Od 21 do 23 października na Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska UŚ w Katowicach odbywało się II Międzynarodowe Sympozjum Naukowe Neurodydaktyki

Interakcja mózgów

Pomysłodawcą oraz inicjatorem spotkania był dr Marek Kaczmarzyk z Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska UŚ, który od lat angażuje się w propagowanie wiedzy z zakresu neurobiologii oraz w praktyczne zastosowanie tej wiedzy na zajęciach szkolnych. Sympozjum zostało zorganizowane przez Pracownię Dydaktyki Biologii UŚ oraz Wydział Biologii i Ochrony Środowiska UŚ. Współorganizatorami byli: Uniwersytet Śląski w Katowicach, Centrum Kształcenia Ustawicznego oraz Uniwersyteckie Towarzystwo Naukowe. Patronat honorowy nad Sympozjum objęli m.in. JM Rektor UŚ prof. dr hab. Andrzej Kowalczyk i dziekan Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska UŚ prof. dr hab. Zofia Piotrowska-Seget.

II Międzynarodowe Sympozjum Naukowe Neurodydaktyki
II Międzynarodowe Sympozjum Naukowe Neurodydaktyki

Uroczystego otwarcia Sympozjum dokonała prodziekan WBiOŚ dr hab. Edyta Sierka, a następnie głos zabrali: dr Marek Kaczmarzyk – przewodniczący Komitetu Naukowego, mgr Janina Sabat – przewodnicząca Komitetu Organizacyjnego oraz Krzysztof Chyżak – wiceprzewodniczący Komitetu Organizacyjnego.

Wykład inauguracyjny pt. „Neurobiologia języka” wygłosił dr Marek Kaczmarzyk. Wykładowca poruszył temat związany m.in. z pierwotnym rodzajem przekazu, który opierał się m.in. na sposobie działania neuronów lustrzanych. Pomimo dużej siły działania mechanizmów lustrzanych nasze relacje okazały się zbyt złożone, a potrzeby znacznie większe, przez co musieliśmy wypracować coś, co by je zaspokoiło. I to właśnie język wydaje się typowo ludzką „nakładką” na mechanizmy lustrzane. Dr Kaczmarzyk opowiedział również o efektach, jakie daje czytanie na poziomie neurobiologicznym.

Uczestnicy sympozjum wysłuchali również wystąpienia gościa specjalnego – sędzi Anny Marii Wesołowskiej, członka Rady Ekspertów do spraw Skrzywdzonego Dziecka przy Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, społecznego doradcy Rzecznika Praw Dziecka i ambasadorki wprowadzania edukacji prawnej do szkół.

Następnego dnia uczestnicy sympozjum wysłuchali słów profesora Jerzego Vetulaniego, psychofarmakologa, neurobiologa, biochemika, członka Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności, który nie mogąc osobiście uczestniczyć w Sympozjum, skierował list do wszystkich uczestników, w którym stwierdził, że zawód nauczyciela jest odpowiedzialny i piękny. Jego piękno wyraża się w interakcji mózgów… Mózgów nauczyciela i ucznia. Na tym kontakcie korzysta nie tylko uczeń – nauczyciele to jedna z grup społecznych, która osiąga bardzo długie okresy przeżycia. Profesor J. Vetulani napisał także: „Nauczyciel kształtuje mózg ucznia. Kształtowanie to nie dzieje się jednak poprzez przekazywanie informacji i sprawdzanie poziomu ich opanowania. Mózg zmienia się pod wpływem dzielenia się wiedzą i doświadczeniem. Młodzi ludzie łatwo dostrzegają dar przekazywania mądrości, stają się interesującymi partnerami w odkrywaniu tajemnic świata nauki; traktowani podmiotowo i z sympatią włączają się w owocny dialog mózgów. Czasem nauczyciel napotyka na różne komplikacje, nie zawsze może odgrywać swą rolę tak, jak sam by tego chciał. Należy jednak pamiętać, że uczeń często znajduje się w podobnej sytuacji – na niego również wpływają przyczyny niezależne. Stąd wniosek – pomagajmy i wspierajmy, kiedy tylko uczeń wyraża taką potrzebę”.

Drugiego dnia dużym zainteresowaniem cieszył się m.in. wykład pt. „Marihuana i dopalacze” mgr. Tomasza Bilickiego z Fundacji Innopolis traktujący o skutkach uzależnienia, a także o tym, w jaki sposób do niego dochodzi. Wykładowcy pomagało dwóch gości – Patryk i Borys. Chłopcy opowiadali prawdziwe historie związane z uzależnieniem od marihuany, o tym, co czuli, jak wyglądało ich życie przed uzależnieniem, w jego trakcie i po terapii. Jako główny powód swego uzależnienia podawali to, że dorośli nie poświęcali im czasu, nie rozmawiali z nimi i trywializowali młodzieńcze problemy.

Tego dnia nastąpiło również nadanie tytułu Honorowego Mecenasa Sympozjum pani Annie Szywale, prezes firmy Szkoleniowo- -Doradczej Anna Szywała ze Świdnicy.

Ostatniego dnia Sympozjum dr hab. prof. UAM Jacek Pyżalski opowiedział uczestnikom o korzeniach przemocy rówieśniczej. Zwracał uwagę na to, że w każdej grupie występuje zarówno samiec alfa, jak i jego przeciwieństwo – samiec omega. Opowiadał o tym, że przemoc rówieśnicza przeważnie zawsze rozpoczyna się od wykluczenia danej osoby z grupy. Sam proces tego wykluczenia może trwać bardzo długo i największym problemem jest fakt, że go bezpośrednio nie widać. Kiedy już zaistnieje, wybucha jak bomba. Naukowiec starał się dać nauczycielom konkretne „narzędzia”, które pomogą radzić sobie z przemocą rówieśniczą w szkole.

Przez trzy dni Wydział Biologii i Ochrony Środowiska gościł prawie trzystu nauczycieli, pedagogów, psychologów i naukowców z całej Polski. Uczestnicy mogli usłyszeć dziewiętnastu świetnych prelegentów. Na zakończenie dr Marek Kaczmarzyk, mgr Janina Sabat i Krzysztof Chyżak podziękowali uczestnikom za udział w Sympozjum i zaprosili ich na kolejne, które odbędzie się za rok.

Autorzy: Janina Sabat
Fotografie: Agnieszka Sikora