Botor, mgr Ewa Linkiewicz.

Podczas Forum II przedstawiono zagadnienie pejzażu w aspekcie przestrzeni umiejscowienia, zamieszkiwania i identyfikacji. Prezentujące się krajobrazy, obszary, terytoria, przyjmując piętno ludzkiego uczestnictwa, ustanawiane i współkształtowane we wspólnocie twórczości i refleksji, w doświadczeniu sztuki i tekstu, aktualizują poczucie przynależności do miejsca, wartości i wspólnoty. Zagadnienie usytuowane w bezpośredniej bliskości do problematyki umiejscawiania i dylematów współczesności, w kontekście diagnozy kultury ponowoczesnej i nieokreśloności znacznych jej obszarów, uczyniło z pejzażu śląskiego swoiste "miejsce" spotkania i pamięci, realne i symboliczne zarazem.