Instytut Historii UŚ od 2008 roku uczestniczy w europejskim projekcie edukacyjnym o nazwie Common Constitution and Language Learning (CCLL), którego tematem przewodnim jest problematyka Konstytucji Europejskiej. Idea niniejszego projektu zrodziła się w ramach Programu Comenius, a jej celem jest upowszechnienie wiedzy na temat zjednoczonego kontynentu. Empiryczne badania związane z referendum na temat Konstytucji wykazały bowiem, że młodzież w Europie nie posiada wystarczającej wiedzy o Unii Europejskiej i o projekcie jej Konstytucji. Irlandzkie referendum dotyczące Konstytucji Europejskiej, w którym obywatele tego kraju opowiedzieli się przeciw jej obowiązywaniu, pokazało dobitnie konsekwencje takiej niewiedzy, dowiodło też, że europejska polityka jest dla obywateli UE nieznana i niezrozumiała.

Zamysłem uczestników projektu jest integracja Europy poprzez edukację obywatelską powiązaną z nauczaniem języków obcych. Stąd też celem projektu jest przygotowanie materiałów dydaktycznych w dwóch językach: angielskim i niemieckim, do wykorzystania na lekcjach języka obcego lub w bilingualnym nauczaniu przedmiotów edukacji obywatelskiej w krajach, których reprezentanci uczestniczą w projekcie (w wypadku naszego kraju są to lekcje wiedzy o społeczeństwie). Nauczanie bilingualne, które staje się w Polsce (szczególnie na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim) coraz powszechniejsze, prowadzone jest najczęściej znaną i coraz popularniejszą metodą nauczania-uczenia się CLiL (Content Language integrated Learning). Polega ono na tym, że treści pewnych przedmiotów szkolnych przekazywane i dyskutowane są zarówno w języku ojczystym, jak i w języku obcym, co pozwala na jego szybsze i lepsze przyswajanie, ale także utrwalanie poruszanych zagadnień. Ponieważ tego typu edukacja daje okazję do organizowania i prowadzenia debat, istnieje duża szansa na stymulowanie uczniów w celu większego zainteresowania problematyką struktur, organizacji i funkcjonowania Unii Europejskiej. Jak zauważyli inicjatorzy projektu, debata na temat wspólnej Konstytucji tworzy tło do refleksji o europejskiej tożsamości i wspólnej polityce, dając okazję do stawiania skomplikowanych i elementarnych pytań.

By edukację tę uczynić interesującą, w ramach projektu trwają prace nad przygotowaniem innowacyjnych materiałów dydaktycznych, które po pierwsze będą spełniały kryteria merytoryczne z zakresu nauk społecznych, po drugie uwzględnią aktualne standardy wiedzy dydaktycznej, po trzecie – przygotowane zostaną w dwóch wersjach językowych. Projekt niniejszy od samego początku pomyślany był jako efekt współpracy międzynarodowej. Biorą w nim udział partnerzy z 12 krajów Europy. Wśród nich znajdują się szkoły różnego szczebla z Austrii, Bułgarii, Czech, Niemiec, Finlandii, Wielkiej Brytanii, Włoch, Węgier, Holandii, Rumunii, Hiszpanii i Polski. Z naszego kraju, obok pracowników Instytutu Historii Uniwersytetu Śląskiego, uczestniczą w nim pracownicy dydaktyczni Nauczycielskiego Kolegium Języków Obcych w Tychach. Koordynatorem całego projektu jest Staatliches Seminar für Didaktik und Lehrerbildung (Krajowe Seminarium dla nauczania i kształcenia nauczycieli) oraz szkoły średnie i specjalne we Freiburgu. Płaszczyzną porozumiewania się uczestników projektu jest przede wszystkim strona internatowa (www.ccll-eu.eu), na której zamieszczane są najważniejsze informacje związane z podejmowanymi działaniami. Aktualnie strona zawiera m.in. informacje na temat sposobów realizacji edukacji obywatelskiej w Europie (w Austrii, Włoszech, Holandii, Węgrzech, Bułgarii, Czechach, Polsce, Hiszpanii/Katalonii oraz Wielkiej Brytanii), dane i prezentacje opisujące partnerów i instytucje współpracujące przy projekcie (wśród tych ostatnich m.in. periodyk Deutschland&Europa (Niemcy i Europa) z Badenii-Wirtembergii, Wydział Nauk Politycznych Uniwersytetu we Freiburgu, Europejski Parlament Młodzieży czy Niemiecko-Węgierskie Centrum Edukacji).

Obok zamieszczania efektów własnej pracy na stronie internetowej, delegacje uczestniczących w projekcie instytucji spotykają się na kilkudniowych mityngach, organizowanych każdorazowo w innym mieście. Odbyły się one już m.in. we Freiburgu (od 2 do 5 marca 2008 roku), w Innsbrucku (od 2 do 4 września 2008), a ostatnio w holenderskim Vento (od 12 do 15 lutego 2009). Sprawozdania z nich i ustalenia także można znaleźć na stronie internetowej. Jednak najważniejszym elementem, który winien pojawić się na niej w niedalekiej przyszłości, jest blok materiałów dydaktycznych. Mają być one efektem zaleceń „procesu bolońskiego”, w myśl którego zmianie winno ulec kształcenie nauczycieli. Wielość doświadczeń instytucji kształcenia nauczycieli, możliwość międzynarodowej współpracy, wymiany myśli i doświadczeń oraz dorobek dydaktyczno-merytoryczny poszczególnych placówek, powinny zaowocować ciekawymi rozwiązaniami. W przypadku pracowników Instytutu Historii oraz Nauczycielskiego Studium Języków Obcych tematyką przez nich podjętą są kwestie migracji Polaków do innych państw Unii oraz problem ich zatrudnienia, a także wybory do Parlamentu Europejskiego. W obydwu przypadkach pracownicy IH odpowiedzialni są za opracowanie merytoryczno-dydaktyczne, pracownicy NSJO za stronę językową. Efektem prac będą scenariusze zajęć wraz z materiałami niezbędnymi do ich prowadzenia, dostępne zarówno w wersji drukowanej, jak i elektronicznej (na stronie internetowej projektu).

Warto zauważyć, że materiały dydaktyczne, dostosowane do wymagań nauczania w języku angielskim i niemieckim zgodnie z zasadami CLIL, będą poddane standaryzacji na stosownych grupach młodzieży szkolnej, a co za tym idzie, sprawdzone pod względem ich przydatności w warunkach szkolnych. Zdaniem autorów projektu, wszelkie podejmowane działania winny przyczynić się do poprawy jakości edukacji obywatelskiej, lepszego zrozumienia ważnych dla współczesnych Europejczyków kwestii, dostrzeżenia barwności i różnorodności europejskiej kultury politycznej oraz doskonalenia umiejętności posługiwania się językiem obcym przez młodych Polaków. Dla uczestniczących w nim pracowników naukowo-dydaktycznych udział w projekcie stanowi ponadto okazję do porównania stanu wiedzy i umiejętności ¬w różnych państwach UE, a także wykorzystywania pozyskanych informacji w procesie kształcenia. Te ostatnie rozwiązania są szczególnie ważne z perspektywy przygotowywania młodych kadr nauczycielskich z zakresu języków obcych (NKJO) i wiedzy o społeczeństwie (IH UŚ).