UŚM to projekt Uniwersytetu Otwartego, który działa na Uniwersytecie Śląskim od dziewięciu lat. Miniony rok przyniósł zmiany, których nikt się nie spodziewał, a do których musieliśmy się błyskawicznie dostosować. Czy w tej sytuacji zwinęliśmy żagle? Skądże znowu!

Koordynatorki UŚ Maturzystów: Ewa M. Walewska i Aleksandra Więcek-Gigla

Choć pandemia wywróciła do góry nogami ustalony porządek na wszelkich etapach edukacji formalnej, pewne jej elementy pozostają niezmienne. Jednym z nich jest konieczność zdawania matury przez uczniów chcących rozpocząć studia wyższe. Jak co roku część abiturientów potrzebuje wsparcia w przygotowaniach do egzaminu dojrzałości i szuka w tym celu korepetycji. Nasza jednostka niezmiennie oferuje maturzystom wsparcie wykładowców akademickich UŚ w ramach intensywnych kursów maturalnych (6-miesięcznych i 3-miesięcznych) oraz towarzyszących wydarzeń edukacyjnych, takich jak Nocne Powtórki Maturalne.

Obecnie proponujemy naszym kursantom zajęcia w nowoczesnej, ale też koniecznej w pandemicznych realiach, formie. Spotkania przeprowadzane na Skype’ie i Zoomie, testy wiedzy w aplikacjach, materiały udostępniane na wirtualnych tablicach, facebookowe zamknięte grupy dla kursantów – to nasze narzędzia pracy, które pozwalają nie tylko zadbać o bezpieczeństwo zdrowotne, ale także znieść ograniczenia przestrzenne.

Zajęcia odbywają się online, dlatego obecnie możemy zaprosić do udziału w kursach uczniów z całego kraju, bez względu na odległość od Katowic. Już przed pandemią część rynku usług korepetytorskich działała na zasadach pracy zdalnej, korzystając z wideokonferencji prowadzonych przez różne aplikacje sieciowe, co oczywiście przekłada się na wygodę spotkań, oszczędność czasu i wyeliminowanie kosztów transportu. Mamy jednak nadzieję, że już niedługo będziemy mogli zaoferować młodzieży możliwość powrotu do stacjonarnych zajęć, wykładowych sal, wspólnej pracy warsztatowej i wizyt w laboratoriach, a przede wszystkim bezpośredniego kontaktu i wsparcia.

Aktualnie w ramach naszych kursów online spotkania na żywo z trenerami odbywają się raz w tygodniu w wygodnych porach popołudniowych i trwają 2,5 godziny zegarowej. Każdy wykładowca wybiera własną formę zajęć. O wypracowanej przez siebie tegorocznej formule powtórek maturalnych z biologii opowiadają prowadzący dr Anna Fuchs-Urbisz oraz dr Łukasz Chajec:

– W tym roku warsztaty prowadzimy w zmienionej formie, dostosowanej do aktualnej sytuacji epidemiologicznej. Z uczestnikami łączymy się za pośrednictwem komunikatora Skype, który pozwala nam na pełną interakcję z uczniami. W trakcie spotkań omawiamy kolejne zagadnienia, a zdobytą wiedzę weryfikujemy, rozwiązując testy, quizy i zadania maturalne. Wykorzystujemy do tego aplikacje, takie jak Mentimeter, Quizizz oraz Kahoot. Zadania wplatamy również w prezentacje udostępniane uczestnikom w trakcie spotkań. Poza tym oczywiście analizujemy pytania, które pojawiły się na maturze w poprzednich latach. Wykorzystujemy metodę odwróconej klasy, ponieważ staramy się mobilizować uczniów do aktywnego uczestniczenia w warsztatach, nie tylko w ich trakcie, ale też pomiędzy spotkaniami. W ramach tej metody przed zajęciami udostępniamy uczestnikom materiały na zamkniętej grupie facebookowej naszych warsztatów (są to zazwyczaj filmy, materiały dydaktyczne). Na ich podstawie uczestnicy przygotowują się do zajęć, a samo spotkanie grupy to już intensywne powtórki materiału, konieczne objaśnienia oraz sprawdzenie poziomu przyswojenia wiedzy. Zajęcia prowadzone w formie zdalnej mają jednakże pewne ograniczenia. Dotychczas podczas stacjonarnych spotkań zawsze staraliśmy się zamienić teorię na praktykę i pokazywać uczestnikom biologię w naukowej praktyce, także w laboratorium. Niestety obecna sytuacja uniemożliwia nam taki sposób prowadzenia zajęć, co jest również dla nas ogromnym wyzwaniem.

Trenerzy UŚM często wykorzystują blended learning, czyli koktajl metod dydaktycznych, ograniczając tradycyjną formę podającą na rzecz map myśli, multimediów wespół z nowymi technologiami, innowacyjnych technik zapamiętywania i sposobów szybkiego uczenia się. O prowadzonych przez siebie zajęciach z chemii opowiada mgr Paulina Dybał:

– Przychodzimy z pomocą zagubionym maturzystom, którzy są zmuszeni przygotować się do egzaminu dojrzałości w trakcie zajęć online. Podczas warsztatów kursanci mogą usystematyzować swoją wiedzę nabytą w czasie edukacji szkolnej, powtórzyć i omówić z trenerem wszystkie problematyczne zagadnienia, a także zgłębić strategię rozwiązywania zadań maturalnych. Tegoroczne zajęcia z chemii prowadzone są za pomocą platformy Microsoft Teams. Wspólnie z uczestnikami kursu podzieliliśmy obszerny materiał na mniejsze bloki tematyczne związane z chemią nieorganiczną oraz organiczną. Spotkania zwykle rozpoczynają się od przypomnienia zagadnień teoretycznych w formie krótkiej prezentacji oraz dyskusji. Następnie skupiamy się na analizie i rozwiązywaniu zadań maturalnych oraz dzielimy się wiedzą i doświadczeniami. W celu uporządkowania informacji tworzymy wirtualne tablice przy pomocy aplikacji Padlet. Umieszczamy na nich zgromadzone materiały oraz przydatne linki. Na podsumowanie danego zagadnienia kursanci rozwiązują quizy przygotowane za pomocą aplikacji, takich jak Quizizz, Kahoot, Wordwall, czy LearningApps.

Spotkania prowadzone poprzez sieć ułatwiają grywalizowanie edukacji. Liczne bezpłatne (lub w opcji freemium) aplikacje pozwalają na szybkie i wygodne sprawdzanie przyswojonej wiedzy kursantów w atrakcyjnej formie zbliżonej do gry, gdzie uczestnicy zdobywają punkty i konkurują ze sobą w quizowych wyścigach i potyczkach. Spotkania przybierają jednak na ogół formę podobną do zajęć akademickich w formule ćwiczeń – kanał audio pozwala na toczenie grupowych dyskusji, wirtualne tablice dają możliwość wspólnego tworzenia map myśli i banków materiałów edukacyjnych, a funkcja chmury odpowiedzi pozwala na przeprowadzanie wirtualnych burz mózgów.

Zdalna forma zajęć to nie jedyna nowość, jaką przygotowaliśmy dla maturzystów. Wychodząc naprzeciw aktywnościom i zainteresowaniom uczniów uruchomiliśmy na Instagramie profil usmaturzystow, gdzie prowadzone jest Prokrastynatorium Maturzysty. Projekt ma na celu zebranie i przedstawienie rozlicznych zajęć abiturientów, które są dla nich dalece ciekawsze i bardziej pochłaniające, aniżeli nauka do majowych egzaminów. Prokrastynacja to tendencja do odwlekania i odkładania na później pilnych działań, projektów czy zadań, mimo pełnej świadomości pogorszenia sytuacji wskutek tego opóźnienia. Ludzie prokrastynują niezależnie od wieku, nie jest to więc zajęcie wyłącznie maturzystów. Jednakże obserwując ich działania wiemy, że to oni są wirtuozami w tej dziedzinie, toteż, oddając sprawiedliwość ich pomysłowości, dzielimy się na Instagramie tym, co uczniowie są w stanie robić, by nie uczyć się do matury. Ponadto profil usmaturzystow publikuje ciekawostki ze świata, związane luźno z przedmiotami maturalnymi, wszak – o czym nie wypada zapomnieć – matura za pasem... Śledzić nasze działania można także na naszym fanpage’u na Facebooku oraz na stronie: www.maturzysta.us.edu.pl.

Już w lutym 2021 roku ruszają trzymiesięczne Intensywne Warsztaty Maturalne z 7 przedmiotów: biologii, chemii, geografii, matematyki (poziom podstawowy i rozszerzony) języka polskiego (poziom podstawowy i rozszerzony), historii i WOS.