3 grudnia na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii UŚ odbyła się "Akcja - reakcja" - comiesięczne wydanie specjalne audycji "Czwarty wymiar", promującej Piknik Naukowy Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik.

"Akcja - reakcja"

Festiwale nauki, Noc Naukowca, Piknik Naukowy, Dni Nauki, interaktywne Parki i Centra Nauki - długo by jeszcze można wymieniać niezwykle zróżnicowane formy obfitej oferty edukacyjnej, kierowanej nie tylko do młodzieży szkolnej i studentów, ale także do przedszkolaków, całych rodzin i seniorów. Istniejące duże społeczne zainteresowanie i bardzo dobry zwykle odbiór tej oferty, wskazują na tkwiącą głęboko w naturze ludzkiej potrzebę poznawania i zrozumienia otaczającego nas świata.

Największą nie tylko w Polsce, ale i w Europie plenerową imprezą popularyzującą naukę jest Piknik Naukowy Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik. Odbywa się on od 12 lat każdego roku na Rynku Nowego Miasta i Podzamczu w Warszawie, zdobywając coraz większą popularność. Zainicjowany w 1997 roku przez prof. Łukasza Turskiego z Centrum Fizyki Teoretycznej PAN oraz Roberta Firmhofera i Krystynę Kępska-Michalską z Polskiego Radia trafił dokładnie w zapotrzebowanie społeczne i rozwijał się bardzo szybko. Początkowo brało w nim udział kilkanaście warszawskich instytucji naukowych, a liczba odwiedzających sięgała kilku tysięcy. Ósmy Piknik odbył się już z udziałem wybranych instytucji z całej Polski. Jednym z pierwszych zaproszonych był Uniwersytet Śląski - doceniono w ten sposób szeroką działalność popularyzowania fizyki, prowadzoną przez Pracownię Dydaktyki Fizyki.

Na zdj. mgr Janina Pawlik
Na zdj. mgr Janina Pawlik
Piknik Naukowy wciąż rozwija swoją formułę - od 2005 roku zapraszany jest tu gość specjalny. Były nim w 2005 r. Niemcy, potem Francja, a ostatnio Unia Europejska. W ten sposób Piknik przekroczył granice i obecnie wśród sięgających liczby dwustu instytucji biorących w nim udział znajdują się uczelnie, instytuty badawcze, muzea, instytucje kultury, fundacje naukowe itp., nie tylko z Polski ale i Europy.

Na liście zapraszanych i współorganizujących Piknik instytucji zawsze znajduje się Uniwersytet Śląski. Tradycyjnie też, co roku stanowisko Uniwersytetu lokowane jest w honorowym miejscu obok głównej sceny na Rynku Nowego Miasta, przed stoiskiem Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego i Instytutu Fizyki PAN.

Na zdj. mgr Janina Pawlik
Na zdj. mgr Janina Pawlik
W tym roku Piknik Naukowy po raz pierwszy znalazł swoistą kontynuację w internecie i w mediach także po zakończeniu. Radio Euro - ogólnopolski program radiowy powstały z IV Programu Polskiego Radia i Polskiego Radia Bis - podjęło akcję promującą instytucje, które w znaczący sposób zaznaczyły swoją obecność na tej imprezie. Prezentowane są one kolejno w prowadzonych na żywo, na antenie Radia Euro i w internecie trzygodzinnych programach. I znowu Uniwersytet Śląski został doceniony - znalazł się bowiem na liście promowanych instytucji zaraz po Politechnice Warszawskiej i 3 grudnia ze studia założonego w holu Instytutu Fizyki, wspomaganego dwiema kamerami wędrującymi po Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii, emitowana była taka audycja. Znalazły się w niej liczne wywiady z uczonymi i przekazy wideo z laboratoriów badawczych, eksperymenty dydaktyczne, konkursy dla słuchaczy, fragmenty wykładów, opinie studentów itp.

Na zdj. mgr Janina Pawlik
Na zdj. mgr Janina Pawlik
Imprezy popularyzujące naukę takie, jak festiwale nauki i pikniki naukowe są zaledwie pierwszym krokiem w procesie edukowania. Nie zapominamy o nich także w naszym Uniwersytecie - przykładem mogą tu być prowadzone od 25 (!) lat "Osobliwości Świata Fizyki", cykle wykładów dla młodzieży takie, jak "Z Najlepszymi przez Fizykę", "Szkolna fizyka" czy wreszcie popularne "Wykłady na zamówienie", Festyny Fizyki lub Święto Liczby Pi, organizowane siłami całego Wydziału. Zadaniem tego typu działań jest przede wszystkim rozbudzanie ciekawości, wdrażanie do naukowego sposobu myślenia i badania świata oraz inspirowanie do szukania wyjaśnień i zrozumienia. Po tym wstępie musi jednak nastąpić długi okres budowania wiedzy i solidnej, systematycznej edukacji w szkole i na uczelni wyższej.

Na szczęście każdy może pójść tą drogą - to tylko kwestia wyboru, ale wybór, jak zawsze, zależy jednak od motywacji...

Autorzy: Jerzy Jarosz
Fotografie: Agnieszka Sikora