W Cieszynie powstała Katedra Dzieci o Specjalnych Potrzebach Edukacyjnych, której program realizowany jest na Wydziale Etnologii i Nauk o Edukacji oraz Wydziale Artystycznym. Działalność Katedry jest skierowana do dzieci zarówno wybitnie uzdolnionych, jaki i z zaburzeniami rozwoju zmysłów, rozwoju umysłowego oraz ruchowego, w tym afazją ruchową, ze sprzężonymi zaburzeniami rozwojowymi, z całościowymi zaburzeniami rozwojowymi (np. autyzm, zespół Aspergera, ADHD), z zagrożeniami i niedostosowaniem społecznym.
Realizacja zróżnicowanej oferty edukacyjnej, umożliwiającej rozwój uzdolnień i pozwalającej dzieciom odkryć swój talent, możliwa jest dzięki indywidualnemu podejściu do każdego studenta. Po wykładach, wspólnych dla wszystkich dzieci, odbywają się warsztaty, które są dostosowane do indywidualnych potrzeb edukacyjnych, w zależności od rodzaju zadeklarowanych przez rodziców uzdolnień lub zaburzeń. Warsztaty muzyczne, plastyczne, ruchowe, teatralne, etnologiczne – a zatem edukacja poprzez zabawę – są szansą na przeżycie wielkiej przygody i umożliwiają rozwój w różnych dziedzinach nauki i sztuki.
Zajęcia prowadzone są pod okiem specjalistów – pracowników Instytutu Nauk o Edukacji, Zakładu Pedagogiki Specjalnej, którzy koordynują wykłady i warsztaty oraz asystują podczas wszystkich spotkań z małymi studentami. Celem działalności Katedry jest rozwijanie i wzbogacanie dotychczasowych zainteresowań, wiedzy i umiejętności, rozbudzanie ciekawości poznawczej i inspirowanie do odkrywania nowych obszarów zainteresowań, kształtowanie intelektu, zapału do nauki oraz osobowości małych studentów. Ukazywanie korzyści, jakie daje wykształcenie
uniwersyteckie, pomoc dzieciom w poszukiwaniach, odkrywaniu i rozpoczynaniu własnej drogi do sukcesu to zadania, które są priorytetem dla organizatorów. W gronie studentów Katedry są również tacy, którym z pewnością nigdy nie będzie dane studiować. Dla wielu z nich, jak również dla ich rodziców lub opiekunów, może to być jedyna szansa na spełnienie marzeń związanych z edukacją w gmachu uniwersytetu, pobieraną pod okiem naukowców. Z kolei dla nauczycieli akademickich oraz studentów studiów pedagogicznych, spotkania w ramach Uniwersytetu Śląskiego Dzieci są okazją do sprawdzenia się w pracy zawodowej i obserwacji efektów tej pracy.
Podczas spotkań naukowych przekazywane są dzieciom również informacje o historii, geografii i kulturze Ziemi Cieszyńskiej. Prowadzone są starania o włączenie w poczet studentów dzieci mieszkających w Republice Czeskiej, które często mają polskie korzenie, a uczestnictwo w zajęciach uniwersyteckich umożliwiłoby im nawiązanie kontaktów z rówieśnikami z drugiej strony granicy. Dzięki takim działaniom Uniwersytet Śląski chce zbliżyć się do społeczności lokalnej, udostępniać potencjał intelektualny, wiedzę i doświadczenie akademickie najmłodszym mieszkańcom regionu.
Równolegle z zajęciami dla dzieci planowane jest prowadzenie bezpłatnych warsztatów dla rodziców i opiekunów, a wśród proponowanych tematów dla dorosłych są między innymi: warsztaty z ruchu rozwijającego, spotkania kulinarne, kosmetyczne, dietetyczne oraz pedagogizacja.
Lata integracji pokazały i wciąż pokazują, że każde dziecko, niezależnie od jego stanu psychofizycznego, chce się uczyć i ma – na miarę swoich możliwości – bardzo duży potencjał. Nauka może odbywać się na wiele sposobów i wcale nie musi kończyć po wyjściu z klasy. Podobnie jest z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych, którzy uczą się w każdym miejscu i o każdym czasie, a edukacja uniwersytecka będzie dla nich nie tylko przygodą, ale również wskaże możliwości realizowania własnych pasji i uzdolnień.