Własność przemysłowa to pojęcie węższe od własności intelektualnej. Jej przedmioty podzielić należy na dwie grupy: rozwiązania i oznaczenia. Wśród rozwiązań można wymienić: wynalazki, wzory użytkowe, wzory przemysłowe, topografie układów scalonych, projekty racjonalizatorskie, nowe odmiany roślin, tajemnice przedsiębiorstwa, natomiast wśród oznaczeń: nazwy handlowe (oznaczenia przedsiębiorstw), znaki towarowe (oznaczenia towarów i usług) i oznaczenia geograficzne. Spośród wymienionych przedmiotów własności przemysłowej, Uniwersytet Śląski chroni przede wszystkim wynalazki oraz znaki towarowe, a także kilka wzorów przemysłowych i użytkowych.

Obraz świecących polimerów pod wpływem działania promieni ultrafioletowych

Niewątpliwie najbardziej istotnym elementem ochrony własności intelektualnej Uniwersytetu Śląskiego, zarówno pod względem naukowym, prestiżowym, jak i komercyjnym, jest ochrona patentowa wynalazków, które są wynikiem pracy naukowej. Potrzebę ochrony innowacyjnych rozwiązań technicznych powstających w pracowniach czy laboratoriach UŚ dostrzega już nie tylko kadra zajmująca się ich ochroną i komercjalizacją, ale także sami naukowcy, których coraz większa grupa, oprócz tworzenia innowacyjnych rozwiązań, myśli również o ich efektywnej komercjalizacji poprzez wdrożenie w przemyśle. Efektywna komercjalizacja zależna jest w dużej mierze od zapewnienia tym rozwiązaniom skutecznej ochrony prawnej. Stąd od kilku lat zauważalny jest wyraźny wzrost liczby zgłoszeń do ochrony różnych przedmiotów własności przemysłowej (głównie wynalazków). W poprzednich latach liczba zgłoszeń w Urzędzie Patentowym dochodziła do 10 na rok. Wzrost nastąpił od 2010 roku, w którym odnotowano 13 zgłoszeń. W 2011 roku złożono już 21 zgłoszeń, natomiast w 2012 – aż 24 zgłoszenia. W pierwszej połowie 2013 roku Uniwersytet dokonał już dwunastu zgłoszeń wynalazków, a kolejnych kilkanaście jest w opracowaniu u rzecznika patentowego. Wśród nich są pierwsze w historii Uniwersytetu Śląskiego zgłoszenia międzynarodowe, w tym 3 zgłoszenia wzorów przemysłowych (prawo z rejestracji już zostało udzielone, wzory uzyskały ochronę na terenie całej Unii Europejskiej) oraz jedno zgłoszenie wynalazku do ochrony patentowej w Europejskim Urzędzie Patentowym. Tak duża liczba zgłoszeń plasuje nas w ścisłej czołówce krajowej wśród uczelni nietechnicznych. Potwierdził to tegoroczny ranking szkół wyższych „Perspektyw”, według którego UŚ pod względem innowacyjności zajmuje czwarte miejsce w Polsce wśród uniwersytetów. Jednym z ważniejszych kryteriów opublikowanego rankingu był stopień prawnej ochrony innowacji, zwłaszcza liczba zgłoszeń patentowych na wynalazki. W liczbie zgłoszeń przodują już tradycyjnie naukowcy z Instytutu Chemii, Instytutu Informatyki oraz Instytutu Nauki o Materiałach.

Współtwórcami kolumny głośnikowej są dr inż. Robert Koprowski i prof. zw. dr hab. inż. Zygmunt Wróbel

We wskazanych p r z y p a d k a c h „ilość” szła w parze z „jakością”, coraz większa część rozwiązań wzbudza bowiem zainteresowanie przedstawicieli przemysłu, a niektóre zostały docenione między innymi na targach i konkursach innowacji, np. złotym medalem podczas VII Międzynarodowych Targów Innowacji Gospodarczych i Naukowych INTARG – KATOWICE 2012, które odbyły się w październiku 2012 roku na terenie Śląskiego Centrum Targowego (Katowice, ul. Bytkowska 1B), zostało nagrodzone rozwiązanie pod nazwą „Świecące polimery” – polimery syntetyczne o właściwościach fotoluminescencyjnych, działające jak barwnik, który można dodać do farb czy lakierów; jest on przeźroczysty, a swoje właściwości świetlne i koloryzujące uaktywnia dopiero w promieniach UV. Obecnie naukowcy są w stanie stworzyć całą paletę barw RGB (model przestrzeni barw: czerwonej, zielonej i niebieskiej).

W ostatnich latach nasi naukowcy zgłosili do ochrony wiele innych bardzo ciekawych przedmiotów własności przemysłowej z różnych dziedzin, w tym: „Sposób otrzymywania 1,4-bis(2,2’-bitiofen-5-ylo)- -1,3-butadiynu” (Instytut Chemii), „Modyfikowane włókna na bazie polimerów syntetycznych i/lub naturalnych oraz sposób ich otrzymywania” (Instytut Materiałoznawstwa) czy „Foliowy czujnik taktylny” (Instytut Informatyki).