10 lat temu na mapie administracyjnej kraju pojawiło się województwo śląskie, powstałe z połączenia byłych województw: katowickiego, bielskiego i częstochowskiego. Rocznicę tę uczczono na uroczystej sesji Sejmiku Województwa Śląskiego, która odbyła się 19 stycznia na Wydziale Prawa i Administracji UŚ.

Tematem XXXIII sesji było 10 lat Samorządu Województwa Śląskiego. W uroczystościach jubileuszowych uczestniczyli m.in. wicemarszałek Senatu Krystyna Bochenek, senatorowie, europarlamentarzyści, posłowie RP, radni wszystkich kadencji Sejmiku Województwa Śląskiego, prezydenci i burmistrzowie oraz rektorzy śląskich uczelni. Obecni byli także minister rozwoju regionalnego Elżbieta Bieńkowska i wojewoda śląski Zygmunt Łukaszczyk. W imieniu władz Uniwersytetu gości powitał prorektor ds. kształcenia dr hab. prof. UŚ Czesław Martysz. Sesję prowadził przewodniczący Sejmiku Michał Czarski, który witając zebranych powiedział:

- Wybór miejsca tego uroczystego spotkania nie jest przypadkowy i nie wynika tylko ze względów praktycznych: atrakcyjnego położenia. Uniwersytet Śląski bardzo dobrze reprezentuje nasze uczelnie, aktywnie uczestniczy w pozytywnych przemianach całego regionu, kadra naukowa znacząco wpływa na kształtowanie prawa wdrażanego na różnych poziomach, Uniwersytet jest także bardzo dobrym przykładem wykorzystania szansy, wynikającej z wstąpienia do Unii Europejskiej, uczelnia odnosi znaczące sukcesy, realizuje znakomite projekty, korzystając ze środków unijnych.

Uczestnicy sesji wysłuchali wykładów naukowców poświęconych procesowi budowy samorządności. Prof. dr hab. Jacek Wódz w wystąpieniu pt. "Społeczeństwo województwa śląskiego - jaką drogą ku spójności?" podkreślił wagę procesu jakim jest integracja ziem wchodzących w skład województwa śląskiego, sukcesem nazwał zachowanie ich tożsamości.

Nawiązał także do tzw. ducha miejsca.

- Województwo śląskie obchodzi swoje dziesięciolecie na Wydziale Prawa i jest w tym coś bardzo szczęśliwego, ponieważ myśl światłych prawników powinna towarzyszyć procesom rozwoju spoistości społecznej tego regionu.

Kończąc wystąpienie prof. Wódz zwrócił się do władz wojewódzkich z sugestią podjęcia bardziej zdecydowanych działań w celu skupienia elit regionalnych wokół wspólnych projektów. Podkreślił niebywałą siłę potencjału intelektualnego województwa, a także jego różnorodność.

Prof. dr hab. Ryszard Kaczmarek w wykładzie pt. "Od autonomicznego do samorządowego województwa śląskiego" przedstawił historię kształtowania się śląskiej samorządności i zmienności granic regionu, począwszy od odzyskania niepodległości do chwili obecnej. Przypomniał o poczuciu silnej odrębności Śląska Cieszyńskiego, Zagłębia Dąbrowskiego, ziemi małopolskiej, częstochowskiej, które tworzą dzisiejsze województwo. Właśnie ta odmienność historycznych losów powoduje, że województwo śląskie nie może odnosić się i opierać się wyłącznie na spuściźnie Górnego Śląska, ponieważ jest ona obca znacznej części jego mieszkańców. Dodał, że regiony są atrakcyjne kulturowo, dynamiczne gospodarczo, kreatywne w tworzeniu wzorców zachowań i wizji politycznych dzięki odmienności ludzi w nim żyjących, a bezmyślne dążenie do integracji za wszelką cenę, nie tylko prowadzi do niepotrzebnych konfliktów społecznych, sporów personalnych w elitach władzy, ale co najważniejsze - zubaża region.

O kształtowaniu się prawnego ustroju samorządowych województw mówił prorektor prof. Czesław Martysz w wystąpieniu pt. "Samorząd województwa w systemie organów administracji publicznej". Posługując się cytatami prasowymi, wypowiedziami niektórych polityków, przykładami mylenia podstawowych pojęć, stwierdził, że stan wiedzy o samorządzie wojewódzkim jest znikomy, a czasami wręcz żenujący. Przytoczył także szereg paradoksów zawartych w istniejącej ustawie o samorządzie terytorialnym, wskazując na nieprecyzyjność sformułowań i związane z tym problemy prawne. Wszystko to - zdaniem prof. Martysza - poświadcza konieczność przygotowania nowej przejrzystej ustawy z precyzyjnym podziałem kompetencji.

Podczas uroczystej sesji podsumowano także dekadę funkcjonowania samorządu wojewódzkiego. Swoimi doświadczeniami i wspomnieniami dzielili się kolejni marszałkowie: Jan Olbrycht, Michał Czarski, Janusz Moszyński. Mówcy podkreślali niezwykłe tempo rozwoju województwa śląskiego. Obecny gospodarz regionu Bogusław Śmigielski wiele uwagi poświęcił działaniom podnoszącym spójność województwa, wspieraniu równomiernego rozwoju, dążeniu do wzrostu konkurencyjności gospodarki oraz poprawy innowacyjności śląskich przedsiębiorstw. Jeden z podstawowych priorytetów to właściwe wykorzystanie środków unijnych, które wymuszają współdziałanie wszystkich jednostek gospodarczych, a także środowiska naukowego. Ważnym elementem jest również zmiana wizerunku regionu i to nie tylko w skali kraju, ale także wśród mieszkańców, którzy powinni utożsamiać się z miejscem zamieszkania, mieć poczucie współodpowiedzialności i współgospodarowania posiadanymi zasobami. Największym wyzwaniem jest obecnie wypracowywana strategia rozwoju województwa do 2020 rok.