18 kwietnia w auli Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach odbyła się jubileuszowa 40. edycja Śląskiej Nagrody im. Juliusza Ligonia

Twórcom historii Śląska

Nagroda przyznawana jest przez Oddział Okręgowy Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” w Katowicach od 1963 roku i honoruje ludzi, zespoły, stowarzyszenia, a także organizacje społeczne, które z katolickich inspiracji światopoglądowych urzeczywistniają i promują ideały twórczej pracy dla dobra ojczyzny i przyczyniają się do rozwoju życia kulturalnego, społecznego, artystycznego i naukowego Śląska, tworzą jego historię i współkształtują przyszłość. To jedno z najstarszych i najbardziej prestiżowych wyróżnień na Górnym Śląsku.

Tegoroczni laureaci Ligoniowych laurów (od lewej): ks. prałat Władysław Nieszporek, prof. zw. dr hab. Katarzyna Olbrycht
i dyrektor Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk” im. Stanisława Hadyny Zbigniew Cierniak
Tegoroczni laureaci Ligoniowych laurów (od lewej): ks. prałat Władysław Nieszporek, prof. zw. dr hab. Katarzyna Olbrycht i dyrektor Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk” im. Stanisława Hadyny Zbigniew Cierniak

– Juliusz Ligoń przypomina prostą prawdę: „Wszyscyśmy razem Polacy”. Zatem odwoływanie się do dorobku wielkiego patrona nagrody, to nie jest tylko historyzm czy sentymentalizm, ale jest to potrzeba i znak czasu – powiedział wicewojewoda śląski Piotr Spyra.

Tegorocznych laureatów wyłoniła kapituła, obradująca pod przewodnictwem ks. bp. dr. Józefa Kupnego. W jej składzie znaleźli się: Maciej Szepietowski, prof. dr hab. Franciszek Marek, dr hab. Marek Rembierz i Piotr Sutowicz. Ligoniowe laury trafiły do prof. zw. dr hab. Katarzyny Olbrycht z Zakładu Edukacji Kulturalnej na Wydziale Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego w uznaniu za konsekwentne rozwijanie pedagogiki o inspiracji personalistycznej i chrześcijańskiej, ks. prałata Władysława Nieszporka, który uhonorowany został za twórczy wkład w rozwój kultu Matki Boskiej Piekarskiej – Matki Sprawiedliwości i Miłości Społecznej, oraz do Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk” im. Stanisława Hadyny – w 60. rocznicę istnienia – za twórczy wkład w rozwój kultury polskiej.

W ubiegłym roku zapoczątkowano tradycję wręczania laureatom autorskiego dzieła Marty Setlak. Jest to kilkunastocentymetrowa figura, symbolicznie nawiązująca do wartości wyznawanych przez patrona Juliusza Ligonia. Cztery sześciany tworzą literę „L”. Pierwsza kostka ze szkła – symbolizuje bezinteresowność, jasność i czystość umysłu, następna, z drewna dębu, oznacza siłę, zwycięstwo i przetrwanie, trzecia – ze szlachetnego kamienia, granitu – sławi Juliusza Ligonia za jego wytrwałość i nieugiętą postawę, a dopełniająca konstrukcję czwarta bryła, pokryta złotem, charakteryzuje mądrość i doskonałość. Ową magiczną figurę otrzymali także tegoroczni laureaci.

Obiektem zainteresowań naukowych profesor Katarzyny Olbrycht jest teoria wychowania, w szczególności wychowanie personalistyczne. Swoje pasje realizuje w Zakładzie Edukacji Kulturalnej Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie. W laudacji dr. hab. Marka Rembierza z Zakładu Historii i Teorii Wychowania UŚ pojawiły się odniesienia do dwóch książek pani profesor, pozycji bardzo istotnych nie tylko w dorobku naukowym laureatki, ale i w polskiej pedagogice. Są to: Prawda, dobro i piękno w wychowaniu człowieka jako osoby i O roli przykładu, wzoru, autorytetu i mistrza w wychowaniu osobowym.

Ks. Władysław Nieszporek, kustosz Sanktuarium Matki Sprawiedliwości i Miłości Społecznej w Piekarach Śląskich, proboszcz (od 1998 roku) Bazyliki NMP i kościoła św. Bartłomieja, przeprowadził renowację sanktuarium, wyremontował zewnętrzną elewację kościoła, odnowił wieże, mur okalający świątynię i przylegające do niego kapliczki, zamontował oświetlenie, także za jego sprawą powstała atrakcyjna baza restauracyjnonoclegowa dla pielgrzymów. Przypominając zasługi piekarskiego kustosza, ksiądz dr Marek Łuczak, asystent Stowarzyszenia „Civitas Christiana”, posłużył się odniesieniem do zasług króla Kazimierza Wielkiego, który „zastał Polskę drewnianą, a pozostawił murowaną”.

Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk” im. Stanisława Hadyny obchodzi w tym roku 60. urodziny. To jeden z najbardziej rozpoznawalnych w świecie ambasadorów polskiej, a w szczególności śląskiej kultury. W swojej wieloletniej historii doczekał się setek publikacji, jest zdobywcą wielu prestiżowych nagród, wśród których warto wspomnieć m.in.: Platynową Płytę za album „Karolinka” (2008), Złotą odznakę za Zasługi dla Województwa Śląskiego (2008), Platynowy Laur Umiejętności i Kompetencji „Ambasador Spraw Polskich” (2009), „Skrzydła Merkurego” – za promocję kultury polskiej i międzynarodowej na świecie (2009), Nagrodę im. Stanisława Ligonia (2009), Złoty Medal Akademii Polskiego Sukcesu (2009) czy „Lux ex Silesia” – nagrodę metropolity katowickiego arcybiskupa Damiana Zimonia (2009). Dr Józef Musioł (przewodniczący Rady Programowej Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk”, przewodniczący Towarzystwa Przyjaciół Śląska w Warszawie) przypomniał postać Stanisława Hadyny – legendarnego twórcy, którego muzyka nadal rozbrzmiewa niemal na wszystkich kontynentach. „Śląsk” – jak powiedział laudator – jest sercem naszej kultury.

Ukoronowaniem uroczystości był wspaniały i wzruszający koncert zespołu „Śląsk”, pod dyrekcją Krzysztofa Dziewięckiego. Artyści przypomnieli popularne przeboje, m.in.: „Helokanie”, „Ondraszka”, „Hej, te nasze góry”, „Karolinkę”, „Starzyka”, „Szła dzieweczka”. Niezwykły występ zakończyło monumentalne „Alleluja”.

Autorzy: Maria Sztuka
Fotografie: Agnieszka Sikora