Kronika UŚ

Dr Karol Makles p.o. dyrektora Muzeum Śląskiego Katowicach

Zarząd Województwa Śląskiego powołał dr. Karola Maklesa z Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Śląskiego na stanowisko pełniącego obowiązki dyrektora Muzeum Śląskiego w Katowicach. Funkcję tę pełni od 31 stycznia do czasu rozstrzygnięcia konkursu na stanowisko dyrektora muzeum.

Karol Makles jest doktorem nauk humanistycznych z zakresu bibliologii i informatologii, pracownikiem Instytutu Nauk o Kulturze Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, dyrektorem kierunków: architektura informacji, informacja naukowa i bibliotekoznawstwo oraz informacja w instytucjach e-społeczeństwa, księgoznawcą, pasjonatem historii i kultury Śląska. Zajmuje się dziedzictwem kulturowym, kulturą i historią książki oraz prasy, a także nowoczesnymi narzędziami informacyjnymi.

Grant H2020 dla sojuszu T4E

Uniwersytet Śląski w Katowicach wraz z partnerami z sojuszu Transform4Europe: The European University for Knowledge Entrepreneurs (T4E) uzyskał dofinasowanie projektu „Transform 4 European Research and Innovation” (T4ERI) w ramach konkursu Horyzont 2020 (H2020). Wysokość grantu to prawie 2 miliony euro. Dofinansowanie ma wesprzeć działania sojuszu T4E związane z wykorzystaniem i przekształceniem naukowego potencjału uniwersytetów członkowskich do tworzenia europejskiego ekosystemu badań i innowacji. Uzyskanie statusu uniwersytetu europejskiego otworzyło nowe możliwości międzynarodowej współpracy akademickiej, w tym także w zakresie działalności naukowej. Zróżnicowanie partnerów T4E zwiększa potencjał ich wspólnego kapitału naukowego. Stwarza także warunki dla wzajemnego rozwoju zdolności w zakresie doskonałości naukowej, nowatorskich badań oraz kreowania innowacji, które mają wpływ na zrównoważony i inteligentny rozwój regionów.

Inicjatywa T4ERI wspiera główny cel sojuszu T4E, jakim jest zrównoważony i inteligentny rozwój regionów sprzyjający włączeniu społecznemu. Działania w ramach przedsięwzięcia przewidują opracowanie i wdrożenie wspólnej agendy T4E dla badań i innowacji, przygotowanie europejskich standardów rozwoju potencjału naukowego badaczy na każdym etapie ich kariery, wdrażania mechanizmów poszukiwania i zatrzymywania młodych talentów naukowych oraz liderów nauki w macierzystych uczelniach. Przygotowana zostanie ponadto strategia nauki otwartej dla wszystkich członków T4E. Realizacja tych celów zakłada współpracę uniwersytetów z ich otoczeniem, zarówno w skali krajowej, jak i ponadnarodowej. Uwzględnia również kooperację z regionalnymi, krajowymi i europejskimi podmiotami z sektora biznesu, przemysłu, kultury, polityki, a także społeczeństwa obywatelskiego.

Do 2024 roku partnerzy T4ERI chcą zwiększyć współpracę w zakresie badań i innowacji we wszystkich dyscyplinach naukowych poprzez dostęp do kluczowej infrastruktury badawczej w ramach całego sojuszu oraz opracowanie planu powołania wspólnych wirtualnych centrów badawczych, realizujących działania związane z misją T4E. Przygotowane zostaną również strategie, standardy i infrastruktura zwiększająca atrakcyjność uniwersytetów członkowskich dla młodych talentów oraz wybitnych naukowców z krajów Unii Europejskiej i spoza niej. Efektem wdrażanego projektu będzie także znaczący wzrost zaangażowania organizacji pozarządowych w badania i innowacje.

Głównym zadaniem naszej uczelni w ramach T4ERI jest wdrożenie komponentu „The best careers for the brightest minds” („Najlepsze kariery dla najbystrzejszych umysłów”), który ma na celu rozwój potencjału kadrowego oraz zwiększenie atrakcyjności uczelni partnerskich T4E dla wybitnych naukowców spoza sojuszu.

Spotkanie inaugurujące projekt pn. „Transform4Europe – T4E: The European University for Knowledge Entrepreneurs” (T4E) odbyło się 26 stycznia 2021 roku w formie zdalnej. Wydarzenie stanowiło okazję do rozpoczęcia ścisłej współpracy partnerów sojuszu, którzy mogli się bliżej poznać i porozmawiać o zadaniach zaplanowanych w ramach konsorcjum T4E.

Nagroda im. Kazimierza Kutza dla Anny Dymnej

Aktorka, działaczka społeczna i założycielka Fundacji „Mimo wszystko” – Anna Dymna została laureatką Nagrody im. Kazimierza Kutza. Wręczenie wyróżnienia odbyło się w 92. rocznicę urodzin patrona nagrody – 16 lutego 2021 roku. Nazwisko laureata ogłoszono podczas gali zorganizowanej w Teatrze Śląskim im. Stanisława Wyspiańskiego. Nagroda ma na celu uhonorowanie twórcy za wybitne dokonania artystyczne, które odgrywają istotną rolę w aktualnej debacie publicznej, przyczyniając się do budowania społeczeństwa demokratycznego i tolerancyjnego. To pierwsza edycja wyróżnienia ustanowionego przez Miasto Katowice we współpracy z Uniwersytetem Śląskim w Katowicach oraz Teatrem Śląskim im. Stanisława Wyspiańskiego. Jej inicjatorami byli: prezydent miasta dr Marcin Krupa, dyrektor teatru Robert Talarczyk i rektor Uniwersytetu Śląskiego prof. dr hab. Ryszard Koziołek, który został również członkiem kapituły.

Nagrody Ministra Edukacji i Nauki

Nagrody Ministra Edukacji i Nauki to wyróżnienia przyznawane naukowcom i nauczycielom akademickim za znaczące osiągnięcia w zakresie: działalności naukowej, dydaktycznej, wdrożeniowej i organizacyjnej oraz za całokształt dorobku. Lista laureatów została ogłoszona 19 lutego – w Dniu Nauki Polskiej. Minister edukacji i nauki przyznał łącznie 74 nagrody, w tym 57 indywidualnych i 17 zespołowych. W gronie osób uhonorowanych są naukowcy związani z Uniwersytetem Śląskim w Katowicach. Nagrodę za znaczące osiągnięcie naukowe otrzymała dr hab. Agata Kluczek, prof. UŚ z Wydziału Humanistycznego, za osiągnięcia w działalności wdrożeniowej doceniony został zespół badaczy z Wydziału Nauk Ścisłych i Technicznych, w skład którego weszli: prof. dr hab. inż. Jarosław Polański, dr Piotr Bartczak, dr Maciej Kapkowski i dr Tomasz Siudyga.

Laureaci w konkursie SONATA BIS 10

Narodowe Centrum Nauki ogłosiło wyniki dwóch prestiżowych konkursów: SONATA BIS 10 oraz MAESTRO 12. W ramach pierwszego z konkursów granty otrzymało dwoje naukowców z Instytutu Biologii, Biotechnologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, zajmując odpowiednio 7. i 15. miejsce na liście rankingowej (na 24 przyznane projekty): dr Agata Daszkowska- Golec, prof. UŚ i dr Alexander Betekhtin.

Ogólnopolski Konkurs Student Wynalazca

Młodzi naukowcy zostali nagrodzeni w Ogólnopolskim Konkursie Student Wynalazca organizowanym od jedenastu lat przez Politechnikę Świętokrzyską. Celem inicjatywy jest promowanie zaangażowania studentów i doktorantów w tworzenie oraz rozwój gospodarki opartej na innowacjach, a także w prace zespołów naukowo-badawczych. W tegorocznej edycji konkursu zgłoszonych zostało 139 prac opracowanych łącznie przez 272 współtwórców. W gronie wyróżnionych osób znalazł się Jakub Wantoluk, doktorant z Instytutu Chemii Uniwersytetu Śląskiego. Jest współautorem patentu służącego oczyszczaniu wód skażonych jonami metali ciężkich. Wspólnie z chemikami z UŚ oraz naukowcami związanymi z Uniwersytetem Technologiczno- Przyrodniczym im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Bydgoszczy opracował tlenek grafenu modyfikowany 5-amino-1,10-fenantroliną. Autorami wynalazku są chemicy związani z Uniwersytetem Śląskim: dr hab. Barbara Feist, prof. UŚ, dr hab. inż. Jacek Nycz, prof. UŚ, prof. dr hab. Rafał Sitko, prof. dr hab. inż. Ewa Schab-Balcerzak, dr inż. Marcin Szala, dr Karina Kocot, mgr Jakub Wantoluk, mgr Justyna Kuczera, a także dr hab. inż. Borys Ośmiałowski, mgr inż. Izabela Grela oraz mgr Karina Mroczyńska z Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Bydgoszczy.

Prof. Marian Kisiel odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi

Prof. dr hab. Marian Kisiel z Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach został uhonorowany Złotym Krzyżem Zasługi za działalność na rzecz rozwoju oświaty. Odznaczenie zostało przyznane postanowieniem prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 6 października 2020 roku na wniosek ministra edukacji narodowej. Prof. dr hab. Marian Kisiel jest pracownikiem Instytutu Literaturoznawstwa UŚ, historykiem i krytykiem literackim, badaczem literatury polskiej XX wieku, poetą, tłumaczem, autorem kilkunastu książek, współredaktorem kilkudziesięciu tomów zbiorowych oraz artykułów w monografiach i czasopismach.

Wynalazcy z UŚ z rekordową liczbą zgłoszeń w 2020 roku

Rok 2020 był niezwykle owocny pod względem wynalazczej aktywności naukowców związanych z Uniwersytetem Śląskim. W tym okresie dokonana została rekordowa liczba zgłoszeń do ochrony w urzędach patentowych, a także największa w historii uczelni liczba przyznanych praw. Od wielu lat śląska Alma Mater znajduje się również w czołówce pod względem ochrony własności intelektualnej według raportów Urzędu Patentowego RP (UPRP), zajmując miejsca na podium wśród uczelni tzw. bezprzymiotnikowych.

W 2020 roku dokonanych zostało aż 58 zgłoszeń do ochrony różnych przedmiotów własności przemysłowej w Polsce oraz za granicą, zaś na rzecz Uniwersytetu Śląskiego udzielono 41 praw wyłącznych na różnego rodzaju przedmioty własności przemysłowej, w tym 33 patenty na wynalazki i jedno prawo ochronne na wzór użytkowy przyznane przez UPRP. Uczelnia uzyskała ponadto dwa prawa z rejestracji wzorów przemysłowych udzielonych przez EUIPO oraz jedno prawo ochronne na znak towarowy przyznany przez UPRP. Warto również podkreślić, iż uzyskaliśmy jeden patent europejski, który następnie uprawomocniliśmy w trzech krajach: Wielkiej Brytanii, Niemczech oraz Francji.

LemLand 2021

2021 to rok Stanisława Lema. Z tej okazji ogłoszono międzynarodowy konkurs LemLand 2021 na plakat poświęcony autorowi powieści Solaris (www.lemland2021.pl). Przedmiotem konkursu jest wykonanie plakatu odnoszącego się bezpośrednio do postaci pisarza, jego literatury i jej licznych adaptacji (nie tylko filmowych) oraz do interesujących zagadnień związanych z naszą przyszłością. Autorzy prac konkursowych mogą również podejmować tematykę charakteru i tempa zmian naszej rzeczywistości napędzanych przez rozwój technologii oraz jej kulturotwórczej roli.

Organizatorami konkursu są: Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Śląski Festiwal Nauki KATOWICE, University of Ostrava, China Europe Design Culture Association (CEIDA), Dydo Poster Gallery.

Konkurs jest otwarty dla artystów z całego świata. Termin nadsyłania prac wyznaczono na 1 lipca 2021 roku.