Odszedł nasz kolega, przyjaciel, twórczy naukowiec, ceniony wykładowca dr Adam Roter. Z Katedrą Pedagogiki Społecznej związany był od 1 października 1993 roku (z samym Wydziałem związany był jednak już wcześniej, studiując na kierunku pedagogika, specjalność pedagogika resocjalizacyjna, który ukończył obroną pracy magisterskiej pt. Wartości młodzieży klas maturalnych i jej stosunek do niektórych instytucji życia publicznego). Pracując na Wydziale Pedagogiki i Psychologii UŚ, pełnił ważne funkcje, m.in. członka Rady Wydziału Pedagogiki i Psychologii (3 kadencje), oraz zastępcy dyrektora Instytutu Pedagogiki do spraw dydaktycznych w latach 2008–2010.

Śp. dr Adam Roter (1965–2015)

W swojej postawie wobec pracy, Uczelni, z którą przez tyle lat był związany, śp. dr Adam Roter charakteryzował się odpowiedzialnością, wrażliwością na potrzeby innych i humanistyczną perspektywą realizowanych badań.

Był naukowcem odważnym, dążącym do uzyskania prawdziwej wiedzy o faktach, prezentował cechy typowe dla tradycyjnego rozumienia roli uniwersytetu i identyfikującego się z nim naukowca. Wykazując się wielkim talentem interdyscyplinarnej analizy zjawisk społecznych, jednocześnie zawsze odnosił własne sądy do perspektywy humanistycznej jako wyraz niezgody na podporządkowanie decyzji o losie ludzkim odhumanizowanym regułom systemowym, biurokratycznym. Był naukowcem cechującym się wrażliwością i spostrzegawczością dotyczącą niuansów zjawisk społecznych. Do jego fascynacji badawczych należały problemy doświadczenia sytuacji ubóstwa przez dzieci wychowywane w środowiskach zagrożonych marginalizacją bądź już zmarginalizowanych. Zainteresowanie tą tematyką zaowocowało dysertacją doktorską pt. Doświadczania środowiska życia przez dziecko z rodziny dotkniętej ubóstwem.

Kolejnym obszarem zainteresowań badawczych śp. dr. Adama Rotera były zagadnienia kapitału społecznego Ślązaków pokolenia „Solidarności” i stanu wojennego, wynikały one z osobistych przeżyć i doświadczeń oraz identyfikacji z regionem. Konsekwencją dociekań badawczych śp. dr Adama Rotera były liczne publikacje związane z problematyką doświadczania ubóstwa, zagadnieniami społeczeństwa obywatelskiego jako przestrzeni wspólnoty rozwijającej kapitały kulturowe i społeczne. Zajmował się również problematyką kulturowych i tożsamościowych konsekwencji zmiany społecznej okresu transformacji systemowej. Śp. dr Adam Roter odbywał liczne staże zagraniczne, m.in. w Danii i wielokrotnie w ramach wieloletniej współpracy z ośrodkiem naukowo-dydaktycznym Vilniaus Kolegija na Litwie. Jest autorem i współautorem prac naukowych o charakterze zwartym oraz przeszło 40 artykułów naukowych opublikowanych w kraju i za granicą. Pełnił funkcję członka Rady Wydawniczej kwartalnika „Auxilium Sociale. Wsparcie Społeczne”, a następnie sekretarza rady wydawniczej tegoż periodyku. Brał udział w projektach badawczych, uczestniczył w licznych, przeszło 60 konferencjach naukowych w kraju i za granicą.

Był nauczycielem akademickim wzbudzającym zainteresowania kolejnych roczników młodzieży przedmiotami, które wykładał, dzielącym się własnymi fascynacjami naukowymi, które związane były głównie z zagadnieniami współczesnych nurtów socjologicznych oraz problematyką kultury współczesnej analizowanej w perspektywie pedagogicznej, socjologicznej i antropologicznej. Życzliwość, otwartość, umiejętność żywego i pełnego emocji przekazywania wiedzy wielokrotnie były doceniane przez studentów, uzyskując wyraz m.in. w wysokich ocenach parametrycznych, wysokich pozycjach w rankingach najlepszych wykładowców akademickich oraz w wyróżnieniu Laur Studencki w kategorii „Przyjaciel Studenta 2013” przyznawanym przez Kapitułę Nauk Środowiskowych.

Uczestniczył w licznych projektach o charakterze badawczo-prakseologicznym, m.in. w projekcie „Praktyka czyni mistrza”, „Zawodowiec – przyszłościowiec. Strategia modernizacji kształcenia zawodowego w Rybniku”.

Naukowo-dydaktyczne i organizacyjne zaangażowanie Adama Rotera było doceniane i wyróżniane przez władze i wspólnotę Uniwersytetu. Był wielokrotnie nagradzany przez JM Rektora Uniwersytetu Śląskiego za działalności naukową i dydaktyczną, otrzymał także za własną aktywność wyróżnienia i odznaczenia, w tym Złotą Odznakę za Zasługi dla Uniwersytetu Śląskiego oraz Nagrodę z Okazji Święta Uniwersytetu Śląskiego.

Był nauczycielem akademickim zaangażowanym społecznie, równolegle do własnej aktywności naukowej na poszczególnych jej etapach pracował jako pedagog szkolny oraz wychowawca w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym w Radzionkowie. Prezentował przy tym wspaniały talent wykorzystywania potencjału diametralnie odmiennych środowisk Uniwersytetu, szkoły i placówki resocjalizacyjnej na rzecz wzajemnego wzmacniania kapitałów społecznych i kulturowych osób z nimi związanych. Wykazywał się aktywnością charytatywną i filantropijną realizowaną na rzez m.in. świetlic środowiskowych, domów dziecka, młodzieżowego ośrodka wychowawczego.

Nie sposób nie postrzegać Adama Rotera jako osoby fascynującej się twórczością artystyczną, znawcy zagadnień filmu współczesnego, muzyki współczesnej, a także aktywnego miłośnika sportu. Swoje fascynacje filmem przekazywał studentom podczas zajęć dydaktycznych, a także poprzez uczestnictwo w klubach dyskusyjnych.

Śmierć Adama Rotera jest wielką stratą dla środowiska nauk społecznych, zwłaszcza pedagogiki społecznej i resocjalizacji, jak również dla socjologii wychowania. Odszedł twórczy badacz, utalentowany wykładowca, naukowiec zaangażowany społecznie na rzecz środowisk lokalnych, mentor wielu pokoleń studentów, przyjaciel.

Koleżanki, koledzy, przyjaciele
z Katedry Pedagogiki Społecznej
Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach