8 marca 2010 r. minęło 20 lat od uchwalenia Ustawy o samorządzie terytorialnym. Z tej okazji Wydział Prawa i Administracji UŚ zorganizował konferencję „20 lat samorządu terytorialnego w Polsce”. 11 marca w auli Wydziału zasiedli wybitni znawcy prawa samorządu terytorialnego, prawa administracyjnego, nie zabrakło również śląskich samorządowców. Zebranych przywitał prof. zw. dr hab. Bogdan Dolnicki, kierownik Katedry Prawa Samorządowego.
Od lewej: prorektor ds. kształcenia prof. dr hab. Czesław Martysz, dziekan Wydziału Prawa i Administracji prof. dr hab. Zygmunt Tobor i kierownik Katedry Prawa Samorządowego prof. zw. dr hab. Bogdan Dolnicki
– Nasza konferencja adresowana jest do praktyków i osób zainteresowanych tematyką samorządową – powiedział. Władze Uniwersytetu Śląskiego reprezentowali: prorektor ds. kształcenia prof. dr hab. Czesław Martysz oraz dziekan WPiA prof. dr hab. Zygmunt Tobor.
W części poświęconej referatom wystąpienia zaprezentowało siedmiu ekspertów prawa samorządowego. Rozpoczął prof. dr hab. Zbigniew Janku z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
– Z wielu badań wynika, że Polacy nie interesują się władzą samorządową – stwierdził. – Mieszkaniec dużej gminy, niebędący członkiem partii politycznej, nie czuje się współdzierżycielem władzy i niechętnie bierze udział w wyborach. Kolejnym prelegentem był prof. dr hab. Wiesław Kisiel, naukowiec z Krakowskiej Akademii A. F. Modrzewskiego i sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego, który mówił na temat ustrojowych gwarancji praworządnego działania samorządu: – Potrzebne jest nam elastyczne podejście do prawa ustrojowego – podsumował z perspektywy praktyka.
Zainteresowani związkami i porozumieniami w samorządzie terytorialnym mogli zapoznać się ze stanowiskiem prof. dr hab. Barbary Jaworskiej-Dębskiej z Uniwersytetu Łódzkiego, a pierwszą część konferencji zakończył prof. dr hab. Mirosław Stec z Uniwersytetu Jagiellońskiego, który zapoznał słuchaczy z prawnymi zagadnieniami, związanymi z Regionalną Izbą Obrachunkową. – RIO nie jest organem samorządowym ani administracji rządowej. To organ nadzorczy
i kontrolny - oświadczył.
Drugą część konferencji otworzył prof. dr hab. Michał Kulesza, pracownik Uniwersytetu Warszawskiego.
– Polska jest krajem centralizacji, a nie decentralizacji – narzekał. – „Trzyliterowe” instytucje mają zły wpływ na działalność samorządu – żartował mając na myśli różnego rodzaju organy nadzorcze i kontrolne. Ostatnie dwa wystąpienia należały do pracowników Uniwersytetu Śląskiego. Prof. dr hab. Czesław Martysz polemizował z prof. Kuleszą twierdząc, że tak jak nie ma idealnych ludzi, tak również instytucje kontrolne mają swoje wady. Z kolei prof. dr hab. Bogdan Dolnicki przedstawił historię ewolucji, jaką przeszły organy nadzoru nad samorządem.
20 lat funkcjonowania samorządu terytorialnego to wystarczający okres, aby móc wyciągać wnioski z rozwoju tej formy organizacji władzy. Przedstawione referaty pokazały, że polska nauka z dużą wnikliwością analizuje obecny stan i stara się proponować nowe rozwiązania.