Już po raz drugi największe śląskie uczelnie – Uniwersytet Śląski, Politechnika Śląska, Śląski Uniwersytet Medyczny, Akademia Sztuk Pięknych – oraz Miasto Katowice zorganizowali Śląski Festiwal Nauki KATOWICE 2017

Jak nauka zakorkowała Katowice

Ponad 30 tysięcy odwiedzających, 200 stanowisk, przy których odbywały się pokazy, warsztaty, eksperymenty i spotkania z naukowcami, ponad 100 wykładów, 6 obszarów wiedzy: nauki humanistyczno-społeczne, przyrodnicze, ścisłe, techniczne, medyczne oraz sztuki, dzięki czemu każdy – bez względu na wiek, płeć, wykonywany zawód, zainteresowania i pasje – mógł znaleźć coś dla siebie. To tylko nieliczne elementy składające się na tegoroczne wydarzenie, którego sponsorami byli: PKO BP, GAZ-SYSTEM SA oraz PGNiG.

Science on Stage na deskach Teatru Śląskiego im. Stanisława Wyspiańskiego
w Katowicach
Science on Stage na deskach Teatru Śląskiego im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach

Śląski Festiwal Nauki KATOWICE 2017 rozpoczął się 30 listopada 2017 roku na scenie Teatru Śląskiego im. Stanisława Wyspiańskiego wydarzeniem pod nazwą Science on Stage. W ramach niego odbyły się prezentacje młodzieżowych teatrów naukowych z całej Polski oraz debata „Czy nauka może nas uratować?” z udziałem prof. zw. dr. hab. Tadeusza Sławka (literaturoznawcy), prof. dr hab. Ewy Bartnik (genetyk), prof. dr. hab. Krzysztofa Antoniego Meissnera (fizyka teoretycznego) oraz prof. zw. dr. hab. Bogdana Dembińskiego (filozofa). Pierwszy dzień festiwalu zamknął nowatorski, muzyczno-taneczny spektakl Obertaniec-oberwaniec w wykonaniu Studenckiego Zespołu Pieśni i Tańca „Katowice” Uniwersytetu Śląskiego.

Debata „Czy nauka może nas uratować?”
Debata „Czy nauka może nas uratować?”

Dwa kolejne dni festiwalu (1 i 2 grudnia) odbywały się w Międzynarodowym Centrum Kongresowym w Katowicach, które podzielone zostało na 6 obszarów wiedzy: nauki humanistyczno-społeczne, przyrodnicze, ścisłe, techniczne, medyczne oraz sztuka. Uczestnicy mogli wziąć udział w licznych pokazach eksperymentów, spotkaniach z naukowcami oraz ciekawych warsztatach poświęconych między innymi: budowie rakiet, programowaniu, konstruowaniu robotów z klocków LEGO, poszukiwaniu śladów kryminalistycznych; były również warsztaty komunikacji interpersonalnej, druku 3D, pierwszej pomocy, kulinarne, plastyczne, a nawet piwowarskie. W poszczególnych strefach oraz na sali audytoryjnej odbywały się interesujące wykłady, których tematyka dotyczyła niemal wszystkich dziedzin nauki: ochrony ginących gatunków i komputerów kwantowych, nowoczesnych badań zanieczyszczeń powietrza i niesteroidowych leków przeciwzapalnych, ewolucji przestrzeni miejskiej i zasad bezpiecznego latania dronami, tajemnic świata roślin i zawiłości języka polskiego, a także wampirów, przełamywania tremy podczas wystąpień publicznych i paleografii.

Dr Tomasz Rożek, autor telewizyjnego programu Sonda2
Dr Tomasz Rożek, autor telewizyjnego programu Sonda2

Ciekawą propozycją tegorocznego festiwalu była strefa „Off Science”, która skierowana była do wynalazców i konstruktorów amatorów pracujących nad niezwykłymi pomysłami w piwnicach, garażach i przydomowych warsztatach. Pokazane w tej sferze wynalazki i rozwiązania techniczne wzięły udział w Przeglądzie Garażowych Wynalazków. W plebiscycie zwyciężył Piotr Ligenza, który skonstruował stację monitoringu jakości powietrza Teodor (zdobył 222 głosy). Kolejne miejsca zajęli Kamil Węglorz za FRUPS, dozownik substancji (76 głosów) oraz Władysław Borgieł za generator Tesli (37 głosów).

Ogromną popularnością zwiedzających cieszyła się strefa Esport Point. Podczas dwóch dni festiwalu odbywały się w niej rozgrywki finałowe Mistrzostw Śląska Szkół. Była okazja do spotkania profesjonalnych graczy oraz zagrania z nimi w trybie turniejowym.

Dla najmłodszych najważniejsza była możliwość samodzielnego przeprowadzania
doświadczeń
Dla najmłodszych najważniejsza była możliwość samodzielnego przeprowadzania doświadczeń

Jedną z nowości festiwalu były spotkania w stylu „żywej biblioteki”, które przygotowała redakcja „Przystanku Nauka”, portalu naukowego Uniwersytetu Śląskiego. Na przystankach zlokalizowanych przy zainscenizowanych ulicach Alberta Einsteina i Marii Skłodowskiej-Curie można było porozmawiać z zaproszonymi reprezentantami świata nauki oraz innymi ciekawymi gośćmi. Wśród przystankowych rozmówców znaleźli się m.in.: dr Tomasz Rożek – autor telewizyjnego programu Sonda2, Wiktor Niedzicki – znany popularyzator nauki i autor programu Laboratorium, Filip Springer – reportażysta i finalista Literackiej Nagrody Nike, dr Łukasz Lamża – autor i tłumacz wielu książek popularnonaukowych, Piotr Baron – dziennikarz radiowej Trójki, dr Andrzej Boczarowski – paleontolog, główny projektant oraz konsultant naukowo- edukacyjny w Parku Nauki i Rozrywki w Krasiejowie.

Oprócz ciekawych wykładów na festiwalu można było wysłuchać debaty na temat akademickości Śląska, w której udział wzięli przedstawiciele władz miast akademickich: Kazimierz Karolczak – przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, Waldemar Bojarun – wiceprezydent Katowic, Arkadiusz Chęciński – prezydent Sosnowca, Ryszard Macura – burmistrz Cieszyna i Wiesław Ciężkowski – zastępca prezydenta Chorzowa. Spotkanie moderował prorektor Uniwersytetu Śląskiego dr hab. prof. UŚ Tomasz Pietrzykowski.

Uczniowie mieli okazję uzupełnić wiedzę szkolną podczas warsztatów i eksperymentów
prezentowanych przez naukowców
Uczniowie mieli okazję uzupełnić wiedzę szkolną podczas warsztatów i eksperymentów prezentowanych przez naukowców

Ważnym wydarzeniem tegorocznego festiwalu była pierwsza edycja Śląskich Nagród Naukowych. Wyróżnienie przyznawane jest badaczom i twórcom, którzy w znaczący sposób przyczyniają się do rozwoju nauki, mają szczególne osiągnięcia artystyczne oraz promują śląską naukę i sztukę na arenie krajowej i międzynarodowej. Statuetki trzymali: dr hab. prof. nadzw. Aleksandra Kuzior, prof. dr hab. inż. Mieczysław Łapkowski, prof. dr hab. inż. Joanna Polańska, dr inż. arch. Marek Rawecki, mgr Anna Kiljan i Jakub Fochtman z Politechniki Śląskiej, prof. dr hab. n. med. Michał Tendera, prof. dr hab. n. med. Tomasz Szczepański i dr hab. n. med. Sebastian Grosicki ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego oraz dr hab. prof. UŚ Przemysław Marciniak, prof. dr hab. Marian Paluch, prof. zw. dr hab. Jacek Jania, mgr Jan P. Matuszyński, mgr Małgorzata Myl i Jakub Radej z Uniwersytetu Śląskiego.

Organizatorzy Śląskiego Festiwalu Nauki KATOWICE 2017 mają nadzieję, że po raz kolejny przekonali mieszkańców regionu śląsko-zagłębiowskiego, iż nauką można się świetnie bawić, a codzienną pracę badaczy reprezentujących różne dziedziny wiedzy da się przedstawić w przystępny i ciekawy sposób. Niezwykle bogaty program festiwalu ściągnął do Międzynarodowego Centrum Kongresowego tłumy i chyba po raz pierwszy wszyscy cieszyliśmy się z zakorkowanych Katowic, czego życzymy sobie także w kolejnej edycji.

Autorzy: Agnieszka Sikora
Fotografie: Agnieszka Szymala, Szymon Nawrat