KRYTYK LAUREAT Z UNIWERSYTETU ŚLĄSKIEGO

Laureatem prestiżowej nagrody im. Ludwika Frydego (1912- 42, najwybitniejszy młody krytyk literacki w II Rzeczypospolitej), przyznawanej przez Sekcję Polską Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Literackich został dr Krzysztof Uniłowski, adiunkt w Instytucie Nauk o Literaturze Polskiej Uniwersytetu Śląskiego. Nagrodzono jego książkę pt. : "Skądinąd. Zapiski krytyczne" opublikowaną w 1998 r. w Bytomiu przez kwartalnik literacki "FA-art", w którym od początku Uniłowski pełni funkję zastępcy redaktora naczelnego.

Na tę interesującą i elegancko napisaną książkę składa się syntetyczne opracowanie stanu najnowszej beletrystyki polskiej wydanej po 1989 r. oraz dołączone doń analizy 25 utworów m. in. G. Herlinga-Grudzińskiego, T. Parnickiego, S. Chwina, A. Stasiuka, M. Bieńczyka, T. Tryzny, O. Tokarczuk, D. Bitnera, C. K. Kędera, Ch. Skrzyposzka, Z. Kruszyńskiego, F. Netza, J. Szapera.

Krzysztof Uniłowski już jako nietuzinkowy student śląskiej polonistyki (średnia ocen 4, 7 ; odkrywcza praca magisterska drukowana w całości) i założyciel wtedy raczkującego a dziś ważnego w skali ogólnokrajowej pisma "FA-art", był kompetentnym i systematycznym komentatorem literackich nowinek. Obecnie nagrodzona książka to zbiór błyskotliwych szkiców wyróżniających się wnikliwością i oryginalnością, bo taki też jest Uniłowski jako uniwersytecki badacz. Docenili to jurorzy nagrody im. Frydego, premiując "celność odczytań recenzowanych książek i kontrowersyjność przedstawionego programu i wielu zaprezentowanych ocen" (cyt. z werdyktu jury).

Zatem Uniłowski już został liczącym się krytykiem literackim w kraju, co w naszym regionie jest ewenementem. Wiele przyczyn w przeszłości złożyło się na to, że krytyka literacka, i w ogóle artystyczna, nie mogła rozwinąć się na Śląsku. Pozytywny zwrot zapowiada grono młodych krytyków wykształconych na Uniwersytecie Śląskim, z powodzeniem wkraczających na forum ogólnopolskie. Jednym z nich jest Krzysztof Uniłowski, a jego nagrodzona książka zaliczana jest do 3 najciekawszych ostatnio w kraju w tej dziedzinie.

Dr Krzysztof Uniłowski temperament Zoila z powodzeniam łączy z pracą naukową i dydaktyczną (widać, że warunkują się nawzajem), osiągając niecodzienne wyniki i laury. Za obroniony w 1997 r. doktorat młody badacz otrzymał II nagrodę w ogólnokrajowym konkursie Fundacji K. i M. Górskich w Toruniu na pracę z teorii i historii literatury oraz w ub. r. nagrodę JM Rektora Uniwersytetu Śląskiego za wyróżniającą się pracę doktorską.

Praca ta została wysoko oceniona. Warto przytoczyć opinię aktualnie największego polskiego autorytetu w badaniach nad postmodernizmem, prof. Ryszarda Nycza z Uniwersytetu Jagiellońskiego: "Rozprawa K. Uniłowskiego podejmuje temat trudny, ważny i żywo dyskutowany. Autor, należący już do najciekawszych badaczy literatury i krytyków najczęściej cytowanych (... ), daje świadectwo erudycji i kompetencji. "

Dysertacja Krzysztofa Uniłowskiego będzie w tym roku opublikowana przez Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego pt: "Polska proza innowacyjna. Gombrowicz, Parnicki, Lem". Nietrudno przewidzieć jej rynkowy sukces, z pewnością zainteresuje wielu czytelników nie tylko ze środowiska akademickiego ale także wszystkich koneserów literatury. Warto więc przygotować maksymalnie duży nakład, bo będzie to pozycja, która przyniesie naszej uczelni chlubę i na pewno nie będzie przeceniona. Jako rekomendację tej książki można przytoczyć fragment wewnętrznej recenzji wybitnego badacza literatury prof. Michała Głowińskiego (Instytut Badań Literackich, Warszawa): " Jest pierwszym tak przejrzystym przeglądem zjawiska - i to dokonanym w bardzo rozległym zakresie (... ) - dla przyszłego historyka literatury, który tą prozą zainteresuje się za kilkadziesiąt lat, studium to będzie bezcennym przewodnikiem po literaturze tego czasu. "

Przedstawione tu tylko w skrócie osiągnięcia badawcze i artystycznie Laureata dają wyobrażenie o nieprzeciętnej umysłowości i osobowości. Portret ten musi uzupełnić choćby wzmianka o wielostronnej naukowej i dydaktycznej działalności dr Uniłowskiego w Instytucie Nauk o Literaturze Polskiej, jego udziale w Radzie Naukowej Instytutu, aktywnym uczestnictwie w ogólnokrajowych i lokalnych konferencjach naukowych i literackich, działaniu w niedawno powołanym przy naszym uniwersytecie Towarzystwie Literackim im. Teodora Parnickiego, pracy w Studenckim Kole Polonistów i z indywidualnymi słuchaczami i adeptami krytyki, w której nie liczy czasu i odznacza się koleżeństwem. Ecce homo universitatis.

 

* * *

Przy okazji gratulacji z okazji otrzymania ogólnopolskiego lauru oraz bilansu dokonań i sukcesów dr Uniłowskiego dołączam postulat pod adresem władz Instytutu, Wydziału, JM Rektora. Tylko w duecie z Laureatem stanowimy całą etatową obsadę Zakładu Krytyki Literackiej, obsługującego seminaria magisterskie, zajęcia specjalizacyjne i inne cieszące się spontanicznym zainteresowaniem dużej liczby studentów. Bez powiększenia zakładu chociaż o jeden etat trudno będzie wywiązać się nam z obowiązków dydaktycznych i zarazem rozwijać dotychczasowy dorobek, podejmować badania zespołowe, starania o granty, staże itp.