Noc Biologów

11 stycznia 2013 roku na Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska odbyła się druga edycja ogólnopolskiej akcji przebiegającej pod nazwą Noc Biologów. Celem wydarzenia jest chęć przybliżenia uczniom i studentom świata mikroorganizmów, roślin i zwierząt. Tegoroczna akcja została zorganizowana pod hasłem „Życie to ruch”. W kategorii pokazów uczestnicy mogli poznać techniki Nordic Walking, dowiedzieć się o właściwościach i sposobach parzenia herbat z całego świata czy przyjrzeć się wirtualnej sali operacyjnej. Doktoranci przygotowali preparaty histologiczne, dzięki którym uczniowie mogli zobaczyć pod mikroskopem, jak wygląda nabłonek jelita, mięsień tkanki, krew człowieka czy „kolorowy” świat komórki roślinnej. W związku z tematem przewodnim nie zabrakło również praktycznych zadań, pozwalających na ocenę kondycji uczestników warsztatów, rozluźniających i rozciągających ćwiczeń, przeznaczonych szczególnie dla tych, którzy spędzają wiele godzin przy komputerze. Na koniec można było zmierzyć swoje parametry fizjologiczne. Zorganizowane zostały również liczne popularnonaukowe wykłady, laboratoria, kwizy i konkursy. Organizatorzy obliczyli, że tej wyjątkowej nocy pracownie Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska odwiedziło ponad 1000 osób.

Fascynujący Świat Roślin

„Niech żyją rośliny” – pod takim hasłem zorganizowano na Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska tegoroczny festiwal Fascynujący Świat Roślin. Wycieczki i gry terenowe, pokazy, wykłady, warsztaty, wystawy czy laboratoria, to tylko niektóre atrakcje przygotowane dla uczestników tej dwudniowej imprezy. Goście Wydziału mogli między innymi przysłuchiwać się pracy pszczół w prawdziwym ulu, dostarczonym przez leśników z Lasów Państwowych, przyglądać się z bliska pułapkom i narządom chwytnym mięsożernych roślin, brać udział w zakładaniu kultur in vitro, przygotowanych przez członów Koła Naukowego „Planeta” czy wreszcie układać bukiety w ramach warsztatów florystycznych. Dużym zainteresowaniem cieszyło się również spotkanie z najgrubszym drzewem świata – cypryśnikiem meksykańskim, rosnącym w Santa Maria del Tule w Meksyku. Na dziedzińcu przy ul. Jagiellońskiej 28 zaproszeni goście, organizatorzy, pracownicy Wydziału, studenci oraz uczniowie wspólnie utworzyli krąg odpowiadający obwodowi ogromnego drzewa (58 metrów). Nie zabrakło również lokalnego akcentu, pokazano bowiem obwód najgrubszego drzewa w Polsce – lipy drobnolistnej z Cielętnik (powiat częstochowski). Wnętrze okręgu wypełniło 57 osób. Uczestnicy brali także udział w licznych konkursach, tematycznych kwizach oraz „przygodówce w realu” – „Quest na kueście”, zorganizowanej w Żarkach przez doktorantki Katedry Geobotaniki i Ochrony Przyrody.

VII Święto Liczby Pi

14 marca to nie tylko urodziny wybitnego fizyka Alberta Einsteina (1879), ale również imieniny ludolfiny. Mało kto wie, że właśnie tą nazwą przez pewien czas określano liczbę Pi – nadano jej tak wdzięczne imię na cześć Ludolfa van Cuelena, który obliczył ją z dokładnością do 35. miejsca po przecinku. Data święta jest nieprzypadkowa. W USA zapisywana jest w postaci „3.14” – przypomina pierwsze cyfry rozszerzenia dziesiętnego liczby Pi. Od siedmiu lat Święto Liczby Pi jest obchodzone również na Uniwersytecie Śląskim. Każdego roku studenci i członkowie kół naukowych Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii prezentują swoje projekty naukowe, dzielą się wiedzą oraz zachęcają uczniów do studiowania kierunków ścisłych. „Mrożące krew w żyłach warsztaty z ciekłym azotem” to tylko jeden z przykładów pomysłowości organizatorów corocznego święta tej wyjątkowej liczby. Chwytliwe tytuły wykładów, pokazów i warsztatów kusiły uczniów, studentów, absolwentów i nauczycieli, którzy zdecydowali się wziąć udział w wydarzeniu. Na uczestników czekały zagadki logiczne i łamigłówki, na wydziałowych ścianach można było podziwiać figury niemożliwe, tego dnia nawet ceny podawano w przeliczniku na liczbę Pi. Wielu chciało spróbować swoich sił, grając w popularne kilkanaście lat temu gry na starych, niemalże zabytkowych już komputerach, udostępnionych przez Muzeum Informatyczne. Sporym zainteresowaniem cieszyły się również konkursy o wdzięcznych nazwach „Pilionerzy”, „Pidejową Porą” czy „Prawdziwe życie Pi”.

Osobliwości Świata Fizyki

„Osobliwości Świata Fizyki” to cykliczna impreza, odbywająca się już od 29 lat w pracowniach Instytutu Fizyki UŚ. Od 1984 roku, przez cały wrzesień, fizycy z Pracowni Dydaktyki Fizyki prowadzą wykłady i pokazy oraz przeprowadzają eksperymenty naukowe. Skierowane są one do uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, zaś ich tematyka związana jest z programem szkolnym. Każdego roku naukowcy przygotowują nowe zestawy pokazów. W zeszłym roku wykłady poświęcone były trzem zagadnieniom. Pierwszy z nich pozwolił zajrzeć w świat atomów dzięki współczesnym „szkłom powiększającym”. Uczestnicy wydarzenia mieli możliwość nie tylko „zobaczenia” atomu, lecz również zetknięcia się z zaskakującymi zasadami rządzącymi światem tych cząstek. Kolejny pokaz dotyczył zmienności i fascynujących właściwości materii. Prawa termodynamiki rządzące owymi zmianami zostały zaprezentowane dzięki prostym eksperymentom. Trzeci zaproponowany temat także związany był ze zmiennością, jednak tym razem uwaga uczniów została skierowana na ciecze i gazy. Pływanie, latanie – to właśnie tym umiejętnościom przyglądali się z naukowej perspektywy młodzi słuchacze. Pokazy cieszą się dużym zainteresowaniem młodzieży, prowadzone są niestereotypowo i z humorem. Młodzi goście Instytutu Fizyki mają okazję odkryć, że obcowanie z nauką nie musi być nudne, wręcz przeciwnie – to niezwykła przyjemność i intelektualna przygoda.

Konkurs Wiedzy Technicznej

Konkurs Wiedzy Technicznej to cykliczna impreza organizowana przez Zakład Dydaktyki Przedmiotów Technicznych na Wydziale Informatyki i Nauki o Materiałach UŚ. Początki Konkursu sięgają 1997 roku. Jego celem jest propagowanie wśród młodzieży szkół ponadgimnazjalnych zagadnień związanych z nowoczesną techniką i informatyką oraz uświadomienie uczniom, szczególnie z klas maturalnych, jak duże znaczenie ma wiedza z zakresu przedmiotów ścisłych. Konkurs Wiedzy Technicznej daje również organizatorom możliwość dotarcia do dużej liczby uczniów stojących przed wyborem przyszłego kierunku studiów i zainteresowania ich kierunkami technicznymi śląskich i zagłębiowskich uczelni, w tym z bogatą ofertą edukacyjną Wydziału Informatyki i Nauki o Materiałach UŚ. Pomysłodawca Konkursu dr hab. prof. UŚ Jan Ilczuk wraz z gronem swoich współpracowników przygotowują co roku zadania konkursowe w formie testów, wśród których można znaleźć pytania z zakresu matematyki, fizyki, informatyki i przedmiotów ogólnotechnicznych.

Fizyka się liczy

Ogólnopolski Konkurs Fizyczny co roku organizowany jest przez Instytut Fizyki UŚ (po raz pierwszy odbył się w 2009 roku). Nazwa Konkursu nieprzypadkowo wskazuje na ważne miejsce fizyki wśród dyscyplin naukowych. Organizatorzy uważają, że poznanie otaczającego nas świata wymaga nie tylko znajomości praw fizyki, ale także bystrej obserwacji i znajomości matematycznych metod opracowywania wyników eksperymentów. Fizyka to nauka ścisła, konkretna, wymagająca myślenia niekonwencjonalnego, odważnego, abstrakcyjnego oraz intuicji. Konkurs można potraktować jako test wiedzy na poziomie szkół ponadgimnazjalnych oraz jako przygotowanie do studiów wyższych w zakresie fizyki i nauk jej pokrewnych. Zmagania konkursowe podzielone są na dwie części. Po wysłuchaniu wykładu wprowadzającego w zagadnienia związane z zadaniem finałowym, uczniowie otrzymują problem do doświadczalnego rozwiązania. Uczestnicy chętnie walczą o zajęcie jak najlepszego miejsca, gdyż zdobywcy złotego, srebrnego i brązowego lauru oraz nauczyciel zwycięzcy współzawodnictwa wyjeżdżają w nagrodę do ośrodka naukowego CERN w Genewie. Laureaci mogą ponadto zostać przyjęci na studia w Instytucie Fizyki UŚ bez postępowania kwalifikacyjnego.