Organizacja w Uniwersytecie Śląskim Szkoły Speleologicznej ma nie tylko wymiar naukowy i edukacyjny, ale również społeczny. Jednym z podstawowych jej celów w tym aspekcie, jest próba przeniesienia doświadczeń sudeckich na teren Jury Krakowsko-Częstochowskiej w zakresie zrównoważonego wykorzystania walorów przyrodniczych i kulturowych jaskiń i krasu dla rozwoju ekonomicznego tego regionu. Temu poświęcona była pierwsza, terenowa część 25. Szkoły Speleologicznej w Podlesicach, Podzamczu i Smoleniu k. Pilicy. Jaskinie przechowały do naszych czasów dziedzictwo minionych epok geologicznych, zapisanych w specyficznych podziemnych archiwach. W naszym regionie dotyczy to również najstarszego dziedzictwa kulturowego, związanego z pobytem na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej człowieka już przed kilkuset tysiącami lat. Walory przyrodnicze i kulturowe jaskiń stanowią dla wielu regionów w Polsce i na świecie podstawę rozwoju gospodarczego. Doskonałym tego przykładem jest Jaskinia Niedźwiedzia w Sudetach, której udostępnienie dla ruchu turystycznego stało się, po upadku przemysłu wydobywczego dawnego województwa wałbrzyskiego, podstawą rozwoju jednego z najpopularniejszych w kraju regionów turystycznych. Duża w tym zasługa zespołu ludzi związanych ze Szkołą Speleologiczną, zarówno z Uniwersytetu Wrocławskiego, jak i z Śląskiego. Przed ponad 20. laty, w okresie pełnego rozkwitu górnictwa skalnego i węglowego ówczesnego województwa wałbrzyskiego, wskazali oni decydentom konieczność wstrzymania eksploatacji marmurów w kamieniołomach na rzecz ochrony Jaskini Niedźwiedziej i możliwość zmiany opcji gospodarczej regionu. Dziś widać, że to się wszystkim opłaciło. Właściwe wykorzystanie Jaskini, której jubileusz 40-lecia odkrycia obchodziliśmy niedawno, jest wzorem do naśladowania w naszym regionie.
ANDRZEJ TYC
Tablica dedykowana pamięci Profesora Mariana Puliny, odsłonięta w trakcie 25. Szkoły Speleologicznej w holu Katedry Geomorfologii na Wydziale Nauk o Ziemi w Sosnowcu, gdzie Profesor spędził niemal 30 lat swego życia |
JM Rektor UŚ prof. zw. dr hab. Janusz Janeczek i prof. Derek C. Ford z Uniwersytetu w Hamilton (Kanada) |
Nacieki w sali pałacowej w Jaskini Niedźwiedziej w Kletnie |
Dyskusja przed Jaskinią Niedźwiedzią w Kletnie w trakcie sesji terenowej w Masywie Śnieżnika Kłodzkiego. Stoją od lewej: prof. J. Głazek(UAM w Poznaniu), prof. P. Bosak (Czeska Akademia Nauk w Pradze), dr A. Tyc (UŚ), prof. P. Migoń i dr S. Buczyński (Uniw. Wrocławski), prof. W. Ciężkowski (Politechnika Wrocławska) i J.M. Burdukiewicz (Uniw. Wrocławski) |
Sztolnia fluorytowa w nieczynnej kopalni uranu. Studentki WNoZ UŚ sprawdzają licznikiem Geigera poziom promieniowania rudy uranowej prezentowanej przez prof. Wojciecha Ciężkowskiego z Politechniki Wrocławskiej |