Kronika UŚ

XIV Ogólnopolski Konkurs Chemiczny

Z powodu pandemii dopiero w lipcu poznaliśmy laureatów XIV Ogólnopolskiego Konkurs Chemicznego dla młodzieży szkół ponadgimnazjalnych, organizowanego przez Instytut Chemii na Wydziale Nauk Ścisłych i Technicznych Uniwersytetu Śląskiego oraz Oddział Katowicki Polskiego Towarzystwa Chemicznego. Celem konkursu jest zwiększenie zainteresowania młodzieży szkół ponadgimnazjalnych chemią oraz studiowaniem tej dziedziny wiedzy na naszej uczelni (podczas konkursu młodzież miała możliwość poznania oferty dydaktycznej Wydziału – głównie Instytutu Chemii, ale także Instytutów Fizyki i Matematyki). W związku z pandemią COVID-19 konkurs składał się jedynie z części pisemnej (3 marca 2020 roku), a finaliści zostali wyłonieni na podstawie wyników I etapu. W eliminacjach wzięło udział 255 uczennic i uczniów z 37 szkół średnich. Uczestnicy pochodzili nie tylko z regionu Górnego Śląska, ale także z Bochni, Chrzanowa, Częstochowy, Krakowa czy Warszawy. Finalistami zostało 21 najlepszych uczestniczek i uczestników eliminacji. W części pisemnej młodzież rozwiązywała zadania problemowe. Przed częścią pisemną odbył się wykład prof. dr. hab. Jarosława Polańskiego pt. „Chemoinformatyka 2.0 – skuteczniej ku lekom XXI wieku?”. Laureaci i finaliści otrzymali nagrody od organizatorów konkursu i sponsorów, w tym od firmy SYNTHOS S.A. – głównego sponsora konkursu. Wszyscy laureaci i finaliści otrzymali również nagrody książkowe ufundowane przez „Krainę Książek”, PTChem, ZNP i NSZZ „Solidarność”.

Złote Odznaki „Za zasługi dla Uniwersytetu Śląskiego”

Złote Odznaki „Za zasługi dla Uniwersytetu Śląskiego” to odznaczenie przyznawane osobom lub instytucjom szczególnie zasłużonym dla rozwoju naszej uczelni. W tym roku otrzymali je: dr hab. Michał Kania, prof. UŚ z Wydziału Prawa i Administracji, a także reprezentanci Zespołu Radców Prawnych – Anita Stopińska, Michał Sablik, Joanna Kulawiak i Joanna Barszczewska. Uroczystość wręczenia odbyła się 25 sierpnia w auli im. K. Lepszego w rektoracie UŚ. Odznaczenie zostało ustanowione 8 czerwca 1973 roku. Uchwałę o przyznaniu tego wyróżnienia podejmuje Senat Uniwersytetu Śląskiego po zasięgnięciu opinii kapituły odznaki.

Laureaci konkursu START 2020

Fundacja na rzecz Nauki Polskiej po raz 28. przyznała roczne stypendia dla wybitnych młodych uczonych z Polski. W tym roku wyróżniono 100 badaczy z grona 845 kandydatów będących na początku kariery naukowej, posiadających udokumentowane osiągnięcia w swojej dziedzinie badań. Wśród nagrodzonych najwięcej badaczy reprezentuje nauki biologiczne i medyczne, nauki techniczne oraz nauki humanistyczne i społeczne. Laureaci otrzymują roczne stypendium w wysokości 28 tys. złotych, które mogą przeznaczyć na dowolny cel. W tegorocznej edycji zostali wyróżnieni naukowcy z Uniwersytetu Śląskiego: mgr inż. Andrzej Dzienia (chemia), dr inż. Karolina Jurkiewicz (inżynieria materiałowa), dr Małgorzata Lubelska-Sazanów (prawo), dr Oskar Jacek Rojewski (historia sztuki).

Program START jest realizowany od 1993 roku. Powstał, aby wspierać wybitnych młodych uczonych, którzy nie ukończyli 30. roku życia (lub powyżej 30. roku życia w przypadkach opisanych w regulaminie), i zachęcać ich do dalszego rozwoju naukowego. Nagroda jest przyznawana w wyniku konkursu. Głównymi kryteriami oceny kandydatów są jakość i oryginalność dotychczasowego dorobku naukowego oraz najważniejsze osiągnięcie badawcze. Program START oferuje również stypendia wyjazdowe do zagranicznego ośrodka naukowego oraz możliwość wzięcia udziału w spotkaniu z noblistami w niemieckim Lindau.

Uniwersytet Śląski w II etapie konkursu Innowator Śląska 2020

Uniwersytet Śląski w Katowicach został nominowany w konkursie Innowator Śląska 2020 w kategorii instytucja sektora badawczo-rozwojowego. W tym roku reprezentanci naszej uczelni zgłosili dwa wynalazki opracowane na Wydziale Nauk Ścisłych i Technicznych: urządzenie do selektywnego pobierania i przechowywania fazy gazowej oraz udoskonalone płetwy do pływania.

Kapituła konkursu nominowała 20 przedsiębiorstw i instytucji sektora B+R, w których zostanie przeprowadzony audyt technologiczny wraz z udziałem ekspertów w danej dziedzinie. Zdaniem organizatorów zgłoszenia były zróżnicowane pod względem rozmachu i użyteczności, opisywały zaskakujące zastosowanie materiałów i obejmowały różnorodne płaszczyzny tematyczne.

Inicjatywa organizowana jest już po raz dwunasty przez Górnośląską Agencję Przedsiębiorczości i Rozwoju w ramach realizacji projektu „Enterprise Europe Network”. Celem konkursu jest popularyzacja nauki oraz promocja własnej działalności podmiotów z województwa śląskiego.

Diamentowy Grant dla studentki UŚ

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego ogłosiło wyniki dziewiątej edycji programu Diamentowy Grant. Jedną z laureatek została Monika Lubińska, studentka filologii polskiej na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Jej projekt pt. „Sztuka i poezja współczesna jako laboratorium narracji i wyobrażeń energetycznych w perspektywie zagrożenia ekologicznego” otrzymał dofinansowanie w wysokości 179 860 zł.

Diamentowy Grant to konkurs skierowany do wybitnie uzdolnionych studentów lub absolwentów prowadzących badania naukowe na wysokim poziomie i posiadających wyróżniający się dorobek naukowy. W tym roku wyłonionych zostało 69 laureatów.

Upowszechnianie efektów działalności naukowo- -badawczej

Popularyzacja osiągnięć naukowych, pracy naukowców, a także prowadzonych na uczelni badań i prac rozwojowych to cel nowego projektu, którego realizację Uniwersytet Śląski w Katowicach rozpocznie w październiku 2020 roku. Na ten cel przeznaczonych zostało 410 tys. zł. Uczelnia otrzymała dofinansowanie z dwóch programów Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego – „Społeczna odpowiedzialność nauki” oraz „Doskonała nauka”. Projekt zakłada popularyzację wysokiej jakości badań naukowych prowadzonych zgodnie ze standardami etycznymi. Inicjatywy podejmowane w ramach tego przedsięwzięcia skoncentrują się zatem na rozszerzeniu i wzmocnieniu przekazu dotyczącego działalności naukowo-badawczej uczelni szczególnie z zakresu priorytetowych obszarów badawczych. Realizacja projektu ma się przyczynić do stworzenia przestrzeni wymiany wiedzy i doświadczeń pomiędzy środowiskiem naukowym a szeroką grupą odbiorców.

Ponad 2 mln zł na prace przedwdrożeniowe

Konsorcjum w składzie: Uniwersytet Śląski w Katowicach – lider projektu, spółka celowa Uniwersytetu Śląskiego SPIN-US oraz Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach realizować będzie projekt Inkubator Innowacyjności 4.0. Program ma na celu wsparcie procesu zarządzania wynikami badań naukowych i prac rozwojowych w zakresie komercjalizacji. Na realizację tych zadań przeznaczona zostanie kwota ponad 2 mln zł, z czego wartość środków przyznanych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego to 1,9 mln zł. Dofinansowanie w tegorocznej edycji konkursu otrzyma 32 Do IV korekty wnioskodawców. Umowy zawarte zostaną w pierwszej kolejności z 24 najwyższej ocenionymi podmiotami (w grupie tej znajduje się konsorcjum UŚ – SPIN-US – UJK), 8 wnioskodawców zostało ujętych na liście rezerwowej.

Realizacja programu ma przyczynić się do promocji osiągnięć naukowych, zwiększenia ich wpływu na rozwój innowacyjności oraz wzmocnienia współpracy między środowiskiem naukowym a otoczeniem gospodarczym. W tym celu konsorcjum, w skład którego wchodzi nasza uczelnia, planuje szereg zadań umożliwiających synergię działań, wymianę doświadczeń i dobrych praktyk, usieciowienie zespołów badawczych oraz wykorzystanie potencjału organizacyjnego spółki celowej. Z programu realizowanego przez uczelnię mogą korzystać zarówno pracownicy naukowi, doktoranci, jak i studenci. Działania prowadzone w ramach projektu wpisują się w listę Krajowych Inteligentnych Specjalizacji (KIS 1–KIS 14).

Wyniki ósmej edycji konkursu NCN – ETIUDA

Narodowe Centrum Nauki ogłosiło wyniki ósmej edycji konkursu ETIUDA, w ramach którego finansowane są stypendia dla doktorantów realizujących badania podstawowe. Jednym z laureatów został Kasper Pfeifer z Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Jego projekt pt. „Polityka estetyki. Literatura jako narzędzie zmiany społecznej w praktyce artystycznej Brunona Jasieńskiego” otrzymał dofinansowanie w wysokości 135 000 zł.

Konkurs ETIUDA skierowany jest do uczestników studiów doktoranckich lub osób mających otwarty przewód doktorski w polskiej jednostce naukowej lub badawczej uprawnionej do nadawania stopnia naukowego doktora. Laureaci otrzymują stypendia naukowe w wysokości 5 000 zł miesięcznie na okres przygotowania rozprawy doktorskiej, a także odbywają staż trwający od 3 do 6 miesięcy w wybranym przez siebie zagranicznym ośrodku naukowym.

Prof. Jerzy Sperka członkiem Rady NPRH

Prof. dr hab. Jerzy Sperka, dyrektor Instytutu Historii Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, został powołany przez ministra nauki i szkolnictwa wyższego na członka Rady Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki (NPRH). Kadencja potrwa do 2022 roku. Prof. J. Sperka pełnił już tę funkcję w latach 2017–2018, w 2019 i 2020 roku był natomiast przewodniczącym zespołów ekspertów w konkursach NPRH. Rada NPRH to dwunastoosobowy zespół doradczy ministra nauki i szkolnictwa wyższego składający się z przedstawicieli środowiska nauk humanistycznych. Rolą Rady jest przygotowanie założeń, celów i procedur konkursowych w ramach NPRH, a także nadzorowanie ich realizacji i procesu oceny wniosków.

Prof. Robert Hasterok członkiem Rady NCN

Minister nauki i szkolnictwa wyższego Wojciech Murdzek powołał dwunastu nowych członków Rady Narodowego Centrum Nauki. Jednym z nich został prof. dr hab. Robert Hasterok z Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego.

Celem Rady NCN składającej się z 24 naukowców reprezentujących różne dyscypliny naukowe jest m.in. określanie priorytetowych obszarów badań podstawowych i warunków przeprowadzania konkursów na projekty badawcze, ustalanie wysokości środków na nie przeznaczonych, jak również wybór ekspertów dokonujących oceny wniosków składanych w konkursach. Kadencja nowych członków rozpocznie się 15 grudnia 2020 roku i potrwa 4 lata.