Fakty

W ciągu ostatnich pięciu lat Uniwersytet Śląski podpisał ponad 160 umów partnerskich z podmiotami i instytucjami o zróżnicowanych profilach działalności, w tym kilkadziesiąt w ciągu ostatniego roku. W kwietniu 2013 roku w ogólnopolskim konkursie Centrum Innowacji WKTiR „Lider Innowacji” Uniwersytet Śląski został wyróżniony statuetką „Superlider Innowacji” za całokształt działalności w zakresie pogłębiania relacji nauki z przemysłem.

Kadry innowacyjnej gospodarki

Podstawą wzmacniania relacji nauki z gospodarką są inwestycje w przedsiębiorczą kadrę naukową – szkolenia z zakresu ochrony patentowej, zarządzania projektami badawczymi i z zakresu form transferu wiedzy, wizyty studyjne w europejskich parkach naukowo-technologicznych. Pracownicy naukowo-dydaktyczni odbywają staże w przedsiębiorstwach, co pozwala im wykorzystać swoją wiedzę i potencjał w praktyce, a zarazem uczy projektowania własnych prac badawczych z uwzględnieniem potrzeb rynku. Odpowiedzią na zapotrzebowanie środowiska akademickiego na profesjonalne usługi w zakresie wspierania postaw przedsiębiorczych są Inkubatory Przedsiębiorczości, które umożliwiają przetestowanie pomysłu studenta czy absolwenta pod kątem jego trafności i innowacyjności.

Badania i rozwój

Transfer przedmiotów własności intelektualnej z uczelnianego laboratorium do przedsiębiorstwa obejmuje kilka etapów. Biuro Współpracy z Gospodarką UŚ wspiera pracowników naukowych podczas całego procesu, jednak, by podejmowane działania były efektywne, potrzebne są przede wszystkim wiedza merytoryczna i zaangażowanie kadry naukowej. We współpracy z rzecznikiem patentowym UŚ przygotowywane są oferty technologiczne pojedynczych rozwiązań, zawierające najistotniejsze dla partnera biznesowego informacje. Następnym krokiem jest wybór optymalnej formy transferu. Często zdarza się, że to firma zgłasza chęć współpracy we wskazanym obszarze. Wówczas BWG wyszukuje pracownika lub zespół o odpowiednich zainteresowaniach badawczych i umawia spotkanie obu stron. W roku akademickim 2012/2013 zainaugurowano cykl regularnych spotkań reprezentantów środowiska akademickiego z przedstawicielami środowiska otoczenia gospodarczego i mediów.

Formy współpracy

Do najpowszechniejszych strategii komercjalizacji w uczelniach należą sprzedaż i licencja. Uniwersytet Śląski najchętniej sięga po tę drugą formę, szczególnie w wypadku rozwiązań mających zastosowanie w kilku obszarach gospodarki. Świadomość potrzeb sfery gospodarki jest dla uczelni sygnałem do modyfikowania swojej oferty. Wiemy już, że spółka jest lepszym partnerem do zawarcia transakcji transferu własności intelektualnej dla firmy, dlatego też tworzymy przy Uniwersytecie spółki odpryskowe spin out/off, wykorzystujące wybrane rozwiązania technologiczne. W roku akademickim 2012/2013 powstały dwie spółki odpryskowe. Spółka spin out „n-lab Marcin Binkowski” korzysta z unikatowej aparatury badawczej Wydziału Informatyki i Nauki o Materiałach – skanera mikrotomograficznego oraz drukarki 3D umożliwiającej analizę różnorodnych preparatów: tkanki kostnej, próbek biologicznych i paleobiologicznych, skał, elektroniki, ceramiki, polimerów i wielu innych. Z kolei spółka abtow Biotechnology sp. z o.o. zarządza Automatycznym Biodetektorem Toksyczności Ogólnej Wody – wynalazkiem pracowników Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska, służącym monitorowaniu stanu czystości wody między innymi dla celów spożywczych. Przedsięwzięcia te stanowią inspirację dla następnych zespołów badawczych. W bardzo zaawansowanej fazie są także działania zmierzające do powołania spółki celowej uczelni – mechanizmu zarządzania własnością intelektualną. Dofinansowanie projektu przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach Programu SPIN-TECH przyspieszy jego realizację.

Uczelnia w regionie

W roku 2012/2013 roku Uniwersytet Śląski przystąpił do kilku inicjatyw klastrowych. Dynamiczny przyrost innowacyjnych rozwiązań w dziedzinach nanotechnologii oraz technologii materiałowej, tworzonych w lokalnych instytucjach naukowych, stanowił podstawę powołania Śląskiego Klastra Nanotechnologicznego. W przypadku HubClub Śląskiego Klastra Multimedialnego, powołanego z inicjatywy Rudzkiego Inkubatora Przedsiębiorczości Sp. z o.o., realizacja wspólnych projektów badawczo-rozwojowych opiera się na innowacjach w branży ICT. Członkowie Klastra reprezentują sektor biznesu – 25 firm z branży IT, sektor nauki oraz sektor publiczny – samorząd terytorialny. Uniwersytet jest także członkiem-założycielem Śląskiego Klastra Wodnego, którego celem jest wzajemna współpraca zmierzająca do ochrony, poprawy jakości i racjonalnego wykorzystania dostępnych zasobów wodnych.

W kwietniu 2012 roku BWG współorganizowało w Centrum Informacji Naukowej i Bibliotece Akademickiej targi innowacji i przedsiębiorczości – II Forum Nowej Gospodarki; w październiku, w ramach wyjazdów studyjnych członków HubClub, jego przedstawiciele brali udział w zorganizowanych w Danii i Szwecji spotkaniach z animatorami inkubatorów, parków naukowo-technologicznych i klastrów.

Plany

Wśród najważniejszych zadań na najbliższe lata można wyróżnić kilka obszarów. Działania związane z powołaniem spółki celowej wymagają inwentaryzacji zasobów intelektualnych, oceny potencjału komercyjnego rozwiązań oraz opracowania szczegółowych strategii komercjalizacji. Planowana jest szeroko zakrojona kampania wizerunkowa potencjału badawczego i infrastrukturalnego UŚ wśród partnerów gospodarczych. Realizację tych celów umożliwi rozwijające się BWG, w skład którego wchodziłby rozszerzony zespół brokerów technologii – stale monitorujących i oceniających potencjał prowadzonych w jednostkach organizacyjnych uczelni badań i wypracowywanych rozwiązań.