JUBILEUSZ PROF. DR HAB. INŻ. ERASTA KONSTANTYNOWICZA - Geologa, nauczyciela akademickiego, współtwórcy Wydziału Nauk o Ziemi

23 września 1999 roku odbyła się na Wydziale Nauk o Ziemi miła uroczystość powiązana z sesją naukową nt. "Perspektywy geologii złożowej i ekonomicznej w Polsce", związana z jubileuszem 80 - lecia urodzin wybitnego geologa złożowca prof. dr hab. inż. Erasta Konstantynowicza, 50 - lecia pracy zawodowej oraz 25 - lecia pracy na Wydziale Nauk o Ziemi. Na uroczystość jubileuszu przybyli dostojni goście w osobach: J M Rektora UŚ - prof. dr hab. T. Sławka, prezydenta miasta Sosnowca - mgr M. Czarskiego, vice - prezydenta Katowic - p. S. Holeckiego, głównego geologa województwa - dr E. Goc, dziekana Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska Akademii Górniczo - Hutniczej w Krakowie - prof. T. Słomki, dziekana Wydziału Górnictwa i Geologii Politechniki Śląskiej - prof. K. Probierza, vice dyrektora Głównego Instytutu Górnictwa - prof. J. Dubińskiego, dyrektora Departamentu Gospodarki Zasobami KGHM "Polska Miedź" - mgr inż. C. Bachowskiego, przedstawiciela Instytutu Górnictwa Naftowego i Gazownictwa - prof. J. Kruczka, przedstawiciela Państwowego Instytutu Geologicznego Oddziału Górnośląskiego w Sosnowcu - dr Z. Buły.

Z tej okazji społeczność akademicka Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego złożyła Dostojnemu Jubilatowi słowa szczerego uznania i podziwu za niezwykłą wnikliwość, a także wszechstronność podejmowanych badań naukowych, tworzenia pomostu między geologicznymi badaniami podstawowymi a ich konkretną aplikacją.

Prof. E. Konstantynowicz urodził się 1. X. 1919 roku w Serednicy. Po ukończeniu gimnazjum im. M. Kopernika w Samborze podjął w 1939 roku studia na Politechnice Lwowskiej. W roku 1941 został deportowany do Unicza w Obwodzie Orłowskim b. Związku Radzieckiego a następnie, po pobycie w więzieniu i obozie pracy, znalazł się w Iżewsku w Udmurskiej ASSR, gdzie pracował jako tokarz i ślusarz w fabryce motoryzacyjnej. W październiku 1944 roku wyjeżdża do Moskwy i podejmuje pracę w Wydziale Poszukiwania Rodzin, a następnie, po krótkotrwałym pobycie we Lwowie, dociera w listopadzie 1945 roku do kraju, do Krakowa i natychmiast zaczyna studia na Wydziale Geologiczno- Poszukiwawczym Akademii Górniczo-Hutniczej, które kończy w 1949 roku. Po studiach pracuje do 1956 roku w Centralnym Zarządzie Przemysłu Metali Nieżelaznych a następnie w okresie 1956-1968 w Zjednoczeniu Górniczo-Hutniczym Metali Nieżelaznych w Katowicach. Tytuł doktora nauk technicznych uzyskał w 1962 roku w AG-H w Krakowie a stopień doktora habilitowanego w 1967 roku w Głównym Instytucie Górnictwa w Katowicach, w którym powołany został, w tym samym roku, na stanowisko docenta. Tam też uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego (1973) i zwyczajnego (1987). Tu pełnił funkcję kierownika Zakładu Geologii Kopalnianej, zastępcy dyrektora Ośrodka Naukowo-Badawczego ds. Techniki Górniczej oraz zastępcy naczelnego dyrektora ds. naukowo-badawczych. Z tego też Instytutu odszedł na emeryturę w 1988 roku. Z pracą na wyższych uczelniach związał się w 1968 roku. Wówczas bowiem rozpoczął pracę naukową na Wydziale Górniczym Politechniki Wrocławskiej, a od 1974 roku zaczął się ścisły kontakt Dostojnego Jubilata z Uniwersytetem Śląskim. W momencie podjęcia działań zmierzających do utworzenia Wydziału Nauk o Ziemi, tj. właśnie w 1974 roku prof. E. Konstantynowicz, wówczas pracownik Głównego Instytutu Górnictwa, a także związany z Wydziałem Górniczym Politechniki Wrocławskiej, opracował dla ówczesnego rektora Uniwersytetu Śląskiego założenia powołania kierunku geologicznego i jego organizacyjnej struktury. Z ramienia resortu górnictwa pełnił też swoistą funkcję łącznika Ministerstwa Górnictwa i Energetyki w zakresie dozoru nad budową obiektu wydziałowego. Było to uzasadnione tym, że środki finansowe na budowę obiektu wydziałowego pochodziły zasadniczo z resortu górnictwa. Od pierwszych chwil funkcjonowania Wydziału Dostojny Jubilat związał się z Uniwersytetem, z Wydziałem, z geologią. Stworzył od podstaw Katedrę Geologii Stosowanej. Pracując cały czas w wymiarze 1/2 etatu, był w latach 1975-1983 kierownikiem Katedry Geologii Stosowanej, w której to Katedrze w 1983 roku został powołany Zakład Geologii Złóż. Kierownictwo tego zakładu powierzono właśnie Profesorowi Erastowi Konstantynowiczowi, pełniącemu tę funkcję do chwili obecnej.

Dostojny Jubilat jest nie tylko współzałożycielem Wydziału ale także współorganizatorem i inicjatorem wielu akcji, które doskonale wpisały się w profil wydziałowy, podnosząc jego rangę. Otóż dzięki inicjatywie prof. E. Konstantynowicza rozpoczęto organizowanie na Wydziale Międzynarodowej Wystawy i Giełdy Minerałów i Skamieniałości, która zyskała duży rozgłos i na stałe wpisała się w kalendarium imprez wydziałowych. Tu przecież dwa razy w roku przychodzą liczne rzesze młodzieży i dorosłych, by podziwiać zaczarowany świat minerałów, budzący u młodzieży zainteresowania zbieractwem, za którymi często idzie zaciekawienie naukami o ziemi, a dalej studiami geologicznymi.

Profesor przeniósł siedzibę Oddziału Górnośląskiego Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk o Ziemi do gmachu Wydziału Nauk o Ziemi w Sosnowcu - Oddziału, którego Profesor był założycielem, długoletnim Przewodniczącym, a obecnie jest Honorowym Prezesem. Więź Oddziału Górnośląskiego z Wydziałem Nauk o Ziemi to nie tylko ulokowanie jego siedziby, lecz przede wszystkim współorganizacja wspomnianych giełd minerałów, sponsorowanie tworzącego się przy Wydziale Muzeum Ziemi poprzez zakup okazów i wyposażenia, a także organizację różnorodnych spotkań naukowych, popularno-naukowych czy wyjazdów terenowych.

Profesor E. Konstantynowicz był też inicjatorem sympozjów naukowych, sponsorowanych przez OG PTPNoZ, z zakresu ochrony środowiska przyrodniczego na Górnym Śląsku. Pod Jego bezpośrednią redakcją ukazywały się tomy materiałów konferencyjnych poświęconych problemom ochrony środowiska niektórych aglomeracji miejsko-przemysłowych, ocenie toksyczności, składowania i wykorzystywania odpadów przemysłowych oraz komunalnych, czy też ocenie zasobów naturalnych byłego województwa katowickiego, a głównie zasobów wód i sposobów jej wykorzystania.

Profesor należy do grona doskonałych dydaktyków, propagujących nowoczesne metody eksploatacji złóż. Jest bardzo wymagającym nauczycielem akademickim, ale również przełożonym skorym do pomocy i współpracy, zawsze znajdującym na to czas. Jego ogromna wiedza, znajomość wielu miejsc występowania złóż surowców mineralnych z autopsji (był przecież opiniodawcą wielu dokumentacji ich występowania i eksploatacji dla zagranicznych kontrahentów, między innymi w Indiach, Algierii, Boliwii, Albanii, Chile, zaowocowało w przygotowaniu skryptów akademickich z zakresu geologii złóż. Skrypty te, wydawane sukcesywnie przez Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, były jedynymi podręcznikami kompleksowo ujmującymi geologię i ekonomikę złóż surowców energetycznych, rud metali, oraz surowców skalnych i chemicznych. Publikacje te nadal cieszą się dużym zainteresowaniem studentów.

Dobre kontakty Profesora z przemysłem zapoczątkowały na Wydziale realizację przez studentów prac magisterskich bezpośrednio związanych z problemami geologii górniczej i złożowej, co w konsekwencji zbliżyło ich do praktyki, łatwiej pozwoliło wejść w pracę zawodową geologa. Należy tu nadmienić, że wychowankowie Wydziału, w tym oczywiście Dostojnego Jubilata, pracują w przemyśle wydobywczym, pełniąc odpowiedzialne funkcje geologów górniczych w kopalniach węgla i rud nie tylko w Polsce, lecz także zagranicą: w Niemczech, Stanach Zjednoczonych, Republice Południowej Afryki czy Kanadzie.

Profesor Erast Konstantynowicz za swą niestrudzoną i jednocześnie owocną działalność naukową oraz organizacyjną otrzymał dwukrotnie nagrodę indywidualną Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego z końcem lat osiemdziesiątych, a także został odznaczony Medalem Komisji Edukacji Narodowej w 1996 roku oraz Złotą Odznakę za Zasługi dla Uniwersytetu Śląskiego w 1994 roku.

Był to dla Wydziału miły i radosny dzień. Cała społeczność akademicka Wydziału oraz przybyli goście złożyli Jubilatowi życzenia dobrego zdrowia oraz dalszych twórczych lat pracy, a grono przyjaciół i współpracowników zadedykowało tom prac naukowych, prezentowanych na towarzyszącej uroczystości jubileuszowej sesji naukowej.