8 czerwca 1968 roku rozporządzeniem Rady Ministrów został utworzony Uniwersytet Śląski w Katowicach (dziewiąta tego typu uczelnia w Polsce). 1 października odbyła się uroczysta inauguracja pierwszego roku akademickiego na Uniwersytecie Śląskim. Warto jednak pamiętać, że pierwsza myśl o zasadności utworzenia uniwersytetu na Górnym Śląsku pojawiła się już w 1921 roku. Była to inicjatywa ks. Stanisława Adamskiego oraz Wojciecha Sosińskiego, posłów na Sejm Ustawodawczy. Kolejne rozmowy na ten temat toczono pod koniec lat 20. XX wieku.

Potrzeba stworzenia w Katowicach instytucji, która, między innymi, podnosiłaby kwalifikacje nauczycieli szkół powszechnych i średnich, zaowocowała powołaniem w 1928 roku Instytutu Pedagogicznego. Wybuch II wojny światowej przerwał rozwój katowickiego ośrodka dydaktycznego, jednak już w marcu 1945 roku rozpoczęto działania zmierzające do jego reaktywacji. Wtedy to powstał Obywatelski Komitet Przygotowawczy Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Efektem jego prac był Memoriał w sprawie założenia Uniwersytetu w województwie śląsko-dąbrowskim, szeroko uzasadniający postulat utworzenia Uniwersytetu Śląskiego.

W 1950 roku powołano do życia Państwową Wyższą Szkołą Pedagogiczną, która zajęła miejsce likwidowanego Instytutu Pedagogicznego. W czerwcu 1962 roku podjęto próby powołania do życia Filii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Katowicach. Było to przełomowe wydarzenie dla śląskiej inicjatywy. Początkowe plany uruchomienia tu zamiejscowych studiów humanistycznych uległy znacznej modyfikacji, ostatecznie otworzono kierunki matematyczne, fizyczne oraz studia prawnicze. Stanowisko prorektora ds. Filii UJ objął prof. Kazimierz Popiołek. Ciągle żywa potrzeba utworzenia samodzielnego ośrodka uniwersyteckiego w miarę upływu czasu nabierała bardziej realnych kształtów, m.in. dzięki koncepcji połączenia dwóch uczelni: Wyższej Szkoły Pedagogicznej i Filii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Ostatecznie decyzja w sprawie powołania uniwersytetu zapadła w 1968 roku, a na stanowisko rektora nowej placówki powołany został prof. Kazimierz Popiołek.

Uczelnia rozpoczęła działalność, licząc ponad 5,7 tys. studentów, kształcących się na czterech Wydziałach: Humanistycznym; Matematyki, Fizyki i Chemii; Prawa i Administracji oraz ówczesnym Wychowania Technicznego. Dziś Uniwersytet Śląski to 12 wydziałów (plus jednostki międzywydziałowe i ogólnouczelniane) mieszczących się w pięciu miastach: Katowicach, Sosnowcu, Rybniku, Chorzowie i Cieszynie, 53 kierunki studiów i prawie 40 tys. studentów.

Zachęcam do zapoznania się z artykułami przybliżającymi historię śląskiej Alma Mater.